Την Τρίτη 6 Μαρτίου 2024 η οργάνωση “Φίλοι της Φύσης” μας πρόσφεραν μια κατανυκτική βραδιά αφιερωμένη στην Ρόζα Λούξεμπουργκ. Μέσα από αφηγήσεις της ίδιας, από τα δώδεκα δικά της βοτανολογικά λευκώματα [συσκευασμένα σημειωματάρια φυτών όπως τα έλεγε η ίδια], μία δραματουργική σύνθεση και τραγούδια, ανέλαβαν να τονίσουν δύο ακόμα ιδιότητες της περίφημης αυτής προσωπικότητας, πέραν από τη γνωστή σε όλο τον δυτικό κόσμο – αυτή της επαναστάτριας: η Λούξεμπουργκ ήταν βοτανολόγος και φυσιολάτρης.

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε σημειολογικά στο πολιτιστικό κέντρο του Δήμου Αθηναίων, Μελίνα Μερκούρη, συμπίπτοντας – και μάλιστα όχι τυχαία – με τα τριάντα χρόνια από το θάνατο της Μελίνας, η οποία είχε τραγουδήσει τον “ΕΠΙΤΑΦΙΟ για τη Ρόζα Λούξεμπουργκ”. Μια μέρα πριν, δηλαδή στις 5 Μαρτίου του έτους 1871 ήταν και η ημερομηνία γέννησης της ίδιας της Λούξεμπουργκ. Η εκδήλωση ήταν και ένα μέσο για την οργάνωση “Φίλοι της Φύσης” να τιμήσουν την μέρα της γυναίκας που γιορτάζουμε στις 8 Μαρτίου.

Σελίδα από τα βοτανολόγια της Ρ. Λούξεμπουργκ.

Έγραφε τον Μάρτιο του 1917, από τη φυλακή του Βερολίνου:

“Πώς έζησα τότε όλη την άνοιξη σαν σε πυρετό, πόσο υπέφερα, όταν καθόμουν μπροστά σε ένα καινούριο φυτό και δεν ήξερα για πολύ καιρό πώς να το αναγνωρίσω και να το ταξινομήσω. Πολλές φορές σχεδόν λιποθύμησα σε τέτοιες περιπτώσεις, σε σημείο που η Gertrud [Zlottko] απειλούσε να μου “πάρει” τα φυτά από θυμό. Αλλά τώρα βρίσκομαι στο πράσινο βασίλειο στο σπίτι μου, το έχω κατακτήσει για τον εαυτό μου – στην καταιγίδα, στο πάθος, και αυτό που κάποιος αρπάζει με τόση θέρμη… Μόνο ένα πράγμα με βασανίζει: να απολαμβάνω μόνη μου τόση ομορφιά. Θέλω να φωνάξω δυνατά πάνω από τον τοίχο: Ω παρακαλώ, πρόσεξε αυτή τη λαμπρή μέρα! Μην ξεχνάς, αν είσαι ακόμα τόσο απασχολημένος, αν μόνο βιαστικά περνάς από την αυλή, μην ξεχνάς, σήκωσε γρήγορα το κεφάλι σου και ρίξε μια ματιά σε αυτά τα τεράστια ασημένια σύννεφα και στον ήρεμο μπλε ωκεανό, στον οποίο κολυμπάνε. Πρόσεξε τον αέρα, την παθιασμένη πνοή του τελευταίου άνθους, τη λαμπρότητα και τη δόξα, που βρίσκονται σε αυτή τη μέρα, γιατί αυτή η μέρα δεν θα ξανάρθει ποτέ, ποτέ! Σου δίνεται σαν ένα ολάνθιστο τριαντάφυλλο, που πέφτει στα πόδια σου και περιμένει να το σηκώσεις και να το φιλήσεις.”

Στο τέλος ο Κώστας Φωτεινάκης, που επιμελήθηκε την έρευνα και είχε τον συντονισμό της διοργάνωσης, παρουσίασε ευχαριστώντας όλες και όλους όσοι συνετέλεσαν στην πετυχημένη εκδήλωση: τον Νίκο Οικονομίδη για την προσωπογραφία της Λούξεμπουργκ που κόσμησε την αφίσα της εκδήλωσης, την τραγουδίστρια, ηθοποιό, μεταφράστρια και σκηνοθέτιδα Κερασία Σαμαρά, τον πιανίστα, συνθέτη, ενορχηστρωτή Γιώργο Κομπογιάννη, την Άλκηστη Βίτσα και τον Φοίβο Ζαντέ για το βιογραφικό της Λούξεμπουργκ, τον ηθοποιό Βαγγέλη Βαζάκα, τον Παναγιώτη Δημόπουλο καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Πατρών, τη Ζωγραφιά Μεντεσίδου και την Πηνελόπη Σκαλκώτου που δημιούργησαν την συγκεκριμένη δραματουργική σύνθεση, τον Βασίλη Γιαννόπουλο για την ηχητική κάλυψη, τις εκδόσεις ΕΜΒΡΥΟ για τα γραφιστικά και το διεθνές πρακτορείο ειδήσεων pressenza για την προβολή της εκδήλωσης.

Περισότερα για το περιεχόμενο των επιστολών και των σημειωματαρίων της Λούξεμπουργκ μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Φωτογραφίες από την εκδήλωση: Μαριανέλλα Κλώκα | pressenza: