Η κλιματική υπερθέρμανση που παρατηρείται, δημιούργησε τις συνθήκες για μία γενιά σφοδρών πυρκαγιών όπως εκείνες που έχουν ξεσπάσει στην Αυστραλία από τον περασμένο Σεπτέμβριο.

‘Αρθρο του Jérome Duval

Στις αρχές του 2019, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεορολογίας μας υπενθύμισε ότι, οι χρονιές από το 2015 μέχρι το 2018 ήταν οι τέσσερις πιό ζεστές καταγεγραμένες χρονιές…και το 2019 φαίνεται ότι ακολούθησε αυτή την τάση. Βασικά, το 2019, η θερμοκρασία έσπασε  τα ρεκόρ ζέστης τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Οκτώβριο που ήταν και οι πιο ζεστοί μήνες στην ιστορία του πλανήτη. Ωστόσο, η πολιτική αδράνεια δεν επιτρέπει περιθώρια αξιοσημείωτης βελτίωσης και αυτό πρακτικά φαίνεται από το διπλασιασμό των εκπομπών αερίου που έχει αντίκτυπο στο φαινόμενο του θερμοκηπίου από το 1980, οι οποίες επιφέραν μία αύξηση της μέσης θερμοκρασίας σε παγκόσμιο επίπεδο τουλάχιστον κατά 0.7’C. Η υπερθέρμανση της υδρογείου, καθώς παρατηρήθηκε, δημιούργησε τις ευμενείς συνθήκες σε μία γενιά πυρκαγιών, όπως αυτές που μαστίζουν την Αυστραλία από τον περασμένο Σεπτέμβριο.

Στην αυγή του 2020, την ώρα που η φωτιά αγκαλιάζει υπεραιωνόβιες οξυές 3000 και πλέον ετών στα υποτροπικά δάση από τα πιο παλιά στον κόσμο σε όλο το μήκος των νοτιοανατολικών ακτών της Αυστραλίας, ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σύδνεϊ σε πρόσφατες εκτιμήσεις διαπίστωσαν ότι, περίπου 480 εκατομμύρια θηλαστικά, πουλιά και ερπετά έχουν ήδη καεί, τραυματιστεί ή μεταναστεύσει για να ξεφύγουν από τις φλόγες. Μία εκτίμηση, ένας απολογισμός που αυξάνει ολοένα καθώς μιλάμε εφεξής για ένα δις ζώα που μπορεί να έχουν χάσει τη ζωή τους.

Η πρώιμη ξηρασία που αποστράγγισε θάμνους, συστάδες δέντρων, δρυμούς, ξηρές σαβάνες και τα δάση, οι θυελλώδεις άνεμοι και οι ασυνήθιστοι καύσωνες από τον περασμένο Οκτώβριο, είναι αρχικά ένας από τους παράγοντες – απόρροια της κλιματικής απορρύθμισης και των κατακρημνίσεων από τις πυρκαγιές. Σύμφωνα με το Γραφείο Μετεορολογίας, το 2019 ήταν η πιό άνυδρη και η πιο ζεστή χρονιά που έχει ποτέ καταγραφεί στην ήπειρο της Αυστραλίας.

Συγκριτικά με την περίοδο 1961-1990, ο μέσος όρος βροχοπτώσεων σε εθνικό επίπεδο για το 2019 ήταν 40% μικρότερος και η μέση θερμοκρασία της Αυστραλίας ήταν κατά 1,52’C υψηλότερη, ξεπερνώντας το προηγούμενο ρεκόρ του 1,33’C το 2013. Στις 18 Δεκεμβρίου, η χώρα γνώρισε την πιο ζεστή της μέρα με μία μέγιστη μέση  θερμοκρασία των 41,9’C.

Μία αμέριμνη πολιτική δύναμη που δείχνει να είναι απροετοίμαστη
Όλο αυτό το διάστημα, εν μέσω φλογών, η Κυβέρνηση χρονοτριβεί και ο αναπληρωτής Πρωθυπουργός Michael McCormack, για τον οποίον η κλιματική αλλαγή δεν είναι παρά μέλημα << παλαβών αριστερών των αστικών κέντρων >>, μετρίαζε την καταστροφή δηλώνοντας το Νοέμβριο: << Στην Αυστραλία έχουμε πυρκαγιές από τα πανάρχαια χρόνια. >> Όμως η δυσαρέσκεια του πληθυσμού απέναντι σε μία κυβέρνηση που θεωρεί ανίκανη -βλέπε μη ανταγωνιστική στο συγκεκριμένο ζήτημα- βρίσκεται στο απόγειό της. Ο Πρωθυπουργός Scott Morisson ένας άνθρωπος – σκεπτικιστής σε θέματα περιβάλλοντος, συντομεύσε τελικά τις διακοπές του στη Χαβάη για να βρεθεί στις 22 Δεκεμβρίου στην καρδιά των προβλημάτων, τη στιγμή που τοξικές φλόγες έπνιγαν το Σύδνεϊ όπου ζούν πάνω από 5 εκατομμύρια κάτοικοι και επισκέφτηκε τους πυροσβέστες. Στις 4 Ιανουαρίου έκανε  έκκληση στους 3000 έφεδρους του στρατού για να συνδράμουν με τους εξουθενωμένους εθελοντές πυροσβέστες, εκ των οποίων τουλάχιστον τρείς έχασαν τη ζωή τους στη μάχη με τις φλόγες. Μία πρωτοβουλία με αρκετή καθυστέρηση από την πλευρά ενός ανθρώπου, θερμού υποστηρικτή της κερδοφόρας αυστραλιανής βιομηχανίας εξορύξεων που αντιπροσωπεύει το 70% των εθνικών εξαγωγών και το 7% των παγκόσμιων εκπομπών αερίου (η Αυστραλία είναι η τέταρτη παραγωγός χώρα και πρώτη στην εξαγωγή άνθρακα στον κόσμο).

Μία αμέριμνη πολιτική δύναμη που δείχνει να είναι απροετοίμαστη. Εντούτοις, πρίν από δώδεκα χρόνια, μία ανεξάρτητη μελέτη που διεξήχθη για λογαριασμό της αυστραλιανής κυβέρνησης το 2008, η οποία ενημερώθηκε εκ νέου το 2011, τόνιζε σχετικά με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ότι, αν δε μειώνονταν θα επέφεραν σημαντικές και δαπανηρές επιπτώσεις στη γεωργία, τις υποδομές, τη βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα της Αυστραλίας. Η έρευνα αυτή, ελεγχόμενη από τον οικονομολόγο Ross Garnaut, είχε στόχο να αξιολογήσει την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην οικονομία της Αυστραλίας. Προειδοποιούσε μεταξύ άλλων: << οι εποχές των πυρκαγιών θα ξεκινάνε νωρίτερα, θα τελειώνουν λίγο αργότερα από το σύνηθες και θα είναι σφοδρότερες στο σύνολό τους. Το φαινόμενο αυτό θα αυξάνεται σε πάροδο χρόνου, ενώ θα  να είναι άμεσα ορατό από το 2020. >> Η καταδίκη κόβει την ανάσα όσο γίνεται προαγγελτική. Οι φωτιές που λυμαίνονται από τον Σεπτέμβριο, εκδηλώθηκαν βασικά ένα μήνα πρίν την έναρξη της επίσημης εποχής των πυρκαγιών στην Αυστραλία (από τον Οκτώβριο έως τα τέλη Μαρτίου). Δυστυχώς όμως, αποτελεί πλέον κοινή διαπίστωση ότι, η έρευνα δεν είχε την επιθυμητή επίδραση για να εκτρέψει την κυβερνητική πολιτική στο θέμα της πάλης ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Μία επιφάνεια μεγαλύτερη των 10 εκατομμυρίων εκταρίων, δηλαδή τρείς φορές μεγαλύτερη από την επιφάνεια του Βελγίου έχει ήδη γίνει στάχτη, σκοτώνοντας τουλάχιστον 27 ανθρώπους.

Η κοινωνική Άνοιξη της Αυστραλίας προβλέπεται ανατρεπτική
Ενώ στα σύνορα των πιο λαβωμένων από τις πυρκαγιές Εθνών, στο Νότο και τη Βικτώρια στα νοτιοανατολικά , τρείς φωτιές κατέληξαν να ενωθούν για να μετατραπούν σε μία γιγαντιαίων διαστάσεων πυρκαγιά που κατέκαψε 600.000 στρέμματα, στις 10 Ιανουαρίου, εκατομμύρια άνθρωποι κατέβηκαν στους δρόμους για να καταδικάσουν, την καταστροφική διαχείριση αυτής της – δίχως προηγούμενο – κρίσης και να ζητήσουν την παραίτηση του Scott Morisson, ηγέτη της συντηρητικής συμμαχίας που βρίσκεται στην εξουσία.

Ήδη, πρίν από αυτά τα δραματικά γεγονότα, η Έκθεση της ενδοκυβερνητικής επιστημονικής και πολιτικής Πλατφόρμας για τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων, προειδοποιούσε: << τα τροπικά δάση αποτελούν καταφύγιο της μεγάλης βιοποικιλότητας που συνεχώς εξασθενεί και η παγκόσμια δασική επιφάνεια σήμερα, εκτιμάται στο 68% περίπου του επιπέδου πρίν την έλευση της βιομηχανικής εποχής >>. Δεδομένα που θα έπρεπε να εκσυγχρονιστούν εκ νέου για να δώσουν ένα επιπλέον βέλος στο τόξο του κινήματος για μία κλιματική δικαιοσύνη. Η κοινωνική Άνοιξη της Αυστραλίας προβλέπεται ανατρεπτική.

Μετάφραση από τα γαλλικά για την ελληνική Pressenza: Ανδρέας Παπαγγελόπουλος