Η γιαγιά μου ήταν μοδίστρα. «Αυτή η μηχανή παιδάκι μου σπούδασε τον μπαμπά σου», έλεγε και ξανάλεγε, όταν τη ρωτούσα να μου πει ιστορίες της ζωής της. Επιβεβαίωνε και ο μπαμπάς: «Μέρα νύχτα δούλευε η μάνα μου πάνω από τη singer. Πού να μας φτάσει η σύνταξη του παππού σου. Κι ας έκανα και μερικές ψαλμουδιές στην εκκλησιά. Αυτά ήταν για το χαρτζιλίκι μου. Η κυρά Λέλα έδινε τη μάχη και για τα τρία της παιδιά». Η μηχανή της γιαγιάς ήταν πάντα σε περίοπτη θέση στο σπίτι στην Κινέτα μέχρι που την έλιωσε και αυτήν η φωτιά το 2018.

Κοιτώντας το διαδίκτυο αυτές τις μέρες βλέπω εκατοντάδες μοδίστρες εθελόντριες σε εθνική γραμμή παραγωγής. Δεν τους το ζήτησε κανείς. Είναι από αυτά τα θαύματα που συμβαίνουν σε καιρό δύσκολο, εκεί που οι άνθρωποι κερδίζουμε σε ύψος. Κλεισμένες και κλεισμένοι στα σπίτια μας παλεύουμε την αρρώστια με όποιον τρόπο μπορούμε. Στη συγκεκριμένη περίπτωση με κλωστή, πατρόν, ύφασμα, δύναμη και στοργή. Όπως η γιαγιά μου.

Η κίνηση «Μοδίστρες άμεσης ανάγκης» είναι ένα δίκτυο που απλώνεται σε όλη την Ελλάδα, περιλαμβάνει 300 μοδίστρες και μερικούς ραφτάδες, που ενώνουν δυνάμεις και ράβουν μάσκες για τον κορωνοϊό. Έχουν ήδη δώσει συνεντεύξεις σε μεγάλες εφημερίδες και έχουν βγει σε εθνικά και τοπικά κανάλια. Βρίσκονται στο Βόλο, την Κέρκυρα, την Αργολίδα, τη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα… σε 37 νομούς! Από τις 27 Μαρτίου το δίκτυο έχει δεχθεί από δωρεές 40.000 τεμάχια υφασμάτων που αντιστοιχούν σε 40.000 μάσκες, οι οποίες δόθηκαν ως δωρεά στον Ερυθρό Σταυρό και από εκεί μοιράζονται σε ανθρώπους με προτεραιότητες. Επόμενος στόχος το ράψιμο 100.000 μασκών, για το οποίο στήθηκε και crowdfuning.

Η αξία του ανθρώπινου κεφαλαίου είναι ανεκτίμητη. Το διαπιστώνουμε παρατηρώντας την κατρακύλα του τζίρου των εταιριών έχοντας τον κόσμο της εργασίας κλεισμένο σπίτι. Είναι η στιγμή που το περιβόητο αφήγημα της «αυτορρύθμισης της αγοράς» χάσκει ανίσχυρο απέναντι στην πανδημία. Την ίδια στιγμή όμως ζούμε και το θρίαμβο της αλληλεγγύης που παράγεται από τους έγκλειστους με πρωτοβουλίες όπως αυτή ή όπως οι τρισδιάστατες εκτυπώσεις μασκών, τα καλάθια με τα τρόφιμα στην Ιταλία και την Τουρκία το δίκτυο «ό,τι έχεις ανάγκη» για ψώνια και λοιπές υπηρεσίες σε ηλικιωμένους ή σε άτομα σε καραντίνα σε όλη την Ευρώπη. Δεν επιθυμεί κανείς αυτές οι πρωτοβουλίες να αντικαταστήσουν τις υποχρεώσεις του κράτους και των εκλεγμένων κυβερνήσεων. Δεν γίνεται άλλωστε. Θαυμάζει όμως το ανάστημα, τον αγώνα και την αισιοδοξία και γεμίζει ελπίδα σε μια εποχή που η απώλεια γίνεται συνήθεια: σήμερα κι εμείς περάσαμε τους 100.