Από το βιβλίο του Λεωνίδα Βατικιώτη “Ουκρανία το Μεγάλο Πλάνο – ακόμα κι αν δεν υπήρχε θα έπρεπε να εφευρεθεί“, εκδόσεις ΤΟΠΟΣ, παραθέτουμε μερικά σημεία από το κεφάλαιο “Πρώτα 2%, μετά 3% και τέλος 5% του ΑΕΠ για εξοπλιστικές δαπάνες!” Αφορμή για αυτό είναι η επιστολή του Ισπανού Πρωθυπουργού, Πέδρο Σάντζες, να μην συμμορφωθεί η Ισπανία με τον στόχο του 5% εξοπλιστικών δαπανών που έχει βάλει το ΝΑΤΟ, οι αναμενόμενες πιέσεις που θα δεχθεί αλλά και η στάση των άλλων Πρωθυπουργών των χωρών μελών που αναμένουν με κομμένη την ανάσα οι λαοί της Ευρώπης, που δεν θέλουν να δουν τις κοινωνικές δαπάνες να θυσιάζονται στον βωμό των εξοπλισμών.
Ο στόχος του 2%, μετά την ώθηση που έδωσαν οι ανατολικοευρωπαϊκές χώρες, στην αρχή διατυπώθηκε από τις ΗΠΑ ως ευχή. Κι όσο περνούσαν τα χρόνια εμφανιζόταν ακόμα και ως όρος συμμετοχής στην πολεμική συμμαχία, με τις υποδείξεις των ΗΠΑ προς τα “ανυπάκουα” μέλη να ξεπερνούν τους κανόνες της κοσμιότητας. [..] Τα δε κράτη μέλη έχοντας ενσωματώσει τη στρατηγική της έντασης στην εξωτερική και αμυντική πολιτική τους και τον πολλαπλό ωφέλιμο (ακόμα και για το εσωτερικό της χώρας) μιλιταρισμό, αποδέχθηκαν φραστικά, έστω και με καθυστερήσεις, να καταβάλλουν τον φόρο υποτέλειας του 2% στην αμερικανική πολεμική βιομηχανία.
Οι αμερικανικές πιέσεις, λοιπόν, απέδωσαν. Ενώ το 2014 μόνο τρεις χώρες έδιναν το 2% του ΑΕΠ τους για πολεμικές δαπάνες, το 2019 αυξήθηκαν σε δέκα και το 2024 είκοσι χώρες ξεπέρασαν αυτόν τον στόχο σύμφωνα με δήλωση του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλντεμπεργκ. Η αύξηση του καταγράφηκε το 2024 άγγιξε το 18% και ήταν η μεγαλύτερη που έχει παρατηρηθεί εδώ και πολλές δεκαετίες.
[..] Ακόμα όμως κι αυτό το 2% πολύ σύντομα θα αποτελεί παρελθόν. Οι ΗΠΑ βλέποντας ότι τελικά, παράτ ις αρχικές αντιρρήσεις τους, τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ υπέκυψαν στην αμερικανική απαίτηση, χάρη στην Ουκρανία, και αύξησαν τις δαπάνες τους στο 2%, ανέβασαν πιο ψηλά τον πήχη, ζητώντας οι δαπάνες να φτάσουν στο 3%, όπως αποκάλυψε η ιστοσελίδα Defence One [1]. Το ΝΑΤΟ στη συνέχεια κάλυψε και δικαιολόγησε την αξίωση του Τραμπ επικαλούμενο τις αποκλίσεις μεταξύ των διαφορετικών κρατών μελών , διαλύοντας έτσι την υποψία μήπως ο Τραμπ πλειοδοτεί για λόγους προεκλογικούς. Για παράδειγμα, Πολωνία και Εσθονία αφιερώνουν 4,1% και 3,4% του ΑΕΠ τους αντίστοιχα, ενώ στον αντίποδα Πορτογαλία και Ισπανία 1,6% και 1,3% αντίστοιχα. Το γεγονός ότι οι δυο χώρες της Ιβηρικής χερσονήσου δεν αντιμετωπίζουν καμία εξωτερική απειλή προσπερνιέται σαν μια αδιάφορη, αν όχι ενοχλητική, λεπτομέρεια..
Κι αφού ο πήχης των πολεμικών δαπανών ανέβηκε από το 2% στο 3% δεν ήταν παρά θέμα χρόνου να φτάσει το 5% του ΑΕΠ! Ρεπορτάζ των Financial Times στις 20 Δεκεμβρίου 2024, με θέμα τα σχέδια του Τραμπ, όπως κατατέθηκαν από βοηθούς του σε ανώτερους ευρωπαίους αξιωματούχους, μετέφεραν ότι θα ζητήσει από τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις πολεμικές δαπάνες στο 5% [2]. Τυχόν υλοποίηση του αιτήματος του Τραμπ θα οδηγήσει τις ευρωπαϊκές χώρες να δαπανούν περισσότερα ακόμα και από τις ΗΠΑ για πολεμικές δαπάνες, οι οποίες αφιερώνουν σχεδόν σταθερά, από 3 έως 3,5% του ΑΕΠ τους. Ωστόσο οι ΗΠΑ δαπανούν τόσους πόρους για την πολεμική βιομηχανία ώστε να διασφαλίζουν την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία τους. Δεν δίνουν το 3,5% για την άμυνά τους, αλλά για να μπορούν να διεξάγουν πολέμους και στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, που με την προσθήκη του διαστήματος και του κυβερνοχώρου έγιναν έξι.
[1] Patrick Tucker (2024), “Trump says NATO members should spend 3% on defense. Alliance official” “Yes”, Defense One, September 1st, https://www.defenseone.com/policy/2024/09/trump-says-nato-members-should-spend-3-defense-alliance-official-yes/399229/?oref=d1-homepage-noscript-river
[2] Lucy Fischer, Henry Foe & Felicia Schwartz (2024), “Trump want NATO defense spending target, Europe told”, December the 20th, Financial Times, https://www.ft.com/content/35f490c5-3abb-4ac9-8fa3-65e804dd158f
