Στην Pressenza, τόσο το 2011 όσο και το 2014, είχαμε αναφερθεί στο ρόλο που διαδραμάτισε ο Σαντάμ Χουσεΐν και στην από μέρους του αποδοχή του ευρώ έναντι του δολαρίου για την πώληση πετρελαίου, ως πιθανές αιτίες που προκάλεσαν τον πόλεμο στο Ιράκ. Όπως ακριβώς και στην περίπτωση του Καντάφι, ο οποίος επιδίωξε την πώληση πετρελαίου σε ένα νέο νόμισμα, το χρυσό λιβυκό δηνάριο:

Αν προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τι συμβαίνει στη Λιβύη χωρίς να συνυπολογίσουμε την παγκόσμια κρίση, διατρέχουμε τον κίνδυνο να εκπέσουμε σε υπεραπλουστεύσεις. Θα μπορούσαμε να πούμε «Όλα για το πετρέλαιο γίνονται!», και θα είχαμε φυσικά δίκιο, αλλά μόνον εν μέρει. Ο Καντάφι – σίγουρα πρόσωπο αρκετά σκοτεινό, αλλά σε καμία περίπτωση χειρότερος από άλλους τυράννους στην περιοχή – διέπραξε το ίδιο έγκλημα με τον Σαντάμ Χουσεΐν: προσπάθησε να ανατρέψει την ηγεμονία του δολαρίου, προτείνοντας να γίνονται οι συναλλαγές του πετρελαίου στο λεγόμενο χρυσό λιβυκό δηνάριο, ένα νόμισμα αντίστοιχο του ευρώ για ολόκληρη την Αφρική. Αυτό θα μπορούσε να είναι απόλυτα εφικτό, κυρίως επειδή ο Καντάφι καθόταν πάνω σε ένα ωραίο μεγάλο βουνό από χρυσάφι. Θα καθιστούσε, επίσης, την Αφρική οικονομικά ανεξάρτητη και λιγότερο διαθέσιμη προς εκμετάλλευση.

Πριν από μερικά χρόνια, ο Σαντάμ είχε αρχίσει να κάνει τις συναλλαγές πετρελαίου σε ευρώ, κι ο ΟΠΕΚ* εξέταζε το ενδεχόμενο να ακολουθήσει το παράδειγμά του. Πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε πτώση της αξίας του δολαρίου έως και 40%. Τότε ήταν που οι ΗΠΑ άρχισαν να μιλούν για όπλα μαζικής καταστροφής· μια καταστροφή που σίγουρα ήταν κοντά, τουλάχιστον για το ίδιο το δολάριο.

Νέες αποκαλύψεις που προκύπτουν από τα email της Χίλαρι Κλίντον προσθέτουν περαιτέρω λεπτομέρειες σε αυτό που πολλοί τότε θεωρούσαν απλές «θεωρίες συνωμοσίας».

Σύμφωνα με το Foreign Policy Journal, συγκεκριμένα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που αποκαλύφθηκαν πρόσφατα δείχνουν ότι το σχέδιο της Λιβύης να δημιουργήσει ένα νόμισμα που θα είχε ως βάση τον χρυσό και που θα ήταν ανταγωνιστικό έναντι του ευρώ και του δολαρίου υπήρξε το κίνητρο για την επέμβαση του ΝΑΤΟ:

«Το πετρέλαιο και ο χρυσός της Λιβύης ως απειλή για τα Γαλλικά συμφέροντα»

“Αν και το ψήφισμα 1973 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, που είχε προτείνει η Γαλλία, υποστήριζε ότι η ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τη Λιβύη είχε σαν στόχο την προστασία των αμάχων, ένα ηλεκτρονικό μήνυμα που εστάλη στη Χίλαρι τον Απρίλιο του 2011 με τον τίτλο «οι πελάτες της Γαλλίας κι ο χρυσός του Καντάφι» αποκάλυπτε λιγότερο ευγενείς προθέσεις.

“Το μήνυμα αυτό υποδείκνυε τον Γάλλο Πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί ως ιθύνοντα νου της επίθεσης κατά της Λιβύης, με πέντε συγκεκριμένους στόχους: την απόκτηση του λιβυκού πετρελαίου, την εξασφάλιση της γαλλικής επιρροής στην περιοχή, την ενίσχυση της φήμης του Σαρκοζί στη Γαλλία, την ισχυροποίηση των γαλλικών στρατιωτικών δυνάμεων, και το να αποτραπεί η επιρροή του Καντάφι στη λεγόμενη «Γαλλόφωνη Αφρική».

“Τη μεγαλύτερη εντύπωση πάντως προκαλεί η μακροσκελής αναφορά που γίνεται στην τεράστια απειλή που συνιστούν για το γαλλικό φράγκο (το οποίο χρησιμοποιείται ως το κύριο αφρικανικό νόμισμα) ο χρυσός του Καντάφι και τα αποθεματικά σε ασήμι, που αναλογούν σε 143 τόνους χρυσού, και σε αντίστοιχες ποσότητες σε ασήμι.”

Δεδομένου ότι οι αγορές αρχίζουν να εμφανίζουν δείγματα παρόμοια με εκείνα κατά την περίοδο πριν από το κραχ του 2007/2008 (και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, μιας και το τραπεζικό σύστημα έχει απορρίψει κάθε προσπάθεια να διαχωρίσει την κερδοσκοπική πλευρά του από την «πραγματική οικονομία»), και η προσφυγική κρίση που έχει προκαλέσει ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή αρχίζει να προκαλεί παγκόσμια ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης, είναι καιρός να επανεξετάσουμε τους τρόπους με τους οποίους θα μπορέσουμε να οργανώσουμε το σύστημα σε διεθνές, εθνικό και προσωπικό επίπεδο.

Μια νέου είδους ευαισθητοποίηση αρχίζει να αναδύεται

… που θέτει τον άνθρωπο πάνω από τα χρήματα, προτείνοντας τρόπους για την εξασφάλιση της πρόσβασης στην υγεία, την εκπαίδευση και τις βασικές ανάγκες σε όλους. Αυτό συνεπάγεται την κατάργηση της κερδοσκοπίας, την διευκόλυνση των εργαζομένων ως προς τη συμμετοχή τους στις επιχειρηματικές αποφάσεις και τα κέρδη, την παροχή κινήτρων για τη δημιουργία συνεταιρισμών, τη δημιουργία βασικού εισοδήματος για όλους, και πολλές άλλες προτάσεις από οργανισμούς που βλέπουν ένα ανοιχτό μέλλον, εφόσον καταφέρνουμε να στραφούμε προς μια νέα κατεύθυνση. Ο καλύτερος τρόπος για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας είναι η δημιουργία ενός κόσμου χωρίς αδικία και κοινωνικές διακρίσεις. Φανατικοί θα υπάρχουν πάντα, αλλά δεν θα βρίσκουν πια νέους οπαδούς.

Αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή για την πολιτική της ενεργού μη βίας: μια καθοριστική κίνηση για να αλλάξει το σύστημα, χωρίς συναισθήματα δυσαρέσκειας και εκδίκησης, ανεξάρτητα από το πόσο θυμωμένοι μπορεί να είμαστε με την «κλίκα του Νταβός». Αν δεν συνειδητοποιήσουμε ότι η αιτία αυτής της υπερβολικής συγκέντρωσης εξουσιών σε τόσους λίγους είναι ο φόβος, δεν θα είμαστε σε θέση να προσφέρουμε τη συμφιλίωση ως μια στρατηγική, προκειμένου οι τελευταίοι να εξετάσουν τη δημιουργία ενός διαφορετικού, πιο ανθρώπινου κόσμου. Θα πρέπει επίσης να αντισταθούμε στην πίεση που ασκούν τα χρηματοδοτούμενα από εταιρείες-κολοσσούς μέσα μαζικής ενημέρωσης, τα οποία δεν χάνουν ευκαιρία να υπονομεύουν κάθε νέα πρόταση: το Plan Β για την Ευρώπη (DiEM25), τον Jeremy Corbyn, τους Podemos, το Rethinking Economics, τους Αγανακτισμένους, το κίνημα Occupy, και όλα τα αντιπολεμικά και αντιπυρηνικά κινήματα. Η Μάργκαρετ Θάτσερ έλεγε «δεν υπάρχει εναλλακτική λύση» εμείς απαντάμε «είμαστε η εναλλακτική λύση».

 

*Οργανισμός πετρελαιοπαραγωγών εξαγωγών Χωρών, περισσότερο γνωστός ως ΟΠΕΚ, από τα αρχικά του τίτλου του στην αγγλική απόδοση: Organization of the Petroleum Exporting Countries, OPEC.

 

Μετάφραση από τα αγγλικά: Όλγα Λιακάκη