Όσοι/ες ταξιδέψετε με τρένο το τριήμερο του Γενάρη (20 – 22) στις διαδρομές Αθήνα – Θεσσαλονίκη, Λάρισα μην ξαφνιαστείτε αν συναντήσετε μία γυναίκα από την ευγενική γενιά των σαλτιμπάγκων, να μοιράζει αφηγούμενη παμπάλαια παραμύθια.
Ίσως μεταφέρει μαζί της μια βαλίτσα πάνλαφρη αν και γεμάτη ονειροπολήματα, από αυτά που θρέφουν τις ιστορίες που αγαπά να αφηγείται.
Είναι η παραμυθού Λίλη Λαμπρέλλη κι αν ήταν να τη συστήσω ,θα το έκανα με κάποια από τα δικά της λόγια:

«Ο παραμυθάς είναι εξ ορισμού αιθεροβάτης, γι΄αυτό και τρέφει τις αφηγήσεις του με ονειροπολήματα. Δε σέρνει ξωπίσω του πληγωμένα όνειρα, γιατί τα παραμύθια που συναναστρέφεται ξέρουν να επουλώνουν πληγές. Έτσι, χωρίς βαρίδια, μπορεί να περπατά στον ουρανό. Μοιάζει με δέντρο που έχει φτερά. Είναι πλάσμα και της γης και του αέρα. Είναι γητευτής. Όχι ανθρώπων – μονάχα ξωτικών, χορταριών και ουράνιων τόξων»[1].

Αλλά τι δουλειά έχει ένα πλάσμα σαν κι αυτό, τούτο το Γενάρη στο τρένο Αθήνα – Θεσσαλονίκη;

Ένα παραμύθι είναι μια αφηγηματική διαδρομή, στις ράγες της μνήμης. Ξεκινά στις απαρχές της ανθρώπινης ιστορίας και όπως και ο παραμυθάς «έρχεται από πιο μακριά γι΄αυτό και μπορεί να πάει πιο μακριά»[2].
Αυτή η συμβολική πορεία του παραμυθιού θα ενσαρκωθεί από την παραμυθού Λίλη Λαμπρέλλη [3], με τις αφηγήσεις της από 20 – 22 Ιανουαρίου 2020, σε δρομολόγια της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, στις εξής διαδρομές:

20/01, αναχώρηση από Αθήνα για Λάρισα 12.22, αμαξοστοιχία IC54
21/01, αναχώρηση από Λάρισα για Θεσσαλονίκη 15.21, αμαξοστοιχία IC54
22/01, αναχώρηση από Θεσσαλονίκη για Αθήνα 15.15, αμαξοστοιχία IC57

Θα συνεχίσει τις αφηγήσεις στις πόλεις Λάρισα και Θεσσαλονίκη, μόνο για σχολεία.

 

Οι αφηγήσεις θα γίνουν σε δύο γλώσσες (ελληνικά και γαλλικά).Αυτή η απόφαση, θα μπορούσε να είναι μια μνεία στο άνοιγμα του νοήματος που φέρει η πολυγλωσσία σε αντίθεση με την στατική βεβαιότητα που φέρει η μια και μοναδική γλώσσα.
«Όταν είναι κανείς χρήστης μιας μόνο γλώσσας, ξεχνά ότι ορισμένα πράγματα, που φαίνονται αυτονόητα σε αυτή τη γλώσσα, μπορεί να είναι δύσκολο ή και αδύνατο να αποδοθούν σε κάποιαν άλλη»[4].

Η κάθε γλώσσα είναι κι ένας άλλος τρόπος σκέψης, μια άλλη επινόηση, άλλη κατασκευή, ένας άλλος τρόπος του να λέγονται τα πράγματα.
Δεν είναι τυχαίο ότι αυτό το εγχείρημα της δίγλωσσης αφήγησης έχει ως όχημα το παραμύθι που ως συμβολικός λόγος διερευνά τις άπειρες ποικιλομορφίες της προφορικότητας, που λαλεί στην πηγαία ομιλία του ανθρώπου όπου γης και με έναν μοναδικό τρόπο υφαίνει μέσα στις πτυχώσεις της, αυτό που αν και δεν μπορεί να ειπωθεί μέχρι τέλους, εξημερώνεται, καθώς βαπτίζεται στη κολυμπήθρα του συμβολικού λόγου.

Ο έρωτας άλλωστε είναι πολύγλωσσος και το παραμύθι κατά τη Λίλη Λαμπρέλλη, είναι «ερωτικός ψίθυρος στη φασαρία του κόσμου».

Τη ρωτήσαμε για τη θέλησή της, να ταξιδέψει τα παραμύθια με το τρένο, και μας είπε:

«Από τότε που γεννήθηκε το λαϊκό παραμύθι, σε καιρούς απόλυτης ανυπαρξίας γραφής, δεν έπαψε να ταξιδεύει από στόμα σε στόμα, με γυρολόγους από χωριό σε χωριό, με εμπορικά καραβάνια, με πλεούμενα, με μικρές και μεγάλες μεταναστευτικές ροές. Ο κόσμος αλλάζει αλλά τα παραμύθια της προφορικής παράδοσης συνεχίζουν να ταξιδεύουν μαζί μας και να μας ταξιδεύουν, αρκεί να θελήσουμε να τ’ αφουγκραστούμε.

Το τριήμερο 20, 21 και 22 Ιανουαρίου θα μοιραστούμε τέσσερα παραμύθια στο τρένο για Λάρισα και Θεσσαλονίκη και στα παραρτήματα του Γαλλικού Ινστιτούτου στη Λάρισα και στη Θεσσαλονίκη, στα ελληνικά και στα γαλλικά, σε μια ενιαία αφήγηση.

Πώς γεννήθηκε ο κόσμος; Πώς γεννήθηκαν τα παραμύθια; Τι σημαίνει ο «Καημός» της ενηλικίωσης; Τι δώρα μας προσφέρουν τα καψίματα της ζωής; Με το συμβολικό τους λόγο και την ποιητική τους διάσταση, μας παρηγορούν, μας δυναμώνουν, μας μεγαλώνουν, μας ομορφαίνουν το ταξίδι της ζωής».

Με αυτή την πρωτοβουλία της Τραινοσέ και του Γαλλικού Ινστιτούτου, οι σιδηροδρομικές μετακινήσεις μας «από – προς», τούτο το Γενάρη της νέας δεκαετίας, θα έχουν την ευκαιρία κάτι να χάσουν, από την κεκτημένη ταχύτητα της καθημερινότητας του σύγχρονου χρόνου που τρέχει να προλάβει.

Η Λίλη Λαμπρέλλη έχει τον τρόπο αφηγούμενη, να μας θυμίζει πως «η αφήγηση, όπως και η ζωή, είναι σαν το νερό. Κύρτωσε τη χούφτα σου, το κρατάς. Σφίξε τη γροθιά σου, το χάνεις»[5].

Καλώς να ανταμωθούμε, ταξιδεύοντας!

 

[1] Λαμπρέλλη Λίλη, Μικρό αλφαβητάρι αφήγησης, εκδόσεις Πατάκη.
[2]Το ίδιο
[3]Η Λίλη Λαμπρέλλη, είναι αφηγήτρια, και συγγραφέας.Γεννήθηκε στον Πειραιά. Από το 1986 ως τώρα έχουν εκδοθεί 21 βιβλία της –τα περισσότερα για παιδιά, και το 2011, πήρε το βραβείο ΙΒΒΥ (International Board on Books for Young People).Από το 1998 αφηγείται παραμύθια προφορικής παράδοσης. Προσέγγισε την αφήγηση μέσα από σεμινάρια και συναντήσεις με πολλούς παραμυθάδες και θεωρητικούς του παραμυθιού, αλλά δάσκαλό της θεωρεί έναν από τους μεγαλύτερους Γάλλους αφηγητές, τον Henri Gougaud και ανήκει στην ομάδα του. Είναι ιδρυτικό μέλος της βελγικής εταιρείας αφηγητών «Passeurs d΄Histoires», και μέλος του «Maison du Conte de Bruxelles».
[4]Ζυγούρη Ραντμίλα, Ο άγνωρος δεσμός της μεταβίβασης στην ψυχανάλυση, εκδόσεις Κουκκίδα.
[5]Ζαν Ζιόνο, L’eau vive,contes, Μικρό αλφαβητάρι αφήγησης, εκδόσεις Πατάκη.