«Το χέρι είναι το παράθυρο προς το πνεύμα» κατά τον Καντ. Με μια πρωτότυπη δράση «χειροτεχνακτιβισμού» η Πατρίτσια Κουβέλη ανακαλεί την «έρρυθμη σπουδή» του πλεκτού. Επαναφέρει τη συλλογικότητα του πλέκειν σε συνοικιακά καφέ. Η ιδέα «μπουσούλισε» στο Μαγικό Φίλτρο στον Άγιο Ελευθέριο, στην Αθήνα. Μια φιλική κουβέντα με τον Λάμπρο Ντιτζόρτζιο -ιδιοκτήτη του μαγαζιού, ένα παλιό στρογγυλό τραπέζι που ο Λάμπρος μάζεψε από τα σκουπίδια και με μεράκι μεταποίησε , ένα πανέρι στο κέντρο του τραπεζιού γεμάτο πολύχρωμα νήματα διαφόρων υφών, βελονάκια και βελόνες, flyers στα τραπέζια με ορισμό του σκοπού, της ημέρας και της ώρας του τακτικού ραντεβού, στάθηκαν αρκετά ,για να αρχίσει να πλέκεται το νήμα σύνδεσης της γειτονιάς.

 

Μιλήσαμε με την Πατρίτσια για την Ομάδα Λαϊκής Τέχνης. Σπουδές στην ψυχολογία, μεταπτυχιακό τίτλο στην κοινωνική ψυχολογία και τώρα μετεκπαίδευση στην εικαστική θεραπεία.

Πώς αποφασίζεις να μ-πλέξεις με μαλλιά και κουβάρια;
Η Κοινωνική Ψυχολογία περιορίζεται στην έρευνα. Καταγράφουμε, βγάζουμε συμπεράσματα. Πώς όμως μπορούμε να παρέμβουμε ώστε να «θεραπεύσουμε» την κοινωνική παθογένεια; Εισάγοντας την Τέχνη ως μέσο κοινωνικού διαλόγου, σηματοδοτείται πιστεύω το πέρασμα σε ενεργητικά δημιουργική στάση. Χάρη δε στην πανανθρώπινη γλώσσα της, μας δίνεται η δυνατότητα να αποδεσμευτούμε από ιδεολογικά στεγανά που μας χωρίζουν και να στραφούμε στην ουσία, σε αυτά που μας ενώνουν. Η αλλαγή είναι ανάγκη να αρχίσει από μέσα προς τα έξω. Από κάτω προς τα πάνω. Η κάθε γειτονιά ως μικρό κοινωνικό κύτταρο είναι η ιδανική αφετηρία. Έμπλεξα λοιπόν με μαλλιά και κουβάρια αναζητώντας μέσω της Λαϊκής Τέχνης να συνδεθώ με βαθύτερα νοήματα που με απασχολούν.

Για ποια παθογένεια μιλάμε;
Νομίζω ότι ο τρόπος του συλλογικού βίου, όπως κυρίαρχα έχει στηθεί, δεν ανταποκρίνεται στις πραγματικές μας ανάγκες, με αποτέλεσμα να αισθανόμαστε ότι από τη ζωή μας απουσιάζει το νόημα. Οφείλουμε να επαναπροσδιορίσουμε την ιεράρχηση των αξιών μας. Αν θεωρούσαμε για παράδειγμα προτεραιότητα να ανακαλύψουμε την αυθεντική μας έκφραση, τη δημιουργικότητα, το σχετίζεσθε, την προσφορά στο κοινωνικό σώμα και διαμορφώναμε τις επιλογές μας, η ζωή μας θα άλλαζε αυτόματα σε όλα τα επίπεδα. Η προσπάθειά μου είναι να επινοήσω παρεμβάσεις που να υπενθυμίζουν τις ανάγκες της ψυχής μας.
Η Ομάδα Λαϊκής Τέχνης, είναι απλή ιδέα. Μπορεί ο καθένας να την κάνει σε κάθε γειτονιά. Σε ένα κατεστραμμένο κοινωνικό τοπίο, το έδαφος είναι στην πραγματικότητα εύφορο για να δημιουργήσουμε εκ νέου. Είναι σημαντικό να σπέρνονται ιδέες, ακόμα κι αν δεν βλέπουμε άμεσα μετρίσιμα αποτελέσματα. Η νίκη του καπιταλιστικού συστήματος είναι ότι πιστέψαμε ότι δεν μπορούμε να αλλάξουμε τα πράγματα. Η πίστη στη φαντασία, η πίστη ως κατάσταση του «είναι», φέρει την ανατροπή. Αν πέσουν χίλιοι καλοί σπόροι, ένας θα πιάσει κι αυτό είναι κέρδος. Δεν χρειάζεται να είναι κάτι μεγαλεπήβολο.

Τί προσδοκούν όσες/οι συμμετέχουν στην ομάδα;
Συνήθως μπαίνουν με το «αίτημα» να μάθουν κάτι πρακτικό μέσα από μια σειρά δωρεάν μαθημάτων. Χωρίς να το καλο-καταλάβουν το αίτημα μεταβάλλεται σε «επιθυμία» μοιράσματος και άρα σύνδεσης. Η ιδέα των Ομάδων Λαϊκής Τέχνης μοιάζει με εκείνο το παλιό τσίγκινο κουτάκι με τα ραπτικά. Ανοίγει και αποκαλύπτει ένα μικρό θησαυρό που ανακαλεί μνήμες και όνειρα. Το αόρατο νήμα που συνδέει παρελθόν παρόν μέλλον. Καθώς οι άνθρωποι πλέκουν μαζί, μοιράζονται γνώσεις, ιστορίες προφορικής παράδοσης, προσωπικές αφηγήσεις. Η διαδικασία διευκολύνεται από τις ποιότητες του υλικού: ζεστό, απαλό, χουχουλιάρικο, «μας δένει» σε μια «ζεστή αγκαλιά». Έτσι επαν – υφαίνεται αθόρυβα ο διαρρηγμένος στη σύγχρονη εποχή κοινωνικός ιστός.

Μπορεί η Τέχνη να λειτουργήσει επανορθωτικά;
Για μένα Τέχνη είναι η δυνατότητα του Ποιείν. Ακόμη κι αν χάσεις τα πάντα μπορείς από το μηδέν να φτιάξεις κάτι. Το να παρατηρήσει κανείς αυτή τη διαδικασία- από την ανυπαρξία στην ύπαρξη –βήμα- βήμα, να την εσωτερικεύσει και να την αναγάγει στο καθημερινό πράττειν είναι μάθημα ζωής. Αναζητώ την Τέχνη ως στάση ζωής. Να εσωτερικεύεται και να αποδίδεται στην πραγματικότητα αναδιαμορφώνοντας την, με πρώτη ύλη τη φαντασία.

Με συγκινεί που παρά τις σπουδές σου, επιλέγεις να μπεις στην Ομάδα Λαϊκής Τέχνης, από μια θέση έλλειψης, ζητώντας τη γνώση των άλλων…
Ξεκινώντας δεν είχα παρά την καλή μου πίστη στην ιδέα και τη διάθεση να εμπλακώ προσωπικά. Αυτά μπορούσα να προσφέρω. Χάρη στις συμμετέχουσες αρχίζω πλέον να μαθαίνω και η ίδια. Δεν έχει σημασία από που ξεκινά ο καθένας αλλά ότι στο τέλος είμαστε όλοι πλούσιοι. Μαθαίνοντας βιωματικά το χειροποίητο συνειδητοποίησα το εξής: Η σύνδεση της ομάδας λειτουργεί ως ένα πλεκτό. Πόντο – πόντο. Ο καθένας συνεισφέρει το δικό του μοτίβο στην πλέξη, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Χρειάζεται επιμονή, συγκέντρωση, υπομονή. Υπάρχουν φορές που ξηλώνουμε και αρχίζουμε εκ νέου. Σιγά σιγά, τα χέρια λειτουργούν αυτόματα και το δημιούργημα παίρνει μορφή.

Μοιάζει να ταξιδεύεις το όνειρό σου από χέρια σε χέρια;
Η πραγματική μας δύναμη είναι η ψυχούλα μας. Ο νους και τα χέρια τα εργαλεία μας, οι σχέσεις το ταξίδι και η πορεία μας. Έχω ένα προσωπικό στίχο που με εμπνέει: «Αν δεν μπορείς να στεγάσεις τα όνειρά σου, κάν΄τα καραβάνι, ζωή σου και χαρά σου!».

 

——————————-
Για περισσότερες πληροφορίες: http://knittingsocialclub.blogspot.gr/