Οι διεθνείς μεταφορές μεγάλων όπλων σημείωσαν ελαφρά πτώση μεταξύ των πενταετιών 2012-16 και 2017-21 (-4,6%). Παρόλα αυτά, οι εξαγωγές από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γαλλία αυξήθηκαν σημαντικά, όπως και οι εισαγωγές σε χώρες της Ευρώπης (+19%), της Ανατολικής Ασίας (+20%) και της Ωκεανίας (+59%). Οι μεταφορές προς τη Μέση Ανατολή παρέμειναν υψηλές, ενώ αυτές προς την Αφρική και την Βόρεια, Κεντρική και Νότια Αμερική μειώθηκαν, σύμφωνα με νέα στοιχεία για τις παγκόσμιες μεταφορές όπλων που δημοσιεύθηκαν τη Δευτέρα από το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI).

«Η μικρή μείωση των παγκόσμιων μεταφορών όπλων αποκρύπτει τις μεγάλες διακυμάνσεις μεταξύ των περιφερειακών τάσεων», δήλωσε ο Pieter D. Wezeman, ερευνητής του προγράμματος μεταφορών όπλων του SIPRI. «Ενώ υπήρξαν ορισμένες θετικές εξελίξεις, συμπεριλαμβανομένων των εισαγωγών όπλων από τη Νότια Αμερική που έφθασαν στο χαμηλότερο επίπεδό τους εδώ και 50 χρόνια, η αύξηση ή η συνέχιση υψηλών ποσοστών εισαγωγών όπλων σε μέρη όπως η Ευρώπη, η Ανατολική Ασία, η Ωκεανία και η Μέση Ανατολή συνέβαλαν στην ανησυχητική συσσώρευση όπλων».

Η Ελλάδα μετά τη συμφωνία με τη Γαλλία για παράδοση αεροσκαφών Rafale είναι ο 50ος εισαγωγέας όπλων στον κόσμο για την πενταετία 2017-21, ενώ οι εισαγωγές αυξάνονται συνεχώς τα τελευταία τρία χρόνια. Κατά την πενταετία 2017-21 έχει εισάγει στρατιωτικό εξοπλισμό εκτός από τη Γαλλία, από τη Γερμανία, το Ισραήλ, την Ιταλία, τις Κάτω Χώρες, τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Ρωσία.

Η Ευρώπη είχε τη μεγαλύτερη αύξηση στις εισαγωγές όπλων

Η μεγαλύτερη αύξηση στις εισαγωγές όπλων μεταξύ των περιοχών του κόσμου σημειώθηκε στην Ευρώπη. Την πενταετία 2017-21 οι εισαγωγές μεγάλων όπλων από ευρωπαϊκά κράτη ήταν κατά 19 τοις εκατό υψηλότερες από ό,τι την πενταετία 2012-16 και αντιπροσωπεύουν το 13 τοις εκατό των παγκόσμιων μεταφορών όπλων. Οι μεγαλύτεροι εισαγωγείς όπλων στην Ευρώπη ήταν το Ηνωμένο Βασίλειο, η Νορβηγία και οι Κάτω Χώρες. Άλλες ευρωπαϊκές χώρες αναμένεται επίσης να αυξήσουν σημαντικά τις εισαγωγές όπλων κατά την επόμενη δεκαετία, έχοντας πρόσφατα κάνει μεγάλες παραγγελίες για μεγάλα όπλα, ιδίως μαχητικά αεροσκάφη από τις ΗΠΑ. Παρά τις ένοπλες συγκρούσεις στην ανατολική Ουκρανία καθ’ όλη την περίοδο 2017-21, οι εισαγωγές μεγάλων όπλων της χώρας ήταν πολύ περιορισμένες.

«Η σοβαρή επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ των περισσότερων ευρωπαϊκών κρατών και της Ρωσίας αποτέλεσε σημαντικό παράγοντα αύξησης των ευρωπαϊκών εισαγωγών όπλων, ιδίως για τα κράτη που δεν μπορούν να καλύψουν όλες τις απαιτήσεις τους μέσω των εθνικών τους βιομηχανιών όπλων», δήλωσε ο Pieter D. Wezeman. «Οι μεταφορές όπλων διαδραματίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στις διατλαντικές σχέσεις ασφάλειας».

Οι εξαγωγές όπλων των ΗΠΑ και της Γαλλίας αυξάνονται. Οι ρωσικές, κινεζικές και γερμανικές εξαγωγές όπλων μειώνονται

Οι εξαγωγές όπλων των ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 14% μεταξύ 2012-16 και 2017-21, αυξάνοντας το παγκόσμιο μερίδιό τους από 32% σε 39%. Οι εξαγωγές όπλων των ΗΠΑ την περίοδο 2017-21 υπερδιπλασιάστηκαν (108 τοις εκατό περισσότερες) σε σχέση με αυτές του δεύτερου μεγαλύτερου εξαγωγέα, της Ρωσίας. Η Μέση Ανατολή αντιπροσωπεύει το 43 τοις εκατό των αμερικανικών μεταφορών όπλων. Ιδιαίτερα σημαντική για την αύξηση των αμερικανικών εξαγωγών όπλων ήταν η αύξηση των παραδόσεων μεγάλων όπλων στη Σαουδική Αραβία, κατά 106 τοις εκατό.

Η Ρωσία, η οποία αντιπροσώπευε το 19 τοις εκατό του συνόλου των εξαγωγών μεγάλων όπλων την περίοδο 2017-21, είδε τις εξαγωγές της να μειώνονται κατά 26 τοις εκατό μεταξύ 2012-16 και 2017-21. Η συνολική μείωση των εξαγωγών όπλων της Ρωσίας οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στη μείωση των παραδόσεων όπλων σε δύο αποδέκτες: Ινδία και Βιετνάμ. Ωστόσο, στα επόμενα χρόνια αναμένονται αρκετές μεγάλες διανομές όπλων από τη Ρωσία στην Ινδία.

Η Γαλλία αντιπροσωπεύει το 11 τοις εκατό των παγκόσμιων εξαγωγών όπλων το 2017-21, καθιστώντας την τον τρίτο μεγαλύτερο εξαγωγέα όπλων. Η Γαλλία αύξησε τις εξαγωγές όπλων κατά 59 τοις εκατό μεταξύ 2012-16 και 2017-21.

Την περίοδο 2017-21 η Κίνα ήταν ο τέταρτος μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων και η Γερμανία ο πέμπτος μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων. Οι εξαγωγές όπλων από την Κίνα μειώθηκαν κατά 31 τοις εκατό μεταξύ 2012-16 και 2017-21, ενώ οι εξαγωγές όπλων της Γερμανίας μειώθηκαν κατά 19 τοις εκατό.

Μείωση των εισαγωγών όπλων στη Μέση Ανατολή μετά από μεγάλη αύξηση

Τα κράτη της Μέσης Ανατολής εισήγαγαν 2,8 τοις εκατό περισσότερα όπλα την πενταετία 2017-21 από ό,τι την πενταετία 2012-16. Αυτό έγινε μετά από αύξηση 86 τοις εκατό στις εισαγωγές όπλων στην περιοχή μεταξύ 2007-11 και 2012-16.

Καθώς η σύγκρουση στην Υεμένη συνεχίζεται και οι εντάσεις μεταξύ του Ιράν και άλλων κρατών στην περιοχή παραμένουν υψηλές, οι εισαγωγές όπλων διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις ασφαλείας στον Κόλπο. Οι εισαγωγές όπλων από τη Σαουδική Αραβία, το δεύτερο μεγαλύτερο εισαγωγέα όπλων στον κόσμο, αυξήθηκαν κατά 27 τοις εκατό μεταξύ 2012-16 και 2017-21. Οι εισαγωγές όπλων από το Κατάρ αυξήθηκαν κατά 227 τοις εκατό, γεγονός που το ανέβασε από τον 22ο στον 6ο μεγαλύτερο εισαγωγέα όπλων. Σε αντίθεση, οι εισαγωγές όπλων από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) μειώθηκαν κατά 41 τοις εκατό μεταξύ 2012-16 και 2017-21, κάτι το οποίο τα έριξε από τον τρίτο μεγαλύτερο στον ένατο μεγαλύτερο εισαγωγέα όπλων παγκοσμίως. Και τα τρία αυτά κράτη και το Κουβέιτ έχουν παραγγείλει μεγάλες ποσότητες όπλων για τα επόμενα χρόνια.

Οι εισαγωγές σε Ασία και Ωκεανία σημείωσαν μείωση, αλλά αυξήθηκαν σε ορισμένες υποπεριοχές

Η Ασία και η Ωκεανία παρέμειναν η μεγαλύτερη περιοχή εισαγωγής μεγάλων όπλων, έχοντας το 43 τοις εκατό των παγκόσμιων μεταφορών το 2017-21, και έξι κράτη στην περιοχή ήταν μεταξύ των 10 μεγαλύτερων εισαγωγέων παγκοσμίως: Ινδία, Αυστραλία, Κίνα, Νότια Κορέα, Πακιστάν και Ιαπωνία. Οι μεταφορές στην περιοχή συνολικά μειώθηκαν ελαφρώς (-4,7%), αλλά υπάρχει μεγάλη διακύμανση μεταξύ των διαφορετικών υποπεριοχών.

«Οι εντάσεις μεταξύ της Κίνας και πολλών κρατών της Ασίας και της Ωκεανίας αποτελούν τον κύριο μοχλό για τις εισαγωγές όπλων στην περιοχή», δήλωσε ο Siemon T. Wezeman, ερευνητής του προγράμματος μεταφορών όπλων του SIPRI. «Οι εντάσεις αυτές αποτελούν επίσης σημαντικό παράγοντα στις μεταφορές όπλων των ΗΠΑ στην περιοχή. Οι ΗΠΑ παραμένουν ο μεγαλύτερος προμηθευτής στην Ασία και την Ωκεανία, καθώς οι εξαγωγές όπλων αποτελούν σημαντικό στοιχείο της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ με στόχο την Κίνα».

Οι εισαγωγές όπλων της Ινδίας μειώθηκαν κατά 21 τοις εκατό μεταξύ 2012-16 και 2017-21. Ωστόσο, παραμένει ο μεγαλύτερος εισαγωγέας παγκοσμίως και η Ινδία προγραμματίζει εισαγωγές όπλων μεγάλης κλίμακας τα επόμενα χρόνια από αρκετούς προμηθευτές.

Άλλες σημαντικές εξελίξεις:

  • Οι εξαγωγές όπλων της Ιταλίας αντιπροσωπεύουν το 3,1 τοις εκατό του παγκόσμιου συνόλου το 2017-21 και ήταν 16 τοις εκατό υψηλότερες από ό,τι το 2012-16.
  • Οι εξαγωγές όπλων από το Ηνωμένο Βασίλειο μειώθηκαν κατά 41 τοις εκατό μεταξύ 2012-16 και 2017-21. Το Ηνωμένο Βασίλειο αντιπροσωπεύει το 2,9 τοις εκατό των συνολικών εξαγωγών όπλων το 2017-21.
  • Μεταξύ 2012-16 και 2017-21 υπήρξαν γενικές μειώσεις στις εισαγωγές όπλων από κράτη σε τρεις παγκόσμιες περιοχές: την Βόρεια, Κεντρική και Νότια Αμερική (-36 τοις εκατό), την Αφρική (-34 τοις εκατό) και την Ασία και Ωκεανία (-4,7 τοις εκατό).
  • Την περίοδο 2017-2011, οι εισαγωγές όπλων από κράτη της Νότιας Αμερικής ήταν χαμηλότερες από οποιαδήποτε πενταετή περίοδο κατά τον τελευταίο μισό αιώνα. Η Βραζιλία είναι η μόνη χώρα της Νότιας Αμερικής που αναμένει σημαντικές παραδόσεις όπλων.
  • Οι εισαγωγές όπλων στη Μιανμάρ μειώθηκαν κατά 32 τοις εκατό μεταξύ 2012-16 και 2017-21. Αντιπροσωπεύει το 0,6 τοις εκατό των παγκόσμιων μεταφορών όπλων την περίοδο 2017-21.
  • Την περίοδο 2017-21 οι πέντε μεγαλύτεροι εισαγωγείς όπλων στην υποσαχάρια Αφρική ήταν η Αγκόλα, η Νιγηρία, η Αιθιοπία, το Μάλι και η Μποτσουάνα.
  • Οι εισαγωγές όπλων της Ταϊβάν μειώθηκαν κατά 68 τοις εκατό μεταξύ 2012-16 και 2017-21, αλλά έχουν προγραμματιστεί να αυξηθούν σημαντικά τα επόμενα χρόνια.
  • Οι εισαγωγές όπλων από το Ισραήλ αυξήθηκαν κατά 19% μεταξύ 2012-16 και 2017-21.
  • Οι εισαγωγές όπλων από την Αίγυπτο αυξήθηκαν κατά 73 τοις εκατό μεταξύ 2012-16 και 2017-21, καθιστώντας την τον τρίτο μεγαλύτερο εισαγωγέα όπλων παγκοσμίως.

 

Δείτε τις τάσεις των παγκόσμιων μεταφορών όπλων για την πενταετία 2016-2020.