Η ανθρωπιστική ηγέτιδα Lía Méndez, πρώην διευθύντρια των θεσμικών σχέσεων της Γερουσίας και πρώην βουλεύτρια της Βουλής στην πόλη του Μπουένος Άιρες, έδωσε συνέντευξη στον Jorge Pardés στο Charlan Trasnochadas (ΑΜ 530) και προειδοποίησε ότι «η βία αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς» στην Αργεντινή, οφειλόμενη κατά μεγάλο μέρος στις πολιτικές της τωρινής κυβέρνησης. Συγγραφέας του έργου Βία και Μηβία: Σκέψεις για την προσωπική και κοινωνική δράση (Violencia y No Violencia. Reflexiones sobre la acción personal y social), η Méndez υπερασπίστηκε τη μηβία ως τη «μοναδική μεταμορφωτική δύναμη».
Εξήγησε πως η μηβία δεν είναι μόνο μία τακτική αγώνα αλλά ένας τρόπος ζωής με συνοχή που απαιτεί την ευθυγράμμιση της σκέψης, του συναισθήματος και της δράσης και την τήρηση στην καθημερινή πρακτική του χρυσού κανόνα: να φέρεσαι στους άλλους όπως θα ήθελες να σου φέρονται. Για την Méndez αυτή η εσωτερική συνέπεια, που εφαρμόζεται στις κοινωνικές σχέσεις, είναι σημαντική για να δημιουργηθούν βαθιές αλλαγές από μία ανθρωπιστική οπτική.
Κλείνοντας, κάλεσε να ενισχυθούν και να πολλαπλασιαστούν οι μηβίαιοι αγώνες -αυτών των συνταξιούχων, των εκπαιδευτικών, των εργαζόμενων στον τομέα υγείας και των ατόμων με αναπηρία- διότι υποστήριξε πως αυτά τα άτομα είναι η μόνη συλλογική δύναμη ικανή να πετύχει τη μετάβαση προς μία νέα κουλτούρα: την κουλτούρα της μηβίας.
Ακολουθεί η πλήρης συνέντευξη:
Jorge Pardés: Lía, χαίρομαι που σε έχω εδώ. Είσαι μια ηγέτιδα και ακτιβίστρια με μακρά πορεία: ήσουν βουλεύτρια της πόλης, διευθύντρια θεσμικών σχέσεων στη Γερουσία και έχεις εργαστεί πολλά χρόνια στον τομέα της πολιτικής. Επιπλέον, το βιβλίο σου «Βία και Μηβία: Σκέψεις για την προσωπική και κοινωνική δράση» συνθέτει ένα μεγάλο μέρος του έργου σου. Θα ήθελα να συζητήσουμε για αυτά τα θέματα.
Lía Méndez: Με μεγάλη μου χαρά. Δυστυχώς,το επίπεδο της βίας διαρκώς αυξάνεται και είναι εξαιρετικά ανησυχητικό. Αυξάνεται γρήγορα, κυρίως με τις πολιτικές της κυβέρνησης του Χαβιέρ Μιλέι (σ.τ.σ. Προέδρου της Αργεντινής από το 2023).
Jorge Pardés: Για να ξεκινήσουμε, τι σε παρακινεί να γράφεις και να επικοινωνείς για αυτό το θέμα και πώς θα περιέγραφες την τωρινή κατάσταση;
Lía Méndez: Η βία είναι ένα θέμα που έθεσε ο Σίλο από τις πρώτες δημόσιες εμφανίσεις του, το 1969, όταν είπε: «Αυτός ο κόσμος είναι έτοιμος να εκραγεί και δεν υπάρχει τρόπος να τερματιστεί η βία». Από τότε ανέπτυξε τη σκέψη του Οικουμενικού Ανθρωπισμού, που προτείνει τη μηβία ως ένα απαραίτητο βήμα για να εξελιχθεί ο άνθρωπος σε μια άλλη κατάσταση. Το πρόβλημα είναι ότι πολλές φορές η μηβία γίνεται αντιληπτή μόνο ως απόρριψη της βίας, κάτι που είναι σωστό αλλά ανεπαρκές. Δεν είναι μόνο μια ρητορική: είναι ένας τρόπος ζωής. Και για να το αποδεχτούμε, πρέπει πρώτα να αναγνωρίσουμε τη δική μας κατάσταση απέναντι στη βία. Δεν πρόκειται για το ότι μερικοί είναι βίαιοι και άλλοι όχι· ζούμε σε μια βίαιη κουλτούρα και όλοι μας επηρεαζόμαστε από αυτήν. Η εξωτερική και η εσωτερική βία συσσωρεύονται και προκαλούν πόνο. Όπως έλεγε ο Σίλο, υπάρχει μια εσωτερική βόμβα που πρέπει να απενεργοποιήσουμε. Η μηβία δεν είναι μόνο μια τακτική αγώνα: είναι μια πρακτική και ένας τρόπος σχέσης με τον εαυτό μας και με τους άλλους. Είναι δύσκολο να την διατηρήσουμε σε έναν βίαιο κόσμο, αλλά είναι αναπόφευκτη σε αυτούς τους καιρούς.
Jorge Pardés: Ποιες είναι οι αξίες που στηρίζουν αυτή τη μηβίαιη δράση;
Lía Méndez: Η πιο σημαντική αξία είναι η συνοχή: η σκέψη, το συναίσθημα και η δράση να πηγαίνουν προς την ίδια κατεύθυνση. Αυτή είναι η εσωτερική συνοχή αλλά οφείλει επίσης να επεκταθεί και στις σχέσεις μας με τους άλλους και στο κοινωνικό περιβάλλον. Σ΄ αυτό το σημείο επεμβαίνει και μια άλλη σημαντική αξία: να φερόμαστε στους άλλους όπως επιθυμούμε να μας φέρονται. Με το να διατηρούμε αυτήν την πρακτική δημιουργείται ένας εσωτερικός άξονας που μας επιτρέπει να επιστρέψουμε στην αναφορά της συνοχής ακόμη κι όταν έχουμε παρεκκλίνει από αυτήν. Δεν έχει να κάνει με το να είμαστε τέλειοι αλλά με το να έχουμε μια ξεκάθαρη κατεύθυνση σ΄ ένα περιβάλλουν όπου η βία μας τραβάει απ΄ όλες τις μεριές.
Jorge Pardés: Διάβασα ότι ο Μιλέι κήρυξε τον πόλεμο στον λαό από την πρώτη μέρα. Πως βλέπετε την σχέση ανάμεσα στο βίαιο στυλ του και στις πολιτικές που εφαρμόζει;
Lía Méndez: Ο Μιλέι δεν έκρυψε ποτέ τη βία του. Από τις πρώτες του εμφανίσεις στα μέσα ενημέρωσης εκφράστηκε πολύ περισσότερο με προσβολές και υποτιμητικά σχόλια αντί με τη συζήτηση. Αυτό το στυλ ανταποκρίνεται στις προτάσεις του που αγνοούν τα δικαιώματα και τείνουν την κατάργησή τους. Πολλοί δικαιολόγησαν αυτό το στυλ, λέγοντας «έτσι είναι αυτός» σαν να μην είχε σχέση αυτό με τις πολιτικές του. Αλλά ένα βίαιο άτομο δεν μπορεί παρά να παράγει βίαιες πολιτικές. Το πρόβλημα είναι πως ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας υποστήριξε αυτόν τον λόγο νομίζοντας ότι στρεφόταν εναντίον άλλων. Σήμερα συνειδητοποιούν ότι αυτές οι πολιτικές μας επηρεάζουν όλους, χωρίς διακρίσεις, εκτός από τους μεγάλους ωφελούμενους αυτού του μοντέλου.
Jorge Pardés: Για να κλείσουμε, προς τα πού πρέπει να κατευθυνθούμε; Αναφέρομαι σε ένα πιο υπαρξιακό επίπεδο, πιο βαθύ από το αυστηρά εκλογικό.
Lía Méndez: Πιστεύω ότι πρέπει να τονίσουμε και να ενισχύσουμε τις μηβίαιες εκδηλώσεις αποδοκιμασίας και διαμαρτυρίας που πραγματοποιούνται σε διάφορους τομείς: συνταξιούχοι, επιστήμονες, εκπαιδευτικοί, εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας, πανεπιστημιακοί, άτομα με αναπηρία, μεταξύ άλλων. Αυτοί οι ενωμένοι αγώνες δείχνουν ότι η μη βία είναι η μόνη μετασχηματιστική δύναμη. Η ενίσχυσή της και ο πολλαπλασιασμός της μπορεί να σηματοδοτήσει τη μετάβαση προς μια νέα κουλτούρα: την κουλτούρα της μηβίας.
Jorge Pardés: Συμφωνώ απόλυτα. Αν δεν αλλάξουμε την προσέγγιση, η ανθρωπότητα είναι χαμένη. Όπως έλεγε ο Σίλο: Με μια βίαιη προσέγγιση της βίας, δεν θα επιτευχθεί η Ειρήνη. Χαιρετίζω την επίσκεψή σου και αυτή την ήρεμη συζήτηση για τόσο βαθιά θέματα.
Lía Méndez: Ευχαριστώ.
Μετάφραση από τα γαλλικά: Χριστίνα Κηπουρού. Επιμέλεια: Pressenza Athens
