Η Yaa Asantewa γεννήθηκε το 1840 στη Besease, μια πόλη στην Γκάνα. Ήταν η αδελφή του Yaya Kwasi, ο οποίος της χορήγησε τον τίτλο της βασιλομήτωρ του Ejisuhene, μέρος της αυτοκρατορίας του Ashanti. Δεδομένου ότι υπήρχε ένα μητριαρχικό σύστημα, αυτό την έκανε τον πιο ισχυρό άνθρωπο στο βασίλειο.
Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του αδελφού της, η Asantewa είδε από πρώτο χέρι την άνοδο του βρετανικού επεκτατισμού. Όταν ο αδελφός της πέθανε το 1894, χρησιμοποίησε το δικαίωμά της ως βασίλισσα για να ορίσει τον εγγονό της ως αρχηγό του Ashanti. Μετά την εξορία της στις Σεϋχέλλες το 1896 από τους Βρετανούς, μαζί με τον βασιλιά Prempeh I και άλλα μέλη της κυβέρνησης, η Yaa Asantewa έγινε αντιβασίλισσα της περιοχής Ejisu-Juaben.
Ο Frederick Hodgson, ο γενικός κυβερνήτης της περιοχής που οι Βρετανοί ονόμαζαν Χρυσή Ακτή, είχε ακούσει αναφορές για το Χρυσό Σκαμνί, ένα ιερό δυναστικό σύμβολο των Ashanti και απαίτησε να το αγοράσει. Για τους Ashanti, ωστόσο, ο θάνατος ήταν προτιμότερος από το να παραδώσουν το Χρυσό Σκαμνί.
Η απαίτηση του Hodgson οδήγησε σε μια μυστική συνάντηση στην πόλη Kumasi των υπολοίπων μελών της κυβέρνησης. Η Yaa Asantewa, η οποία ήταν η μόνη παρούσα γυναίκα, σηκώθηκε και έκανε μια ομιλία που επρόκειτο να γίνει διάσημη: «Βλέπω ότι κάποιοι από εσάς φοβούνται να μπείτε μπροστά για να πολεμήσετε για τον βασιλιά μας. Αν αυτές ήταν οι γενναίες μέρες του Osei Tutu, του Okomfo Anokye και του Opuku Ware, οι αρχηγοί δεν θα καθόντουσαν ενώ έπαιρναν το βασιλιά τους. Κανένας λευκός δεν τόλμησε ποτέ να μιλήσει στον αρχηγό του Ashanti, όπως μίλησε ο κυβερνήτης σήμερα το πρωί. Είναι λοιπόν αλήθεια ότι η γενναιότητα του Ashanti δεν υπάρχει πια; Δεν το πιστεύω και έτσι σας λέω αυτό: αν εσείς, οι άνδρες του Ashanti, δεν αγωνιστείτε, τότε θα το κάνουμε εμείς οι γυναίκες. Θα πολεμήσουμε τους λευκούς άνδρες. Θα πολεμήσουμε μέχρι και οι τελευταίες από εμάς να πέσουν στο πεδίο της μάχης».
Η Yaa Asantewa επιλέχθηκε για να οδηγήσει τον στρατό του Ashanti σε αυτό που έγινε γνωστός ως πόλεμος του Χρυσού Σκαμιού και κατάφερε να διώξει τους Βρετανούς από το Kumasi. Η εξέγερση διήρκεσε αρκετούς μήνες και ήταν η τελευταία σε σειρά πολέμων που κράτησαν καθ’ όλη τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Οι Βρετανοί τελικά κατάφεραν να συλλάβουν την Yaa Asantewa και την εξόρισαν στις Σεϋχέλλες.
Την 1η Ιανουαρίου του 1902 οι Βρετανοί πέτυχαν αυτό που το Ashanti είχε αρνηθεί για σχεδόν έναν αιώνα και η αυτοκρατορία έγινε προτεκτοράτο του Βρετανικού Στέμματος.
Η Yaa Asantewa πέθανε στην εξορία στις 17 Οκτωβρίου 1921. Τρία χρόνια αργότερα, στις 27 Δεκεμβρίου 1924, επετράπη να επιστρέψει ο Prempah I και τα υπόλοιπα μέλη της αυλής του Ashanti. Έφεραν μαζί τους τα λείψανα της Yaa Asantewa και της έγινε βασιλική ταφή άξια του ονόματός της. Το όνειρό της για απελευθέρωση από τη βρετανική κυριαρχία πραγματοποιήθηκε στις 6 Μαρτίου 1957, όταν το προτεκτοράτο απέκτησε ανεξαρτησία ως μέρος της Γκάνα, το πρώτο έθνος στην υποσαχάρια Αφρική που κέρδισε την ανεξαρτησία του.
Η Yaa Asantewa θεωρείται ένα από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες του αγώνα της Αφρικής για ελευθερία και είναι η εθνική ηρωίδα της Γκάνα. Το 2000 πραγματοποιήθηκαν για βδομάδες εκδηλώσεις στη χώρα για να γιορτάσουν τα κατορθώματά της και ένα μουσείο, που καταστράφηκε εν μέρει σε πυρκαγιά το 2004, αφιερώθηκε σε αυτήν στο Ejisu.
Μετάφραση από τα αγγλικά: Pressenza Athens
Σχετικά Άρθρα:
Αφρικανικές ιστορίες προς ανακάλυψη
Αφρικανικές ιστορίες προς ανακάλυψη. 1- Οι μεγάλοι πολιτισμοί της νότιας Αφρικής
Αφρικανικές ιστορίες προς ανακάλυψη. 2- Μαύροι Φαραώ και οι Βασίλισσες της Μερόης
Αφρικανικές ιστορίες προς ανακάλυψη, μέρος 3 – Οι Δογανοί του Μαλί: Ένας ιδιαίτερος λαός
Αφρικανικές ιστορίες προς ανακάλυψη. 4- Η Χάρτα του Manden, τα ανθρώπινα δικαιώματα τον 13ο αιώνα
Αφρικανικές ιστορίες προς ανακάλυψη. 5 – Η αυτοκρατορία της Γκάνα
Αφρικανικές ιστορίες προς ανακάλυψη 7.Kimpa Vita, η Αφρικανή Ιωάννα της Λωραίνης
