Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών (ΕΠΠ) για Βασικό Εισόδημα Άνευ Όρων φτάνει στο τέλος της, καθώς στις 25 Ιουνίου τελειώνει η συλλογή υπογραφών. Η πρωτοβουλία έχει συγκεντρώσει μέχρι στιγμής περίπου 240 χιλιάδες υπογραφές από πολίτες όλης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ από την Ελλάδα έχει συγκεντρώσει πάνω από 9 χιλιάδες υπογραφές.

Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών ξεκίνησε στις 25 Σεπτεμβρίου του 2020 με στόχο να συλλέξει 1 εκατομμύριο υπογραφές από όλη την ΕΕ, ώστε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να θεσπίσει την εισαγωγή Βασικού Εισοδήματος Άνευ Όρων σε ολόκληρη την ΕΕ, το οποίο θα διασφαλίζει την υλική επιβίωση και τη δυνατότητα κάθε ατόμου να συμμετέχει στην κοινωνία ως μέρος της οικονομικής της πολιτικής.

Ένα Βασικό Εισόδημα Άνευ Όρων έχει τέσσερα κριτήρια: Είναι καθολικό, δηλαδή κάθε άτομο, ανεξαρτήτως ηλικίας, καταγωγής, ιθαγένειας, τόπου διαμονής, επαγγέλματος κ.λπ., θα δικαιούται να λαμβάνει αυτό το εισόδημα. Είναι εξατομικευμένο, δηλαδή όλοι – γυναίκες, άνδρες, παιδιά – το δικαιούνται σε ατομική βάση. Είναι άνευ όρων, δηλαδή είναι ανεξάρτητο από την εργασιακή κατάσταση. Και τέλος, είναι επαρκές, δηλαδή θα πρέπει να εξασφαλίζει ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης.

Τα αποτελέσματα μέχρι τώρα

Η ΕΠΠ συγκέντρωσε μέσα σε ενάμιση περίπου χρόνο 237.000 υπογραφές από όλη την ΕΕ. Η Σλοβενία ήταν η πρώτη που έφτασε το κατώτατο όριο υπογραφών, ενώ ακολούθησε η Ιταλία πριν λίγες μέρες. Τρίτη στην κατάταξη βρίσκεται η Ισπανία έχοντας φτάσει το 96% των απαιτούμενων υπογραφών, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται στην 6η θέση έχοντας το 62,7% των απαιτούμενων υπογραφών και χρειάζεται άλλες 5.500 υπογραφές για να τις φτάσει.

Μπορεί ο στόχος του ενός εκατομμυρίου να φαίνεται ότι δεν κερδίζεται εύκολα, αλλά η διάδοση της ιδέας του βασικού εισοδήματος και των υποστηρικτών της ήταν πολύ μεγάλος λόγω της ΕΠΠ σε όλη την ΕΕ αλλά και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, όπου η μεγάλη πλειοψηφία δεν γνωρίζει για αυτό.

Συζητήσεις για το βασικό εισόδημα στην Ελλάδα

Κατά τη διάρκεια της καμπάνιας για τη συλλογή υπογραφών στην Ελλάδα, η ομάδα της ΕΠΠ διοργάνωσε ανοιχτές συζητήσεις για το θέμα με πολύ σημαντικούς ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό και συζητήθηκαν θέματα τα οποία το ελληνικό κοινό είχε την ευκαιρία για πρώτη φορά να ακούσει και να συμμετέχει.

Στην συζήτηση «Η ζωή μας μετά την πανδημία και ο ρόλος του Βασικού Εισοδήματος» είχαμε την ευκαιρία να δούμε τις τωρινές ελληνικές πολιτικές αλλά και πώς θα μπορούσε να εφαρμοστεί ένα βασικό εισόδημα στην Ελλάδα. Στις εκδηλώσεις για τη διεθνή εβδομάδα βασικού εισοδήματος, όπου πραγματοποιήθηκαν τρεις συζητήσεις, είδαμε γιατί το βασικό εισόδημα είναι αναγκαίο αλλά και τι δείχνουν τα πειράματα από όλο τον κόσμο. Ενώ πιο πρόσφατα με την Ακαδημία για το Βασικό Εισόδημα μάθαμε για τις δημοτικές κοινωνικές πολιτικές και για τις πολιτικές για ένα βιώσιμο μέλλον. Ενώ οι παρεμβάσεις σε διάφορες εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν σε αυτό το διάστημα ήταν επίσης πολύ σημαντικές για την ανάδειξη του βασικού εισοδήματος ως μέρος της λύσης σε θέματα όπως η ακραία φτώχεια, η συγκέντρωση του πλούτου, οι ανισότητες κλπ.

Ο Σίμος Δανιηλίδης, Δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών στην Ακαδημία για το Βασικό Εισόδημα (Φωτογραφία: Εβίτα Παρασκευοπούλου)

Κληρώσεις για βασικό εισόδημα στην ΕΕ

Για να υποστηριχτεί η ΕΠΠ για βασικό εισόδημα αλλά και να δούνε οι πολίτες πώς είναι η ζωή με ένα βασικό εισόδημα, δημιουργήθηκε η πρωτοβουλία UBI4ALL, η οποία μέσω crowdfunding έχει κληρώσει μέχρι τώρα δύο βασικά εισοδήματα των 800€ το μήνα για ένα χρόνο σε 2 τυχερούς συμμετέχοντες.

Η τρίτη κλήρωση θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 20 Ιουνίου στις 9.30 το βράδυ σε ζωντανή μετάδοση, όπου θα κληρωθεί ο τρίτος νικητής ή νικήτρια και θα λάβει ένα βασικό εισόδημα των 800€ το μήνα για 6 μήνες, καθώς αυτά ήταν όσα κατάφερε να συγκεντρώσει η πρωτοβουλία για την τρίτη κλήρωση.

Ενώ, το UBI4ALL αποφάσισε ότι από τον Ιούλιο θα ανοίξει την εγγραφή για την κλήρωση σε μέλη εκτός ΕΕ, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ελβετία, η Νορβηγία, η Ουκρανία… και κάποια μέρα παγκοσμίως.

Το τέλος της πρωτοβουλίας;

Η συλλογή υπογραφών για να φέρουμε το βασικό εισόδημα στην ΕΕ φτάνει στο τέλος της, ίσως χωρίς την επιτυχία που θα ήθελε ούτε στην ΕΕ, ούτε στην Ελλάδα πιο συγκεκριμένα. Τα lockdown σίγουρα δεν βοήθησαν στην διάδοση, αλλά και οι δυσκολίες που αυτά φέρανε στην καθημερινότητα του καθένα και της καθεμίας μας.

Αλλά μέσα από αυτή τη διαδικασία ήρθαμε κοντά και συνεργαστήκαμε με άλλες οργανώσεις που έβαλαν στην ατζέντα τους το βασικό εισόδημα, πολιτικά κόμματα και πολιτικούς που άρχισαν να αναδεικνύουν το θέμα στην πολιτική συζήτηση, δημάρχους που έδειξαν ενδιαφέρον να κάνουν πιλοτικά προγράμματα στους δήμους τους, ακαδημαϊκούς που κάνουν έρευνα πάνω στο βασικό εισόδημα, think tanks και ερευνητές που έκαναν αναλύσεις για το βασικό εισόδημα, μέσα ενημέρωσης που αυτό τον καιρό ασχολήθηκαν όσο ποτέ άλλοτε με το θέμα, αλλά και ακτιβίστριες και ακτιβιστές, απλούς πολίτες που φαντάστηκαν τη ζωή τους διαφορετικά με ένα βασικό εισόδημα.

Οι δράσεις και οι συνεργασίες δεν τελειώνουν με τη λήξη της συλλογής υπογραφών, αλλά ενισχύονται και συνεχίζουν. Για μας ήταν μια πολύ όμορφη ευκαιρία για να μιλήσουμε για το βασικό εισόδημα στην Ελλάδα, να αναλύσουμε τις δυσκολίες εφαρμογής του, να το συνδέσουμε με άλλα πολύ σημαντικά ζητήματα της ελληνικής κοινωνίας και πώς θα επηρεάζονταν από την εφαρμογή του και τέλος να χτίσουμε όλοι μαζί εικόνες για ένα διαφορετικό μέλλον.

Η 6η θέση της Ελλάδας στη συλλογή υπογραφών λέει πολλά, καθώς είναι από τις χώρες που η δημόσια συζήτηση για το βασικό εισόδημα είναι ακόμα στην αρχή της, αλλά οι πολίτες που μαθαίνουν για αυτό στην πλειοψηφία τους είναι υπέρ της εφαρμογής του.

Έχουμε, λοιπόν, 20 μέρες να φτάσουμε το κατώτατο όριο υπογραφών για την Ελλάδα. Μπορείτε να στηρίξετε και να υπογράψετε την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών για Βασικό Εισόδημα Άνευ Όρων μέχρι τις 25 Ιουνίου εδώ.