Βρίσκομαι ανάμεσα σε ένα πλήθος από κόσμο που δεν γνωρίζω σε ένα σχετικά άνετο διάδρομο με εκθέματα στους τοίχους. Μοιάζει με Μουσείο. Είναι όλα προσεγμένα, το φως στο κάθε έκθεμα, οι επιγραφές… Ο κόσμος βαδίζει δίπλα μου και στέκεται χωρίς να βιάζεται σε όποιο έκθεμα του τραβά την προσοχή. Επικρατεί σχετική σιωπή. Οι όποιες συζητήσεις γίνονται χαμηλόφωνα.

Πλησιάζω το έκθεμα νούμερο 44. Διαβάζω. Διασυνοριακό τοίχος: εφεύρεση για την καλύτερη αναπαράσταση ενός νοητού συνόρου στην επιφάνεια της γης. Δημιουργήθηκαν σε διαφορετικούς τόπους και διαφορετικούς χρόνους. Το συγκεκριμένο κομμάτι είναι από το τείχος του Έβρου, 12,5χλμ, κατασκευής 2011. Κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του και με την ανάλογη συνοριακή φύλαξη (δες έκθεμα νούμερο 45) ανακόπηκε ο αριθμός των ανθρώπων που κατευθύνονταν προς την Ευρώπη από τις ζώνες του πολέμου στο Αφγανιστάν και προτιμήθηκε η θαλάσσια οδός. Οι πνιγμοί από τα κακής ποιότητας καράβια μεταφοράς πενταπλασιάστηκαν στα υδάτινα σύνορα της Ελλάδας και της Ιταλίας. Μετά από αυτές τις μαζικές απώλειες τα κοινοβούλια της Ευρώπης πραγματοποίησαν δημοψηφίσματα και κατάργησαν το συγκεκριμένο τείχος το 2017. Η κίνηση είναι ιστορικής σημασίας καθώς αποτέλεσε την αρχή για την επανεξέταση της προσφυγικής στρατηγικής της Ευρώπης.

Έκθεμα νούμερο 49. Πλειστηριασμός: διαδικασία κατά την οποία περιουσιακά στοιχεία ενός ανθρώπου (οφειλέτη) πωλούνταν δημόσια, ώστε να εισπράξει ένας άλλος άνθρωπος (δανειστής) τα χρήματα που του έχει δανείσει καθώς εκείνος αδυνατούσε να πληρώσει, λόγω οικονομικών δυσκολιών. Το συγκεκριμένο κομμάτι είναι ένα διαμέρισμα, πρώτης κατοικίας, ενός ανθρώπου, για την οποία δανείστηκε χρήματα από την τράπεζα (δες έκθεμα νούμερο 58) το 1998 με χρονικό εύρος επιστροφής 30 χρόνια και επιτόκιο (δες έκθεμα νούμερο 51) 4,5% επί του συνολικού ποσού δανεισμού. Πρόκειται για μια από τις χιλιάδες περιπτώσεις των θυμάτων της οικονομικής κρίσης του 2008, που έπληξε δριμύτατα την Ευρώπη στην εξαετία 2009 – 2017.

Ρωτάω τη διπλανή μου να μου πει πού βρισκόμαστε. Μου απαντά σε γλώσσα που δεν έχω ξανακούσει αλλά παραδόξως καταλαβαίνω: στο Μουσείο Ευρωπαϊκής Προϊστορίας, στο τμήμα «Ανθρώπινες τραγωδίες».

Ξυπνάω από τον ήχο του κινητού μου. Είναι ένας ξάδερφός μου που αγαπάω πολύ αλλά έχω να τον δω και να τον ακούσω καιρό γιατί από όσο ξέρω δουλεύει κι αυτός καμιά δεκαριά ώρες τη μέρα. Με παροτρύνει να μιλήσω με τους γονείς μου και να συγκεντρώσω οφειλές στην εφορία, γιατί προτίθεται να τις πληρώσει άμεσα με e-banking. «Ευκαιρία σήμερα να πάνε τα χρήματα στο κράτος και όχι στους τραπεζίτες και θα τα βρούμε εμείς», μου λέει. Κοιτάω με βλέμμα απλανές και αναρωτιέμαι μήπως ακόμα ονειρεύομαι…

Εν τω μεταξύ στο κοινωνικό επίπεδο:

Κυκλοφόρησαν τα βίντεο κλιπ του ΝΑΙ και του ΟΧΙ, παίζονται στην τηλεόραση και στα κοινωνικά μέσα.

Κυκλοφόρησε η είδηση ότι το ΔΝΤ προτείνει πλέον 30% κούρεμα του χρέους.

Οι πρώτες δημοσκοπήσεις δίνουν σαφές προβάδισμα στο ΟΧΙ (παρόλο που οι τράπεζες είναι κλειστές). Φαίνεται πως ο κόσμος κρατά την ψυχραιμία του.

Κόπασε ο ρυθμός με τον οποίο πόσταραν οι χρήστες των κοινωνικών μέσων ειδήσεις και σχόλια. Φαίνεται πως ο κόσμος κουράστηκε.

Λαμβάνω συνεχώς μηνύματα πρόσκλησης σε συγκεντρώσεις αλληλεγγύης υπέρ του ΟΧΙ από το εξωτερικό. Φαίνεται πως η ευρύτερη διάσταση αυτού του δημοψηφίσματος γίνεται αντιληπτή.