Γράφει η Αιμιλία Σαλβάνου*.
«Οι δρόμοι και οι διαμαρτυρίες μεταφέρουν τον ιό και γεννούν ασθένειες» (Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, 14.11.2020)
Σε έντονη αντίθεση με την πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ότι η πανδημία του κορωνοϊού δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως δικαιολογία για την υπονόμευση των ευρωπαϊκών αξιών και των δημοκρατικών ελευθεριών στα κράτη μέλη της ΕΕ, η ελληνική κυβέρνηση εξέδωσε νόμο έκτακτης ανάγκης που απαγορεύει όλες τις δημόσιες συγκεντρώσεις μεταξύ 15 και 18 Νοεμβρίου, στοχεύοντας, στην πραγματικότητα, την ετήσια διαδήλωση που πραγματοποιείται στις 17 Νοεμβρίου και τιμά την εξέγερση των φοιτητών του 1973, που σηματοδοτεί τη στιγμή καμπής για την ανασύσταση της δημοκρατίας. Ακόμα χειρότερα, πριν ακόμα εκδοθεί ο νόμος περί έκτακτης ανάγκης, φοιτητές και μέλη των Αριστερών οργανώσεων συνελήφθησαν, με το πρόσχημα της έκκλησης σε αστικές αναταραχές, επειδή διένεμαν πληροφορία που καλούσε στην προαναφερθείσα διαδήλωση. Στο αποκορύφωμα, μια γυναίκα αστυνομικού σκοτώθηκε χθες από τυχαία εκπυρσοκρότηση του όπλου του συζύγου της, το οποίο εκείνος είχε φέρει σπίτι σε περίπτωση που θα το χρειαζόταν, αν τελικά πραγματοποιούνταν η διαδήλωση.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι άλλες συγκεντρώσεις γίνονται τακτικά (ή σχεδόν τακτικά) κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τα εκκλησιαστικά κηρύγματα που έχουν μαζική συμμετοχή και κανένα είδους πρωτόκολλο υγείας να έχει ανακοινωθεί γι’ αυτά αλλά και ότι δεν έχει προβλεφθεί η βελτίωση των δημόσιων μέσων μεταφοράς (όπου οι επιβάτες συσσωρεύονται, κυριολεκτικά «κρέμονται» στις πόρτες), ούτε έχει ενισχυθεί το σύστημα δημόσιας υγείας, αυτό που συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα είναι η συστηματική καλλιέργεια του φόβου που χρησιμεύει ως πρόσχημα για την επίθεση εναντίον των βασικών ελευθεριών του λαού και της κριτικής σκέψης γενικότερα. Σιγά-σιγά, οι περιπτώσεις αυταρχισμού του κράτους και της αστυνομίας υποστηρίζουν το φόβο ότι στη χώρα βρίσκεται σε εξέλιξη μια ατζέντα ενάντια σε κάθε είδους πολιτικά δικαιώματα, με τη δικαιολογία της κατάστασης έκτακτης ανάγκης που έχει διαμορφώσει η πανδημία.
“Οι βάρβαροι έχουν πλέον περάσει. Το Πολυτεχνείο εάλω…”, χρονολογία 17/11/1973, Φ.Α. ΑΣΚΙ. 0015.
* Η Αιμιλία Σαλβάνου γεννήθηκε το 1972 στις ΗΠΑ. Πραγματοποίησε τις σπουδές της στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1989-93) και εκπόνησε διδακτορική διατριβή με θέμα τις «Όψεις της διαδικασίας νεωτερικού μετασχηματισμού στις ελληνορθόδοξες κοινότητες της ύστερης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας: Οι περιπτώσεις της Αδριανούπολης και της Ραιδεστού (1878-1908)» στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου (2006). Στη συνέχεια ασχολήθηκε εκτεταμένα με τη μνήμη εκτοπισμένων ομάδων του 20ού αιώνα στον βαλκανικό χώρο, πραγματοποιώντας ταυτόχρονα τις μεταδιδακτορικές της σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας (2012). Στα τωρινά ερευνητικά της ενδιαφέρονται συγκαταλέγονται θέματα ιστοριογραφίας, μνήμης και ιστορικής κουλτούρας.
