SIPRI: Οι ευρωπαϊκές εισαγωγές όπλων σχεδόν διπλασιάστηκαν την τελευταία πενταετία

Τα κράτη της Ευρώπης σχεδόν διπλασίασαν τις εισαγωγές τους σε μεγάλα όπλα (+94%) μεταξύ 2014-18 και 2019-23.

Πολύ μεγαλύτερες ποσότητες όπλων εισέρρευσαν στην Ασία και την Ωκεανία και τη Μέση Ανατολή το 2019-23, όπου βρίσκονται εννέα από τους 10 μεγαλύτερους εισαγωγείς όπλων.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες αύξησαν τις εξαγωγές όπλων τους κατά 17% μεταξύ 2014-18 και 2019-23, ενώ οι εξαγωγές όπλων της Ρωσίας μειώθηκαν στο μισό.

Η Ρωσία ήταν για πρώτη φορά ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων, πέφτοντας στην κατάταξη πίσω από τη Γαλλία.

Ο παγκόσμιος όγκος των διεθνών μεταφορών όπλων μειώθηκε ελαφρώς κατά 3,3% μεταξύ 2014-18 και 2019-23, σύμφωνα με τα νέα στοιχεία για τις διεθνείς μεταφορές όπλων που δημοσίευσε το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI).

Περίπου το 55% των εισαγωγών όπλων των ευρωπαϊκών κρατών το 2019-23 ήταν από τις ΗΠΑ από 35% το 2014-18. «Περισσότερο από το ήμισυ των εισαγωγών όπλων από τα ευρωπαϊκά κράτη προέρχεται από τις ΗΠΑ», σημείωσε ο διευθυντής του SIPRI Dan Smith, «ενώ την ίδια στιγμή, η Ευρώπη είναι υπεύθυνη για περίπου το ένα τρίτο των παγκόσμιων εξαγωγών όπλων, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων ποσοτήτων που πηγαίνουν εκτός της περιοχής, γεγονός που αντανακλά την ισχυρή στρατιωτικο-βιομηχανική ικανότητα της Ευρώπης».

Οι αμερικανικές και γαλλικές εξαγωγές όπλων ανεβαίνουν, ενώ οι ρωσικές εξαγωγές όπλων πέφτουν κατακόρυφα

Οι εξαγωγές όπλων των ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 17% μεταξύ 2014-18 και 2019-23 και το μερίδιό τους στις συνολικές παγκόσμιες εξαγωγές όπλων αυξήθηκε από 34% σε 42%. Οι ΗΠΑ παρέδωσαν μεγάλα όπλα σε 107 κράτη την περίοδο 2019-23, περισσότερα από ό,τι σε οποιαδήποτε προηγούμενη πενταετία και πολύ περισσότερα από οποιονδήποτε άλλο εξαγωγέα όπλων. Οι ΗΠΑ και τα κράτη της Δυτικής Ευρώπης αντιπροσώπευαν από κοινού το 72% του συνόλου των εξαγωγών όπλων την περίοδο 2019-23, σε σύγκριση με το 62% την περίοδο 2014-18.

«Οι ΗΠΑ έχουν αυξήσει τον παγκόσμιο ρόλο τους ως προμηθευτή όπλων -μια σημαντική πτυχή της εξωτερικής τους πολιτικής- εξάγοντας περισσότερα όπλα σε περισσότερες χώρες από ό,τι στο παρελθόν», δήλωσε ο Mathew George, διευθυντής του προγράμματος SIPRI για τις μεταφορές όπλων. «Αυτό συμβαίνει σε μια εποχή που η οικονομική και γεωπολιτική κυριαρχία των ΗΠΑ αμφισβητείται από αναδυόμενες δυνάμεις».

Οι εξαγωγές όπλων της Γαλλίας αυξήθηκαν κατά 47% μεταξύ 2014-18 και 2019-23 και για πρώτη φορά ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων, ακριβώς μπροστά από τη Ρωσία. Το μεγαλύτερο μερίδιο των γαλλικών εξαγωγών όπλων (42%) κατευθύνθηκε σε κράτη της Ασίας και της Ωκεανίας και άλλο 34% σε κράτη της Μέσης Ανατολής. Ο μεγαλύτερος αποδέκτης των γαλλικών εξαγωγών όπλων ήταν η Ινδία, η οποία αντιπροσώπευε σχεδόν το 30%. Η αύξηση των γαλλικών εξαγωγών όπλων οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στις παραδόσεις πολεμικών αεροσκαφών στην Ινδία, το Κατάρ και την Αίγυπτο.

Οι ρωσικές εξαγωγές όπλων μειώθηκαν κατά 53% μεταξύ 2014-18 και 2019-23. Η μείωση ήταν ραγδαία κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών και ενώ η Ρωσία εξήγαγε μεγάλα όπλα σε 31 κράτη το 2019, το 2023 εξήγαγε μόνο σε 12 κράτη. Τα κράτη της Ασίας και της Ωκεανίας έλαβαν το 68% των συνολικών ρωσικών εξαγωγών όπλων το 2019-23, με την Ινδία να αντιπροσωπεύει το 34% και την Κίνα το 21%.

Εξετάζοντας τους άλλους 10 κορυφαίους εξαγωγείς όπλων μετά τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και τη Ρωσία, δύο είδαν αύξηση των εξαγωγών: Ιταλία (+86%) και Νότια Κορέα (+12%)- ενώ πέντε είδαν μειώσεις: Κίνα (-5,3%), Γερμανία (-14%), Ηνωμένο Βασίλειο (-14%), Ισπανία (-3,3%) και Ισραήλ (-25%).

Κατακόρυφη αύξηση των εισαγωγών όπλων στην Ευρώπη

Οι εισαγωγές όπλων από τα ευρωπαϊκά κράτη ήταν 94% υψηλότερες το 2019-23 σε σχέση με το 2014-18. Η Ουκρανία αναδείχθηκε ο μεγαλύτερος Ευρωπαίος εισαγωγέας όπλων το 2019-23 και ο τέταρτος μεγαλύτερος στον κόσμο, αφού τουλάχιστον 30 κράτη προμήθευσαν μεγάλα όπλα ως στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία από τον Φεβρουάριο του 2022.

Το μεγαλύτερο μερίδιο των μεταφορών όπλων κατευθύνεται στην Ασία, με την Ινδία να είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας όπλων παγκοσμίως

Περίπου το 37% των μεταφορών όπλων την περίοδο 2019-23 κατευθύνθηκε σε κράτη της Ασίας και της Ωκεανίας, το μεγαλύτερο μερίδιο από κάθε άλλη περιοχή, αλλά ελαφρά μειωμένο από το 41% την περίοδο 2014-18. Παρά τη συνολική μείωση των εισαγωγών όπλων κατά 12% για την περιοχή, οι εισαγωγές από αρκετά κράτη αυξήθηκαν αισθητά.

Για πρώτη φορά μετά από 25 χρόνια, οι ΗΠΑ ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής όπλων στην Ασία και την Ωκεανία. Οι ΗΠΑ αντιπροσώπευαν το 34% των εισαγωγών όπλων από τα κράτη της περιοχής, σε σύγκριση με το 19% της Ρωσίας και το 13% της Κίνας.

Η Μέση Ανατολή εισάγει μεγάλες ποσότητες όπλων, κυρίως από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη

Το τριάντα τοις εκατό των διεθνών μεταφορών όπλων κατευθύνθηκε στη Μέση Ανατολή το 2019-23. Τρία κράτη της Μέσης Ανατολής ήταν μεταξύ των 10 κορυφαίων εισαγωγέων την περίοδο 2019-23: η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και η Αίγυπτος.

Η πλειονότητα των εισαγωγών όπλων από τα κράτη της Μέσης Ανατολής προμηθεύτηκε από τις ΗΠΑ (52%), ακολουθούμενη από τη Γαλλία (12%), την Ιταλία (10%) και τη Γερμανία (7,1%).

«Παρά τη συνολική μείωση των εισαγωγών όπλων στη Μέση Ανατολή, παραμένουν υψηλές σε ορισμένα κράτη, κυρίως λόγω των περιφερειακών συγκρούσεων και εντάσεων», δήλωσε ο Zain Hussain, ερευνητής του SIPRI. «Μεγάλα όπλα που εισήχθησαν τα τελευταία 10 χρόνια χρησιμοποιήθηκαν ευρέως σε συγκρούσεις στην περιοχή, μεταξύ άλλων στη Γάζα, τον Λίβανο και την Υεμένη. Ορισμένα κράτη στην περιοχή του Κόλπου εισήγαγαν μεγάλες ποσότητες όπλων για να τα χρησιμοποιήσουν κατά των Χούτι στην Υεμένη και για να αντιμετωπίσουν την ιρανική επιρροή».