Στις 14 Ιανουαρίου 2016 κυρώθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων ο Αναθεωρημένος Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χάρτης ο οποίος υπογράφηκε στο Στρασβούργο στις 3 Μαΐου 1996. Επιτομή της αναθεωρημένης αυτής χάρτας (σε σχέση με τις προηγούμενες προσπάθειες του 1950, 1961, 1990 και 1991) είναι ο (πλέον) αδιαίρετος χαρακτήρας όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων: ατομικών, πολιτικών, οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών. Στο πλαίσιο αυτής της Χάρτας εδραιώνεται –μεταξύ άλλων- το δικαίωμα όλων σε ίση και δίκαιη εργασία, στις συλλογικές διαπραγματεύσεις μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών, στην υγεία και ασφάλεια της εργασίας, στην ειδική προστασία παιδιών, ατόμων με αναπηρία και μητέρων, στην κοινωνική ασφάλιση και ιατρική προστασία, στην εσωτερική μετανάστευση εντός της Ευρώπης και της ίσης μεταχείρισης χωρίς διάκριση φύλου.
Η δέσμευση για κύρωση του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη από την Βουλή αποτέλεσε κεντρικό κομμάτι της ομιλίας του Πρωθυπουργού κ. Αλέξη Τσίπρα κατά τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας του Κυβέρνησης τον Οκτώβριο του 2015. Διαφαίνεται λοιπόν ότι η κατακύρωση της Χάρτας σε συνδυασμό με το Αρθρο 28.1 του Συντάγματος στοχεύουν στο να ενισχύσουν την θέση της κυβέρνησης έναντι πρότερων αντιθεσμικών νομοσχεδίων που ψηφίστηκαν υπό την πίεση της Τρόικα και των μνημονίων (π.χ. κατάργηση συλλογικών συμβάσεων, απορρύθμιση εργασιακών σχέσεων, εξασθένιση του κράτους πρόνοιας, κλπ). Προς υποστήριξη όλων των ανωτέρω θυμίζουμε ότι υπάρχει το άρθρο 6 της Συνθήκης για τον Κανονισμό της Λειτουργίας της Ενωσης το οποίο προβλέπει τη θεσμική ισχύ της Χάρτας των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Εάν πραγματικά ο στόχος είναι αυτός, τότε η Κυβέρνηση επιχειρεί να δώσει ένα ηχηρό μήνυμα προς όλα τα μέρη, δανειστές και θεσμούς της Ενωσης και να επαναφέρει στο προσκήνιο τη συζήτηση για την νομιμότητα στις συναλλαγές των Κρατών Μελών με την Ευρωπαϊκή Ενωση, κάτι που αποτελούσε άλλωστε σημαντική προεκλογική δέσμευση της.
Γεγονός αδιαμφισβήτητο πάντως είναι ότι η 14η Ιανουαρίου 2016 δεν αποτέλεσε θέμα της ειδησιογραφίας στη χώρα, θα μπορούσε όμως να αποτελέσει εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης μια στρατηγική εμβάθυνσης των θεσμικών κενών γεγονός που θα έβρισκε συμμάχους σε άλλες χώρες, τουλάχιστον του ευρωπαϊκού Νότου (όπως για παράδειγμα η Ιταλία όπου αντίστοιχες συζητήσεις αναφύονται προσφάτως, η Ισπανία και η Πορτογαλία). Το τόλμημα της επαναφοράς στο προσκήνιο θεμάτων που άπτονται σε θεσμικές παραβιάσεις της Ενωσης τα τελευταία 5 χρόνια συνδυαζόμενο με την άρνηση πολιτικών πρωτοβουλιών στο μεταναστευτικό οδηγεί στην διαπίστωση ότι η παρούσα ηγεσία της Ενωσης υπό την Αγκελα Μέρκελ δεν οραματίζεται σε καμία περίπτωση την ένωση της Ευρώπης ούτε σε επίπεδο ομοσπονδιοποίησης αλλά δυστυχώς και σε κανένα άλλο επίπεδο πέρα του στρατιωτικού και οικονομικού. Το εύρος των θεμάτων που θίγει μια συζήτηση του είδους είτε αυτή περιοριστεί στα κράτη μέλη της Ενωσης του Νότου (θα ήταν δυστύχημα) είτε στην καλύτερη περίπτωση αποκτήσει γενικευμένο χαρακτήρα σε όλα τα κράτη μέλη των οποίων οι ηγεσίες παρότι συντηρητικές μπορούν να διαπνέονται από το πνεύμα δημοκρατικών αρχών αποτελεί κατά τη γνώμη μου το μόνο κυματοθραύστη στα μεγεθυνόμενα μορφώματα φασισμού.
