Την περασμένη Παρασκευή, 24 Ιουνίου, η γερμανική βουλή απέρριψε ένα αίτημα του Die Linke (αριστερό κόμμα της Γερμανίας) για την κατάργηση της παραγράφου § 63 στον νόμο για την διαμονή, ο οποίος λέει ότι οι εταιρείες μεταφορών, όπως οι αεροπορικές εταιρείες, θα τιμωρούνται αυστηρά εάν μεταφέρουν ανθρώπους χωρίς την κατάλληλη βίζα. Η απόρριψη ήταν αναμενόμενη και δεν έγινε περαιτέρω συζήτηση για το θέμα, ούτε τα μέσα ενημέρωσης το ανέφεραν εκτός από κάποια περιθωριακά άρθρα που εμφανίστηκαν.
Το Κέντρο για την Πολιτική Ομορφιά (Center for Political Beauty) στο Βερολίνο, το οποίο είναι γνωστό για τις εντυπωσιακές καλλιτεχνικές δράσεις και εκδηλώσεις ως διαμαρτυρίες για την παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, περίμενε επίσης αυτήν την απόρριψη και είχε οργανώσει μέσω crowdfunding για 100 Σύριους πρόσφυγες να έρθουν από την τωρινή τοποθεσία τους, την Άγκυρα της Τουρκίας, στο Βερολίνο με ναυλωμένο αεροπλάνο ώστε να ενωθούν με τις οικογένειές τους, οι οποίες ζουν ήδη στην Γερμανία. Σε κανέναν από αυτούς τους πρόσφυγες δεν είχε χορηγηθεί βίζα.
Τη νύχτα πριν την απογείωση του αεροπλάνου, το οποίο υποτίθεται θα προσγειωνόταν στο Βερολίνο την Τρίτη, 28 Ιουνίου, η Air Berlin, η αεροπορική εταιρεία που είχε ναυλωθεί για να μεταφέρει τους πρόσφυγες από την Άγκυρα, ακύρωσε την συμφωνία, προφανώς κάτω από τις πιέσεις των αρχών. Σύμφωνα με το Κέντρο για την Πολιτική Ομορφιά η γερμανική ομοσπονδιακή αστυνομία και η πρεσβεία στην Άγκυρα αναμίχθηκαν επίσης επί τόπου στην Άγκυρα, όπου οι πρόσφυγες κατέληξαν να μην επιβιβαστούν στο αεροπλάνο.
Παρόλα αυτά το σημείο που ήθελαν να αναδείξουν είναι πάρα πολύ σημαντικό και φτάνει στον πυρήνα του προβλήματος: Αντί να χορηγούνται βίζες και να πληρώνουν 300€ για ένα ασφαλές αεροπορικό πέρασμα, οι πρόσφυγες αναγκάζονται να πληρώνουν δέκα φορές αυτό το ποσό σε παράνομες συμμορίες λαθρέμπορων για ένα επικίνδυνο ταξίδι μέσω θαλάσσης, που όπως γνωρίζουμε συνεχίζει να σκοτώνει χιλιάδες ανθρώπους.
Εάν η κυβέρνηση ή η διεθνής κοινότητα δεν είναι σε θέση να αλλάξουν τους κανονισμούς όσον αφορά τη βίζα ώστε να αποτρέψουν τον συνεχόμενο θάνατο ανθρώπων, τότε εγκρίνουν σιωπηλά την ανθρωποκτονία. Ένα θέμα έγινε ξεκάθαρο, σύμφωνα με τον Philipp Ruch, καλλιτεχνικό διευθυντή στο Κέντρο για την Πολιτική Ομορφιά, παρά την ακύρωση της πτήσης την τελευταία στιγμή. Είπε ότι: «Αποτύχαμε παταγωδώς, αλλά κατά τη διάρκεια ολόκληρης της δράσης μία ερώτηση απαντήθηκε ξεκάθαρα: Μαμά, γιατί οι πρόσφυγες δεν παίρνουν απλά ένα αεροπλάνο;»
Σύμφωνα με τον κανονισμό της ΕΕ 2001/51/EG δεν επιτρέπεται να μεταφέρεις πρόσφυγες που δεν έχουν βίζα. Αλλά αυτή η απαγόρευση φαίνεται να είναι σε αντίθεση με την Σύμβαση της Γενεύης για τους Πρόσφυγες: Πώς οι πρόσφυγες υποτίθεται θα εξασκήσουν το δικαίωμά τους για προστασία, εάν εμποδίζονται από το να φτάσουν στην τοποθεσία που θα μπορούσαν να κάνουν αίτηση για προστασία. Στην περίπτωση της Συρίας, για παράδειγμα, η γερμανική πρεσβεία στη Δαμασκό, η οποία εκδίδει βίζες, έχει κλείσει εδώ και καιρό. Το Κέντρο για την Πολιτική Ομορφιά ανακοίνωσε ότι θα πάει το θέμα στο ανώτατο δικαστήριο της Γερμανίας, έχοντας συλλέξει αρκετές αποδείξεις με απόπειρες να φέρει πρόσφυγες με αεροπλάνο και να αποκαλύψει την μετέπειτα συμπεριφορά των αρχών, οι οποίες κατάφεραν να ακυρώσουν αυτήν την προσπάθεια με αμφισβητήσιμα μέσα.
Επιπρόσθετα για να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση, προγραμματίστηκε μία «εκδήλωση» για το ίδιο βράδυ, στην οποία είδαμε το Θέατρο Gorki στο Βερολίνο να διακοσμείται ως ένα Ρωμαϊκό τσίρκο, όπου κάποιοι πρόσφυγες θα «τρωγόντουσαν» συμβολικά από τίγρεις, ως διαμαρτυρία για αυτήν τη συμπεριφορά. Όπως φαίνεται 12 πρόσφυγες προσφέρθηκαν να λάβουν μέρος σε αυτήν τη «καλλιτεχνική διαμαρτυρία», όπου οι τίγρεις αντιπροσώπευαν τα «δώρα» του Ερντογάν ως σύμβολο της απάνθρωπης πολιτικής του και τη βρώμικη συμφωνία που έκανε η ΕΕ μαζί του. Οι τοπικές αρχές του Βερολίνου ήθελαν να σταματήσουν την εκδήλωση, η οποία τελικά πραγματοποιήθηκε υπό αστυνομική παρακολούθηση, αλλά κανένας πρόσφυγας δεν «φαγώθηκε». Περίπου 300 άνθρωποι έλαβαν μέρος, μεταξύ των οποίων ήταν πολλοί νέοι άνθρωποι και πολλά μέλη της Συριακής-Αραβικής κοινότητας του Βερολίνου. Οι γονείς και οι σύζυγοι κάποιων από τους πρόσφυγες που ήταν να φτάσουν χτες το βράδυ έδωσαν συνεντεύξεις. Μία σύζυγος και τα παιδιά της είχαν κλείσει θέση στην πτήση που θα τους έβγαζε από αυτό που περιγράφεται ως μία άθλια κατάσταση περάσματος που μπλοκαρίστηκε στην Τουρκία.
Το Κέντρο για την Πολιτική Ομορφιά έχει διοργανώσει παρόμοιες θεαματικές εκδηλώσεις στο παρελθόν για να τραβήξει την προσοχή πάνω στον ανθρώπινο πόνο. Σύμφωνα με την ομάδα όλα αυτά γίνονται από συμπόνια για τους ανθρώπους που υποφέρουν, που βρίσκονται σε απελπισία και περνούν κακουχίες, οι οποίες τους παρακινούν – και υλοποιούνται ως συνέπεια αυτών των καλλιτεχνικών εκδηλώσεων.
Οι κριτές της χθεσινής δράσης λένε ότι χάνει τη ρίζα του προβλήματος, η οποία μπορεί να βγει στην επιφάνεια μόνο πιέζοντας την γερμανική κυβέρνηση να σταματήσει τις εξαγωγές όπλων και την χρηματοδότηση απολυταρχικών κρατών όπως η Τουρκία και η Σαουδική Αραβία… και κάθε χώρας που συνεισφέρει εξωτερικά στην καταστροφή της Συρίας.
Όπως για κάθε κρίση χρειάστηκε πολύς χρόνος να γιγαντωθεί, είναι προφανές ότι για να λυθεί θα χρειαστεί επίσης ένα ορισμένο χρονικό διάστημα. Μπορεί να είναι λοιπόν ένας συνδυασμός και των δύο που θα οδηγήσουν στη λύση: Βραχυπρόθεσμα μία αλλαγή στους κανονισμούς έκδοσης βίζας, που είναι η προσωρινή αναστολή των κανονισμών της ΕΕ που εμποδίζουν τους πρόσφυγες να ασκήσουν το δικαίωμά τους για προστασία, και μακροπρόθεσμα ο τερματισμός των εξαγωγών όπλων και η χρηματοδότηση / υποστήριξη δικτατόρων στη Μέση Ανατολή. Σε αυτό συμπεριλαμβάνεται η γεωπολιτική μηχανική, η οποία λειτουργεί εδώ και δεκαετίες και η οποία έχει αποτύχει σε πολλές περιπτώσεις, ο Άσαντ είναι απλά μία ακόμη περίπτωση από μια σειρά πολλών τέτοιων περιπτώσεων.
Αν όλη αυτή η δράση, η οποία έληξε ειρηνικά και τουλάχιστον κανείς δεν πληγώθηκε, υπηρέτησε ώστε να δοθεί περισσότερη προσοχή στο γεγονός ότι η άρνηση της ΕΕ να αλλάξει έναν απλό κανονισμό είναι το μόνο πράγμα που στέκεται εμπόδιο στον τερματισμό χιλιάδων θανάτων, τότε σίγουρα έκανε κάτι καλό. Και ίσως ένα πράγμα που θα μπορούσαμε να μάθουμε από τον ακτιβισμό των καλλιτεχνών, ακόμη και αν κατηγορούνται για αυτό-προώθηση μιας ναρκισσιστικής επιδειξιμανίας, είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι χρειάζεται θάρρος και πάνω απ’ όλα υπομονή και αντοχή για να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για τα ανθρώπινα δικαιώματα όταν παραβιάζονται σε όλο τον κόσμο μέχρι και σήμερα.
Για να το πούμε με τα λόγια της Αρουντάτι Ρόι στο «Η Αξία της Ζωής»:
«Ν’ αγαπάς και να σ’ αγαπάνε. Να μην ξεχνάς ποτέ πόσο ασήμαντος είσαι. Να μη συνηθίσεις ποτέ την ανείπωτη βία και τη χυδαία ανισότητα της ζωής γύρω σου. Ν’ αναζητάς τη χαρά στα πιο θλιβερά μέρη. Να κυνηγάς την ομορφιά μέσα στη φωλιά της. Να μην απλοποιείς ποτέ ό,τι είναι περίπλοκο και να μην περιπλέκεις ό,τι είναι απλό. Να σέβεσαι τη δύναμη, ποτέ την εξουσία. Πάνω απ’ όλα να παρακολουθείς τι συμβαίνει γύρω σου και να προσπαθείς να καταλάβεις. Να μη γυρίζεις ποτέ αλλού το βλέμμα σου. Και ποτέ μα ποτέ, να μην ξεχνάς.»
Αυτή είναι η Ανθρώπινη Ομορφιά!
