Η Ουκρανία έγινε ο μεγαλύτερος εισαγωγέας μεγάλων όπλων στον κόσμο την περίοδο 2020-24, με τις εισαγωγές της να αυξάνονται σχεδόν 100 φορές σε σύγκριση με την περίοδο 2015-19.
Οι ευρωπαϊκές εισαγωγές όπλων συνολικά αυξήθηκαν κατά 155% μεταξύ των ίδιων περιόδων, αντιδρώντας στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και στην αβεβαιότητα σχετικά με το μέλλον της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες αύξησαν περαιτέρω το μερίδιό τους στις παγκόσμιες εξαγωγές όπλων στο 43%, ενώ οι εξαγωγές της Ρωσίας μειώθηκαν κατά 64%, σύμφωνα με τα νέα στοιχεία για τις διεθνείς μεταφορές όπλων που δημοσίευσε σήμερα το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI).
Οι 10 κορυφαίοι εξαγωγείς όπλων την περίοδο 2020-24 ήταν οι ίδιοι με εκείνους της περιόδου 2015-19, αλλά η Ρωσία (που αντιπροσωπεύει το 7,8% των παγκόσμιων εξαγωγών όπλων) έπεσε στην τρίτη θέση πίσω από τη Γαλλία (9,6%), ενώ η Ιταλία (4,8%) έκανε άλμα από τη 10η στην 6η θέση.
Τουλάχιστον 35 κράτη έστειλαν όπλα στην Ουκρανία μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας το 2022, ενώ σημαντικές περαιτέρω παραδόσεις βρίσκονται στα σκαριά. Η Ουκρανία έλαβε το 8,8% των παγκόσμιων εισαγωγών όπλων το 2020-24. Τα περισσότερα από τα μεγάλα όπλα που παραδόθηκαν στην Ουκρανία προήλθαν από τις ΗΠΑ (45%), ακολουθούμενες από τη Γερμανία (12%) και την Πολωνία (11%).
«Τα νέα στοιχεία για τις μεταφορές όπλων αντικατοπτρίζουν σαφώς τον επανεξοπλισμό που λαμβάνει χώρα μεταξύ των κρατών της Ευρώπης ως απάντηση στην απειλή από τη Ρωσία», δήλωσε ο Mathew George, Διευθυντής Προγράμματος του SIPRI.
H Ελλάδα αυξάνει τις εισαγωγές όπλων της
Η Ελλάδα κατά την περίοδο 2020-24 αύξησε τις εισαγωγές όπλων της κατά 48% σε σχέση με την περίοδο 2015-19 και βρίσκεται στην 19η θέση εισαγωγέων όπλων στον κόσμο. Οι κύριοι προμηθευτές της Ελλάδας είναι η Γαλλία κατά 64%, οι ΗΠΑ με 19% και το Ηνωμένο Βασίλειο με 7,5%.
Πηγή: SIPRI Arms Transfers Database, Μάρτιος 2025.
Τα ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ αυξάνουν την εξάρτησή τους από τα όπλα που προμηθεύονται από τις ΗΠΑ
Οι εισαγωγές όπλων από τα ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ υπερδιπλασιάστηκαν μεταξύ 2015-19 και 2020-24 (+105%). Οι ΗΠΑ προμηθεύσαν το 64% αυτών των όπλων, ποσοστό σημαντικά μεγαλύτερο από ό,τι το 2015-19 (52%). Οι άλλοι κύριοι προμηθευτές ήταν η Γαλλία και η Νότια Κορέα (με ποσοστό 6,5% η καθεμία), η Γερμανία (4,7%) και το Ισραήλ (3,9%).
Οι ΗΠΑ αυξάνουν περαιτέρω το μερίδιό τους στις εξαγωγές όπλων, ενώ οι ρωσικές εξαγωγές πέφτουν
Οι εξαγωγές όπλων από τις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 21% μεταξύ 2015-19 και 2020-24 και το μερίδιό τους στις παγκόσμιες εξαγωγές όπλων αυξήθηκε από 35% σε 43%. Οι ΗΠΑ προμήθευσαν μεγάλα όπλα σε 107 κράτη το 2020-24.
Για πρώτη φορά μετά από δύο δεκαετίες, το μεγαλύτερο μερίδιο των αμερικανικών εξαγωγών όπλων το 2020-24 πήγε στην Ευρώπη (35%) και όχι στη Μέση Ανατολή (33%). Παρ’ όλα αυτά, ο κορυφαίος μεμονωμένος παραλήπτης αμερικανικών όπλων ήταν η Σαουδική Αραβία (12% των αμερικανικών εξαγωγών όπλων).
Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, οι εξαγωγές όπλων της Ρωσίας μειώθηκαν απότομα (-64%) μεταξύ 2015-19 και 2020-24. Η πτώση ξεκίνησε πριν από την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022: το 2020 και το 2021 ο όγκος των εξαγωγών ήταν πολύ μικρότερος από ό,τι σε οποιοδήποτε έτος των δύο προηγούμενων δεκαετιών.
Η Ρωσία παρέδωσε μεγάλα όπλα σε 33 κράτη το 2020-24. Τα δύο τρίτα των ρωσικών εξαγωγών όπλων πήγαν σε τρία κράτη: Ινδία (38%), Κίνα (17%) και Καζακστάν (11%).
Η Γαλλία έγινε ο δεύτερος μεγαλύτερος προμηθευτής όπλων στον κόσμο το 2020-24, παραδίδοντας όπλα σε 65 κράτη. Οι εξαγωγές σημαντικών όπλων της Γαλλίας σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη σχεδόν τριπλασιάστηκαν μεταξύ 2015-19 και 2020-24 (+187%). Αυτό οφείλεται κυρίως στις παραδόσεις πολεμικών αεροσκαφών στην Ελλάδα και την Κροατία και στις προμήθειες όπλων στην Ουκρανία μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας το 2022.
Η Κίνα ήταν ο τέταρτος μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων το 2020-24, με 5,9% των παγκόσμιων εξαγωγών όπλων. Παρά τις προσπάθειες της Κίνας να αυξήσει τις εξαγωγές όπλων της, πολλοί μεγάλοι εισαγωγείς δεν αγοράζουν κινεζικά όπλα για πολιτικούς λόγους.
Η Ασία και η Ωκεανία παραμένει η μεγαλύτερη περιοχή εισαγωγής όπλων- οι εισαγωγές της Κίνας υπερβαίνουν το ήμισυ
Το μερίδιο των παγκόσμιων μεταβιβάσεων όπλων που πηγαίνουν σε κράτη της Ασίας και της Ωκεανίας μειώθηκε από 41% σε 33% μεταξύ 2015-19 και 2020-24. Η μείωση των εισαγωγών προς την περιοχή κατά 21% οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη συρρίκνωση των εισαγωγών όπλων από την Κίνα κατά 64% μεταξύ των δύο περιόδων, καθώς υποκατέστησε όλο και περισσότερο τις εισαγωγές -κυρίως από τη Ρωσία- με οπλικά συστήματα που σχεδιάστηκαν και παρήχθησαν τοπικά.
Τέσσερα κράτη της Ασίας και της Ωκεανίας κατατάσσονται μεταξύ των 10 μεγαλύτερων εισαγωγέων όπλων παγκοσμίως το 2020-24: η Ινδία, το Πακιστάν, η Ιαπωνία και η Αυστραλία. Η Κίνα βγήκε από τους 10 μεγαλύτερους εισαγωγείς όπλων για πρώτη φορά από το 1990-94. Οι κύριοι προμηθευτές της περιοχής το 2020-24 ήταν οι ΗΠΑ, οι οποίες αντιπροσώπευαν το 37% των περιφερειακών εισαγωγών όπλων, η Ρωσία (17%) και η Κίνα (14%).
Οι εισαγωγές όπλων στη Μέση Ανατολή μειώνονται
Οι εισαγωγές όπλων από τα κράτη της Μέσης Ανατολής μειώθηκαν κατά 20% μεταξύ 2015-19 και 2020-24. Τέσσερις από τους 10 κορυφαίους παγκόσμιους εισαγωγείς το 2020-24 βρίσκονταν στη Μέση Ανατολή: Το Κατάρ, η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος και το Κουβέιτ.
Περισσότερες από τις μισές εισαγωγές όπλων στη Μέση Ανατολή προήλθαν από τις ΗΠΑ (52%), ενώ το 13% προήλθε από την Ιταλία, το 9,8% από τη Γαλλία και το 7,6% από τη Γερμανία.
Παρά τον συνεχιζόμενο πόλεμο στη Γάζα, οι εισαγωγές όπλων από το Ισραήλ παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό σταθερές μεταξύ 2015-19 και 2020-24. Το 2020-24 οι ΗΠΑ προμηθεύουν το μεγαλύτερο μερίδιο των εισαγωγών όπλων του Ισραήλ (66%), ακολουθούμενες από τη Γερμανία (33%) και την Ιταλία (1,0%).
Διαβάστε επίσης:
Οι μεγαλύτεροι παραγωγοί όπλων στον κόσμο αυξάνουν τα έσοδά τους
SIPRI: Οι ευρωπαϊκές εισαγωγές όπλων σχεδόν διπλασιάστηκαν την τελευταία πενταετία
