Μετάφραση από τα γαλλικά για την ελληνική Pressenza: Ανδρέας Παπαγγελόπουλος
Στις 17 Νοεμβρίου, έγιναν σημαντικές διαδηλώσεις στη Δημοκρατία της Τσεχίας και τη Σλοβακία για τον εορτασμό της αποκαλούμενης «Επανάστασης του βελούδου» της 17ης Νοεμβρίου του 1989, που έδωσε τέλος στη κομμουνιστική δικτατορία μετά από 40 και πλέον χρόνια. Η συμμετοχή των ανθρώπων που εισέβαλαν στα κέντρα πολλών πόλεων, μαζί με τη δυναμική παρουσία των νέων υπήρξε πολύ αυξημένη.
Οι πρώτες μεγάλες διαδηλώσεις ενάντια στο καθεστώς έγιναν στην Πράγα, πρωτεύουσα της Τσεχοσλοβακίας, όπου πολλές δραστηριότητες, ακόμα και ανασυγκρότηση των γεγονότων έλαβαν χώρα. Το πρωινό ραντεβού ήταν στην οδό Albertov, απέναντι από την επιγραφή «kdo, kdyz ne my, kdy, kdy kdyz ne ted!». Μία πορεία ακολούθησε την ίδια διαδρομή που είχαν πάρει οι φοιτητές πριν 30 χρόνια. Τα παλιά αυτοκίνητα της αστυνομίας που διασφάλιζαν την τάξη της διαδήλωσης στις 17 Νοεμβρίου έκαναν διακριτικά την παρουσία τους και μία φωνή από ένα μεγάφωνο, σχεδόν σε κάθε γωνιά του δρόμου, έκανε την εξιστόρηση των γεγονότων αυτής της ιστορικής μέρας.
Η ακρόαση μίας τσέχικης ομιλίας του 1989 είναι συγκινητική: «Αισθανθήκαμε βαθύτατα ενωμένοι με τους άλλους στην κοινή πάλη για τη δημοκρατία και την ελευθερία». Είναι από τις στιγμές εκείνες που αυτές οι λέξεις, που στην αποξένωση της καθημερινής ζωής, χάνουν το νόημα και την αξία τους και σπρώχνουν έναν ολόκληρο λαό προς τον καλύτερο σκοπό. Σήμερα πάλι, αυτό το συναίσθημα εκδηλώθηκε κατά τη διάρκεια αυτής της πορείας και κυρίως στην Piazza San Venceslao, κατά τη διάρκεια προβολής ενός βίντεο που έγινε στο κτίριο του Εθνικού Μουσείου και περιέγραφε ορισμένες στιγμές της ιστορίας από το 1945 έως το 1989. Κυρίως όταν, προς το τέλος του βίντεο, η φωνή του πρώην Προέδρου της Τσεχίας Βατσλάβ Χάβελ ακούστηκε ενώ ένα διάσημο τραγούδι της τότε εποχής με την ερμηνεία της Marta Kubisova, μία βαθειά σιωπή πλημμύρισε την τεράστια πλατεία και για μια στιγμή γυρίσαμε πίσω στο χρόνο…
Όμως, ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός! Οι αμέτρητες ομιλίες, με μερικές σημαντικές εξαιρέσεις, χτυπούσαν το καμπανάκι της ρητορικής και της πολιτικής εξαπάτησης. Κάτω από αυτό το πέπλο της μεγαλοστομίας, αισθανόμασταν την απογοήτευση και την αυταπάτη. Τα άτομα φαινόταν να σκέφτονταν: «To 1989, κάναμε ένα μεγάλο βήμα μπροστά και είναι δίκαιο να γιορτάζουμε, ωστόσο αυτό που ζούμε σήμερα δεν είναι αυτό που ονειρευόμασταν και ελπίζαμε!»
Όλες οι εκδηλώσεις αυτής της ημέρας σημαδεύτηκαν από μία σκληρή κριτική της κυβέρνησης του Πρωθυπουργού Αντρέι Μπάμπις και του Προέδρου της Δημοκρατίας Μίλος Ζέμαν. Ο Μπάμπις που τον αποκαλούν Μπαμπισκόνι που θα πει «ο Τσέχος Μπερλουσκόνι», κατηγορήθηκε ότι χρησιμοποίησε τη δύναμή του μόνο για να προωθήσει τα προσωπικά του συμφέροντα. Καθώς, τα κόμματα της αντιπολίτευσης και αρκετές ΜΚΟ που, παραδόξως, χρηματοδοτούνται τακτικά από κυβερνήτες ξένων χωρών, επωφελήθηκαν τον εορτασμό αυτής της επετείου για να φέρουν «νερό στο μύλο του». Για μία ακόμη φορά, τα ειλικρινή συναισθήματα του λαού εξαπατήθηκαν.
Εάν αληθεύει, στο εσωτερικό περιβάλλον των ανθρώπων και κυρίως στις νεότερες γενιές υπάρχει μία προσδοκία για μία κοινωνία δίκαιη και ανθρώπινη, είναι αλήθεια επίσης ότι, μία βαθιά και κριτική σκέψη δεν έχει ακόμα εκδηλωθεί. Εάν σήμερα, έχουμε μία κυβέρνηση, έναν Πρόεδρο και μία κοινωνία που δεν είναι αυτή που θα θέλαμε, από το να ψάχνουμε τους αποδιοπομπαίους τράγους με μία επιφανειακή ανάλυση, θα έπρεπε να αναρωτηθούμε τι κακό κάναμε κατά τη διάρκεια αυτών των 30 χρόνων. Ή ακόμα βαθύτερα, θα έπρεπε να εξετάσουμε πάνω στο ίδιο κοινωνικό μοντέλο που κυνηγούμε. Θα θέλαμε «Αγάπη και Αλήθεια» (σλόγκαν της επανάστασης του 1989), Δημοκρατία και Ελευθερία και αντί αυτού βρισκόμαστε υποταγμένοι στην ισχυρή δύναμη των μικρών διεφθαρμένων πολιτικών ομάδων, θαμπωμένων από τις τράπεζες, στο «ευχαριστώ» προς τις πολιτικές των πολυεθνικών και άλλων υπερ-εθνικών οντοτήτων! Δεν ζούμε τη ζωή που ονειρευόμασταν και τη δύναμη της απόφασης και της επιρροής στο σύνολο της κοινωνίας και το ίδιο λιγότερο απ’ ότι στο παρελθόν.
Δεν κάναμε, παρά μερικά λάθη και άτομα χωρίς ενδοιασμούς εκμεταλλεύτηκαν την αφέλειά και τους περισπασμούς μας, ή είναι ο νεοφιλελευθερισμός που προκαλεί αυτές τις θηριωδίες, όχι μόνο εδώ αλλά παντού στον κόσμο;
Είναι καιρός για «Αγάπη και Αλήθεια» να καταλάβουμε ότι είναι αδύνατο να προχωρήσουμε πραγματικά παρά ρωτώντας το κυρίαρχο σύστημα και προωθώντας ένα νέο ανθρωπισμό με ένα νέο παράδειγμα και νέες οικονομικές αξίες.
Όπως ο Σίλο είπε στις Αρχές του: «Θα ξεπεράσετε τις αντιφάσεις όταν τις κατανοήσετε σε βάθος, και όχι όταν προσπαθήσετε να τις επιλύσετε».
