Yavor Tarinski στο αυτολεξεί

Το τελευταίο διάστημα φαίνεται ότι μια αντισημιτική θεωρία συνωμοσίας έχει διεισδύσει επιτυχώς στον δημόσιο λόγο. Μιλώ για την καχυποψία που εξέφρασαν επίσημα εκπρόσωποι της κυβέρνησης, καθώς και δημοσιογράφοι μεγάλων μέσων ενημέρωσης σχετικά με τον ρόλο των ΜΚΟ στο ζήτημα των προσφύγων.

Αυξάνονται οι φωνές που απαιτούν να διερευνηθούν από τις αρχές οι ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στον τομέα της μετανάστευσης για τις «πραγματικές» τους προθέσεις. Αυτό που οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και οι δημοσιογράφοι υποδεικνύουν έμμεσα είναι ότι τα μέλη των ΜΚΟ προσπαθούν ενεργά να υποκινήσουν τους πρόσφυγες να εξεγερθούν και να αποσταθεροποιήσουν την περιοχή. Αυτή η λογική απορρέει άμεσα από τις αντισημιτικές θεωρίες συνωμοσίας που εκφράζονται εδώ και χρόνια από τον Βίκτορ Όρμπαν, τον ακροδεξιό πρωθυπουργό της Ουγγαρίας. Ο Όρμπαν κατηγορεί τον δισεκατομμυριούχο Τζορτζ Σόρος, που είναι εβραϊκής καταγωγής, ότι χρηματοδοτεί ΜΚΟ για τη διακίνηση προσφύγων στη χώρα και την αποσταθεροποίησή της με αυτόν τον τρόπο. Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει επίσης εμμέσως κατηγορήσει τον Σόρος ότι χρηματοδότησε το καραβάνι των μεταναστών της Κεντρικής Αμερικής το οποίο σκόπευε να περάσει τα σύνορα Μεξικού-ΗΠΑ.

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει αυτή η αντισημιτική θεωρία συνωμοσίας, σύμφωνα με την οποία ένα υπερπλούσιο ιουδαϊκό λόμπι προσπαθεί να αποσταθεροποιήσει τον δυτικό χριστιανικό πολιτισμό μέσω του λεγόμενου «εξισλαμισμού» -του υποτιθέμενα προσχεδιασμένου εκτοπισμού μουσουλμανικών πληθυσμών από την Ασία και την Αφρική προς την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Ο ακροδεξιός μαζικός δολοφόνος Ρόμπερτ Μπάουερς, ο οποίος σκότωσε 11 ανθρώπους και τραυμάτισε άλλους 6 στη συναγωγή του Πίτσμπουργκ των ΗΠΑ τον Οκτώβριο του 2018, πριν από την επίθεσή του έγραψε ότι «οι βρωμεροί κακοί Εβραίοι φέρνουν τους βρωμερούς κακούς μουσουλμάνους στη χώρα» (!). Ο ίδιος συμβολικά έγραψε αυτά τα λόγια σε ένα μήνυμα που έστειλε στη HIAS -την Εβραϊκή Εταιρεία Βοήθειας Μεταναστών- μια μη κερδοσκοπική οργάνωση της αμερικανικής εβραϊκής κοινότητας που στέλνει βοήθεια σε πρόσφυγες από όλο τον κόσμο.

Όταν ο Έλληνας αναπληρωτής υπουργός μετανάστευσης και ασύλου, Γιωργός Κουμουτσάκος, μιλά για τις «σκοτεινές ρίζες» των ΜΚΟ που λειτουργούν ως «βδέλλες», αναπαράγει σιωπηρά αυτή τη θεωρία συνωμοσίας. Παρόμοιες αντισημιτικές θέσεις έχουν αναπαραχθεί και από ανθρώπους της Αριστεράς, όπως ο υποψήφιος δήμαρχος με το ΚΚΕ Νίκος Σοφιανός, ο οποίος δήλωσε στην ΕΡΤ ότι ο Σόρος, μέσω των ΜΚΟ του, ελέγχει τον σταθμό Λαρίσης στην Αθήνα, όπου και κάνει «δουλειές» με μετανάστες.

Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν προβλήματα με τον τομέα των ΜΚΟ. Η εξαιρετική Ινδή συγγραφέας Αρουντάτι Ρόι έχει ήδη επισημάνει σαφώς τις ζημίες που προκαλεί η ΜΚΟποίηση των κοινωνικών κινημάτων:

« […] το κεφάλαιο που διατίθεται στις ΜΚΟ διαδραματίζει τον ίδιο ρόλο στην εναλλακτική πολιτική όπως το κερδοσκοπικό κεφάλαιο που εισέρχεται και εξέρχεται από τις οικονομίες των φτωχών χωρών. Αρχίζει να υπαγορεύει την ατζέντα. Μετατρέπει την αντιπαράθεση σε διαπραγμάτευση. Απο-πολιτικοποιεί την αντίσταση. Ανακατεύεται με τα τοπικά λαϊκά κινήματα που παραδοσιακά υπήρξαν αυτοδύναμα […] η ΜΚΟποίηση της πολιτικής απειλεί να μετατρέψει την αντίσταση σε μία ευγενική, λογική μισθωτή εργασία ωραρίου 9 με 5».

Σύμφωνα με τη Ρόι, ο τομέας των ΜΚΟ τείνει να ενσωματώνει τις λαϊκές αντιστάσεις και πρωτοβουλίες στην καπιταλιστική οικονομία και στις κρατικές γραφειοκρατίες, εξαλείφοντας έτσι την αυτονομία και το δημοκρατικό τους δυναμικό.

Για εκείνη, οι ΜΚΟ είναι μέρος του τρέχοντος συστήματος και όχι ο αντίπαλός του, καθώς εντοπίζει κάποια σχέση μεταξύ των δύο: «Στην Ινδία, οι χρηματοδοτούμενες ΜΚΟ ξεκίνησαν στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και του ’90, συμπίπτοντας με το άνοιγμα των αγορών της Ινδίας στον νεοφιλελευθερισμό». Επιπλέον, οι ΜΚΟ χρησιμοποιούνται συχνά από μεγάλες εταιρείες για να καθαρίσουν την εικόνα τους μέσω του αποκαλούμενου «πράσινου ξεπλύματος», του «ροζ πλυντηρίου», του «ξεπλύματος χρήματος» κ.λπ. Εδώ και πολλά χρόνια θεωρούνται ως μέρος του status quo. Φαίνεται όμως ότι σήμερα, όταν πλέον ο ακτιβισμός από-τα-κάτω, όπως ο κλιματικός ακτιβισμός, έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατία, ακόμη και κομφορμιστικές οντότητες όπως οι ΜΚΟ θεωρείται ότι πρέπει να τεθούν υπό απόλυτο έλεγχο. Δεν είναι περίεργο ότι ένας τέτοιος λόγος και πράξεις έχουν υιοθετηθεί από αυταρχικές κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο, όπως αυτή του Όρμπαν.

Υπάρχουν σίγουρα προβλήματα με τις ΜΚΟ. Αλλά τα ζητήματα αυτά έχουν δομικό και συστημικό χαρακτήρα. 

Τείνουν να γραφειοκρατικοποιούν τα οριζόντια κινήματα, εμφυσώντας τους μία οικονομίστικη στάση. Το επιχείρημα ότι οι ΜΚΟ καθοδηγούνται από πλούσιους εβραίους που θέλουν να εξισλαμίσουν τους χριστιανικούς πληθυσμούς, ωστόσο, δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια κακόβουλη πλάνη. Εκείνοι που προωθούν τέτοιες θεωρίες συνωμοσίας προσπαθούν τεχνηέντως να εξάψουν το μίσος και τον ρατσισμό προκειμένου να καλύψουν την πτώχευση του σημερινού πολιτικού καθεστώτος. Απώτερός τους σκοπός, με πρόσχημα τις ΜΚΟ, είναι η γραφειοκρατικοποίηση κάθε πτυχής της ζωής, ο έλεγχος οποιασδήποτε αδιαμεσολάβητης δράσης.

Παρότι οι αντισημιτικές θεωρίες συνωμοσίας γίνονται εκ νέου κυρίαρχες και υιοθετούνται από τις εθνικές κυβερνήσεις, σημαντικό μέρος της Αριστεράς φαίνεται ανίκανο να αναγνωρίσει τον αντισημιτισμό, καθώς αποτελεί μια συνωμοσία που θέλει τον εβραϊκό λαό να είναι αυτός που ελέγχει τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τα παγκόσμια χρηματιστήρια -γι’ αυτόν τον λόγο συχνά δεν αναγνωρίζεται από τους προοδευτικούς ως καταπιεσμένη μειονότητα.

Δεν πρέπει να αφήσουμε τις θεωρίες συνωμοσίας της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας (η οποία ξανά επενδύει στα ακροδεξιά αισθήματα) και των μέσων μαζικής ενημέρωσης χωρίς απάντηση. Ο αντισημιτισμός συνεχίζει να βρίσκεται στον πυρήνα της Δεξιάς. Οι πρόσφυγες όμως δεν εξεγείρονται επειδή υποκινούνται από «σκιώδεις» ΜΚΟ, αλλά λόγω των άθλιων συνθηκών των καταυλισμών προσφύγων που διαχειρίζονται οι κρατικές γραφειοκρατίες και χρηματοδοτούνται από την ΕΕ. Και δεν είναι μόνο οι μετανάστες. Σε όλο τον κόσμο τα κοινωνικά κινήματα αντιστέκονται στις νεοφιλελεύθερες προσπάθειες να υποταχθούν όλες οι σφαίρες της ανθρώπινης ζωής στον οικονομισμό και στην πολιτική αποδυνάμωση.

Η ρίζα της τρέχουσας πολυδιάστατης κρίσης είναι συστημική, όχι συνωμοτική. Είναι οι κυρίαρχες ελίτ που θέλουν να μας πείσουν για το αντίθετο.