Γράφει η Χριστίνα Χριστοφόρου – Λιβάνη*

Στις 17 Σεπτεμβρίου διεξήχθησαν οι εθνικές εκλογές στο Ισραήλ για δεύτερη φορά φέτος, καθώς ο Πρωθυπουργός Νετανιάχου απέτυχε στο σχηματισμό κυβέρνησης τον περασμένο Απρίλιο.

Η προσέλευση των ψηφοφόρων ήταν 63,7%, 2,4 μονάδες υψηλότερη από τις εκλογές του Απριλίου, σύμφωνα με την Κεντρική Εκλογική Επιτροπή. Οι εκλογές αυτές πρόκειται να καθορίσουν την 22η Κνεσέτ (το κοινοβούλιο).

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, λοιπόν, το φιλελεύθερο κόμμα Blue and White του Μπένυ Γκάντς καταλαμβάνει 33 έδρες στην Κνεσέτ, ενώ το ακροδεξιό κόμμα Likud του Πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου 32 έδρες. Το κόμμα Joint List, συμμαχία των αραβικών κομμάτων, σημείωσε πολύ ισχυρή επίδοση, το οποίο κερδίζοντας 12 έδρες είναι το τρίτο μεγαλύτερο κόμμα στην Κνεσέτ.

Το Likud μαζί με τους συμμάχους του από τα θρησκευτικά και υπερεθνικιστικά κόμματα συγκέντρωσε μόλις 56 έδρες – πέντε λιγότερες από την απαιτούμενη πλειοψηφία.

Το Blue and White του Γκάντς και οι κεντροαριστεροί σύμμαχοί του συγκέντρωσαν 55 έδρες, τοποθετώντας το κόμμα Yisrael Beiteinu του Λίμπερμαν με τις εννέα θέσεις του στη μέση, ως το κόμμα-κλειδί για το σχηματισμό κυβέρνησης.

Η μοναδική φορά που σχηματίστηκε κυβέρνηση ενότητας στο Ισραήλ ήταν μετά τις εκλογές του 1984, με εκ περιτροπής πρωθυπουργία μεταξύ των αρχηγών των δύο μεγαλύτερων κομμάτων.

Προσπάθειες σχηματισμού κυβέρνησης
Μπορεί ο Πρωθυπουργός Νετανιάχου να μοιάζει ο μεγάλος ηττημένος των εκλογών, αλλά ούτε και ο αντίπαλός του Γκάντς θεωρείται νικητής. Οι προσπάθειες για το σχηματισμό μίας κυβέρνησης ενότητας έχουν ήδη ξεκινήσει.
Οι διαπραγματεύσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης έχουν ήδη κλιμακωθεί με τον Νετανιάχου να λέει ότι ‘’Τις επόμενες ημέρες, θα αρχίσουμε διαπραγματεύσεις για να καθιερώσουμε μια ισχυρή σιωνιστική κυβέρνηση και να αποφύγουμε μια επικίνδυνη αντι-σιωνιστική’’. Η “αντι-σιωνιστική” αναφορά απευθύνεται στα αραβικά κόμματα του Ισραήλ, που φαίνεται ότι θα γίνουν η τρίτη μεγαλύτερη δύναμη στην Κνεσέτ.

Στην ομιλία προς τους οπαδούς του το πρωί της Τετάρτης, ο Μπένυ Γκαντς, ηγέτης του κόμματος Blue and White, δήλωσε ότι θα επιδιώξει να σχηματίσει μια κυβέρνηση ενότητας με τους πολιτικούς αντιπάλους του και τους κάλεσε να συναντηθούν για να σχηματίσουν μια καλύτερη κυβέρνηση για όλους τους πολίτες . “Φαίνεται για δεύτερη φορά, οι πολίτες του Ισραήλ έδειξαν ότι μας εμπιστεύονται”.

Ο Aβιγκόρ Λίμπερμαν, ο οποίος απέρριψε τη συνεργασία για σχηματισμό κυβέρνησης με τον Νετανιάχου τον περασμένο Απρίλιο, αναγκάζοντας τον Πρωθυπουργό να διεξάγει εκλογές για δεύτερη φορά μέσα σε πέντε μήνες, διπλασίασε την υποστήριξη του κόμματός του και ίσως παίξει κρίσιμο ρόλο στον σχηματισμό της νέας κύβερνησης του Ισραήλ, καθώς δήλωσε ότι θα υποστήριζε μια συμμαχία Νετανιάχου-Γκάντς, αποκλείοντας από την κυβέρνηση τα υπερορθόδοξα εβραϊκά κόμματα, στα οποία στηρίζεται μέχρι σήμερα ο Νετανιάχου.

Προεκλογικές δηλώσεις
Ο Νετανιάχου αγωνίζεται όχι μόνο για την πολιτική του ζωή αλλά και για την ελευθερία του. Οι προδικαστικές ακροάσεις για τρεις υποθέσεις διαφθοράς εναντίον του απέχουν μόνο λίγες εβδομάδες και η πλειοψηφία στο κοινοβούλιο των 120 εδρών θα μπορούσε να βοηθήσει να του χορηγηθεί ασυλία και να μην διωχθεί. Σε αυτές τις εκλογές, έκανε όλο και πιο απελπισμένες εκκλήσεις προς τα υπόλοιπα δεξιά κόμματα, δηλώνοντας ότι με την εκλογή του θα προσαρτήσει την κατεχόμενη κοιλάδα του Ιορδάνη, όπου οι Παλαιστίνιοι αναζητούν κρατική υπόσταση, και θα εδραιώσει περαιτέρω την ισραηλινή κυριαρχία στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη. Στις προεκλογικές του δηλώσεις δεν παρέλειψε να προειδοποιήσει ότι το Ισραήλ πιθανότατα θα πάει σε πόλεμο εναντίον της Γάζας.

Ο Γκάντς από την άλλη ζήτησε την επιδίωξη της ειρήνης με τους Παλαιστινίους διατηρώντας παράλληλα τα συμφέροντα ασφαλείας του Ισραήλ. Δήλωσε ότι ναι μεν θα κάνει εδαφικές παραχωρήσεις προς τους Παλαιστινίους, παρακάμπτοντας, όμως, το ζήτημα της παλαιστινιακής κρατικής κυριαρχίας, και ότι θα ενισχύσει τους εβραϊκούς επικοισμούς στη Δυτική Όχθη, με την κοιλάδα του Ιορδάνη ως «σύνορα ανατολικής ασφάλειας» του Ισραήλ.

Επιτυχία για τη συμμαχία των αραβικών κομμάτων
Ενώ οι προσπάθειες δημιουργίας συνασπισμών κλιμακώνονται, κανείς δεν φαίνεται να προτίθεται να συνεργαστεί με το κόμμα Joint List που δεν έχει συμμετάσχει ποτέ ξανά σε ισραηλινή κυβέρνηση.

Το γεγονός, όμως, ότι κατάφερε να συμπληρώσει 12 μονάδες και να είναι η τρίτη (3η) δύναμη στην Κνεσέτ αποτελεί επιτυχία για τα τέσσερα αραβικά κόμματα που αποφάσισαν να συμμετάσχουν σε αυτές τις εκλογές ως συμμαχία.

Παρά τις προσπάθειες υποστηρικτών του Νετανιάχου να διαταράξουν τις εκλογές εκφοβίζοντας τους Παλαιστίνιους ψηφοφόρους τον περασμένο Απρίλιο, αυτή τη φορά σημειώθηκε η υψηλότερη προσέλευση ψηφοφόρων μεταξύ Παλαιστινίων πολιτών του Ισραήλ. Από τα 1.2 εκατομμύρια Παλαιστινίων πολιτών του Ισραήλ, στις εκλογές αυτές ψήφισε το 61%, ενώ τον Απρίλιο το 49%, οι περισσότεροι από τους οποίους υποστήριξαν την συμμαχία των αραβικών κομμάτων. Σημαντική ήταν και η υποστήριξη της συμμαχίας από αρκετούς ψηφοφόρους εβραϊκής καταγωγής.

 

——————

*Η Χριστίνα Χριστοφόρου Λιβάνη μεγάλωσε στη Ζάκυνθο κι ύστερα μετακόμισε στην Αθήνα για να ολοκληρώσει τις προπτυχιακές της σπουδές στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Της αρέσουν τα ταξίδια και οι πολύχρωμοι άνθρωποι. Είναι 24 χρονών και απασχολείται στην Ελληνική Πλατφόρμα για την Ανάπτυξη συμβάλλοντας στην ενημέρωση και την κινητοποίηση των πολιτών για την επίτευξη της ισότητας, της αμοιβαίας κατανόησης και της αποδόμησης των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων.