Ο λόγος για τον οποίο γίνονται οι πόλεμοι οφείλεται εν πολλοίς στην ανάπτυξη της στρατιωτικής βιομηχανίας, εφόσον έχεις στρατιωτική βιομηχανία χρειάζεσαι και πολέμους. Άρα λοιπόν εδώ (σ.τ.σ. στην Ουκρανία) χρειαζόμασταν πόλεμο, σίγουρα.
Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου του Λεωνίδα Βατικιώτη με τίτλο “Ουκρανία, το Μεγάλο Πλάνο. Αν δεν υπήρχε θα έπρεπε να εφευρεθεί” καλεσμένος στο πάνελ ήταν, μεταξύ άλλων, ο πρώην Πρέσβης της Ελληνικής Δημοκρατίας στην Ουκρανία, Βασίλης Μπορνόβας, ο οποίος υπηρετούσε στην Ουκρανία την ημέρα που ξεκίνησε η ρωσική εισβολή και έφυγε μερικές εβδομάδες μετά.
Ο κύριος Μπορνόβας ευχαρίστησε τον συγγραφέα για την πρόσκληση και χαρακτήρισε το βιβλίο εξαιρετικά πρωτότυπο και μοναδικό στην Ελλάδα και ίσως και στην Ευρώπη καθώς κανείς πια δεν δέχεται να μιλήσει άνευ φόβου και πάθους για το θέμα. Επιβεβαίωσε ότι διαβάζοντας το βιβλίο είδε αυτά που και ο ίδιος έζησε και μάλιστα όχι μόνο στην Ουκρανία αλλά στη διάρκεια της καριέρας του τα τελευταία 30 χρόνια, μια ριζική αλλαγή στις ικανότητες της διπλωματίας, όπως ανέφερε. “Η διπλωματία έχει περιοριστεί πάρα πολύ και μάλιστα η διπλωματία των μικρών χωρών έχει περιοριστεί ακόμα περισσότερο. Οι δυνατότητες της ελληνικής διπλωματίας και άλλων μικρών χωρών είναι μηδαμινές αυτή τη στιγμή. [..] Είναι πολύ δύσκολο σαν χώρα να διατυπώσουμε μια δική μας άποψη, να επιμείνουμε σε αυτήν και να την υλοποιήσουμε”, είπε ο Πρέσβης.
Πόλεμοι γίνονται εφόσον έχουμε στρατιωτικοβιομηχανία
Για τον κύριο Μπορνόβα το σημαντικότερο σημείο του βιβλίου είναι η σημασία που αποδίδεται στην ανάπτυξη των στρατιωτικών βιομηχανιών. “Βρισκόμενος στο λαμπρότερο ξενοδοχείο της Ιορδανίας είδα τις ίδιες φυσιογνωμίες των ανθρώπων να περιδιαβαίνουν στο λόμπι και σε συνομιλίες υψηλού επιπέδου με Ιορδανούς εκπροσώπους, τα ίδια πρόσωπα που περιδιάβαιναν στο ξενοδοχείο του Κιέβου. Οι ίδιοι εξαιρετικά γνωστοί έμποροι όπλων. Μου έκανε φοβερή εντύπωση ότι ήταν και τα ίδια πρόσωπα. Είναι το πιο επιτυχημένο, το πιο επικερδές εμπόριο που υπάρχει εδώ και πάρα πολλά χρόνια στην Ευρώπη. Ο λόγος για τον οποίο γίνονται οι πόλεμοι οφείλεται εν πολλοίς στην ανάπτυξη της στρατιωτικής βιομηχανίας, εφόσον έχεις στρατιωτική βιομηχανία χρειάζεσαι και πολέμους. Άρα λοιπόν εδώ χρειαζόμασταν πόλεμο, σίγουρα. Και χρειαζόμασταν πόλεμο στον βαθμό που η Ευρώπη και η Δύση γενικότερα έπασχαν από ανάπτυξη. Ξαφνικά η Γερμανία βρέθηκε να δυσκολεύεται, η Γαλλία βρέθηκε να δυσκολεύεται, να έχει προβλήματα στην Αφρική.. Το εντυπωσιακό είναι ότι αυτό δεν το καταλαβαίνει ο πολύς κόσμος, το γεγονός ότι στρεφόμαστε στην πολεμική βιομηχανία και αδυνατούμε να στραφούμε σε άλλες μορφές ανάπτυξης, αυτό είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα. Για μένα πολύ πιο σοβαρό είναι να περιορίσουμε τις ανάγκες μας στον πολιτισμένο κόσμο. Θα πρέπει να περιοριστούμε. Υπάρχει υπέρ ανάπτυξη, υπάρχει υπέρ κατανάλωση, η οποία οδηγεί σε έναν απόλυτο παραλογισμό. Είναι ένα ζήτημα που θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας στο μέλλον.”
Δεν κάναμε απολύτως τίποτα για την ελληνική μειονότητα στην Ουκρανία
Για την εμπειρία του στην Ουκρανία και τον ρόλο της Ελλάδας στον πόλεμο αλλά και γενικά είπε: “Η Ελλάδα θα μπορούσε να έπαιζε έναν ρόλο στην αποτροπή αλλά και στην εξέλιξη του πολέμου. Δεν παίξαμε, ούτε επιθυμήσαμε να παίξουμε κανέναν ρόλο, παρά το γεγονός ότι η Ουκρανία δεν ήταν ούτε μέλος της ΕΕ, ούτε μέλος του ΝΑΤΟ, ενώ εμείς είμαστε και τα δύο. Δεν καταφέραμε να επιβάλλουμε κάποιους στοιχειώδεις όρους, οι οποίοι τουλάχιστον θα προστάτευαν την ελληνική μειονότητα στην Ουκρανία, η οποία είναι πάρα πολύ σημαντική. Δεν κάναμε τίποτα για να προστατεύσουμε την ελληνική μειονότητα που βρισκόταν στις αυτόνομες περιοχές. Διότι από το 2014 και μετά πάψαμε κάθε κάλυψη προξενική ή ο,τιδήποτε άλλο των ανθρώπων αυτών, παρά το γεγονός ότι θα έπρεπε να είχαμε φροντίσει να τους βοηθήσουμε, μέσω άλλων Προξενείων και να κρατήσουμε τις διαχρονικές και ιστορικές επαφές που είχαμε μαζί τους. Δεν επιχειρήσαμε ούτε πριν από τον πόλεμο να βάλουμε κάποιους όρους στους Ουκρανούς, σε ό,τι αναφορά την μεταχείρηση των Ελλήνων της Ουκρανίας. Στέλναμε έναν Υπουργό, χαιρετούσε τα παιδάκια, ψάλλανε τον εθνικό ύμνο, μετά προσπαθούσε να μιλήσει με τα παιδάκια και δεν μπορούσε γιατί δεν υπήρχε διδασκαλία και δεν υπάρχει διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας, θα μπορούσαμε να είχαμε φτιάξει ινστιτούτα, σχολεία.. αποφεύγουμε την δημιουργία ελληνικών σχολείων όπως ο διάολος το λιβάνι. Δεν καταλαβαίνω γιατί. Δεν θέλουμε να φτιάξουμε ένα ελληνικό πολιτιστικό κέντρο πουθενά. [..] Αφήσαμε αυτούς τους ανθρώπους στην τύχη τους μέχρι τέλους.”
Για τον ρόλο της Τουρκίας στον πόλεμο
Κατά τη γνώμη του Πρέσβη η Τουρκία εκμεταλλεύτηκε πολύ σωστά τον πόλεμο, άφησε τις πόρτες ανοιχτές στη Ρωσία από την αρχή του πολέμου μέχρι και σήμερα. Το 2022 το διμερές εμπόριο Τουρκίας – Ρωσίας ήταν 68 δις και το 2025 είναι 75 δις. Παράλληλα διαμορφώνει μια ειδική σχέση συνεργασίας και με τη Δύση. Η Ελλάδα το 2014 έκανε εξαγωγές προς τη Ρωσία 310 εκ. και σήμερα οι εξαγωγές είναι 95 εκ., στα οποία δεν περιλαμβάνονται αγροτικά προϊόντα, μόνο κάποια τυποποιημένα. Η Τουρκία πέρσι πούλησε 426 εκ ευρώ σε εσπεριδοειδή στη Ρωσία. Εμείς παραμένουμε απόλυτα πιστοί στη ΝΑΤΟϊκή μας προοπτική και δεν έχουμε ζητήσει από τις ΗΠΑ ποτέ για αυτό ένα στοιχειώδες αντάλλαγμα. “Αυτή τη στιγμή φιλοξενούμε ένα μεγάλο αριθμό αμερικανικών βάσεων, έμμεσα ή άμεσα. Το στοιχειοδέστερο αντάλλαγμα που θα μπορούσαμε να ζητήσουμε από τις ΗΠΑ θα ήταν τα περίφημα 12 μίλια στο Αιγαίο, τη δυνατότητα να ενοποιήσουμε τον αιγαιακό χώρο. Αυτό φαίνεται να μην το θέλουν οι ΗΠΑ γιατί μάλλον προωθούν τη δημιουργία νέων αμερικανικών βάσεων μέσα στο Αιγαίο σε συγκεκριμένες περιοχές, σε συγκεκριμένα νησιά.”
Ο πρώην Πρέσβης ανέφερε ακόμα μια σειρά από διαπιστώσεις: τη διαχρονική στήριξη της Ελλάδας στην Ουκρανία σε αντίθεση με την αδιαφορία που έδειξε η Ουκρανία για το θέμα της Κύπρου ή των ελληνοτουρκικών σχέσεων, τον αρνητικό ρόλο του Πατριαρχείου και της Ουκρανίας στην θρησκευτική συμφιλίωση, την αδιαφορία της Ουκρανίας για τους Ουκρανούς της Κριμαίας και την σκληρότητα με την οποία φέρθηκε απέναντι στον λαό της Κριμαίας. “Τη δεύτερη μέρα που ανεξαρτητοποιήθηκε η Κριμαία, η Ουκρανία της έκοψε το νερό και κατά συνέπεια δημιούργησε ένα τεράστιο περιβαλλοντικό πρόβλημα στην Κριμαία που συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν μέχρι σήμερα, με την αλάτωση της περιοχής”, είπε.
Ο Τζέφρι Πάιατ σε ρόλο διπλού Πρέσβη
Ο κύριος Μπορνόβας σημείωσε πώς όταν ρώτησε τον εκπρόσωπο της Αμερικανικής Πρεσβείας γιατί δεν υπάρχει Αμερικανός Πρέσβης στην Ουκρανία τις ημέρες του πολέμου και ενόσω ο ίδιος ήταν ακόμα εκεί, του απάντησαν ότι Πρέσβης της Αμερικής στην Ουκρανία ήταν ο Τζέφρι Πάιατ στην Αθήνα. Αυτή η συνθήκη κατά τη γνώμη του είναι εξαιρετικά συμβολική για το ρόλο που έπαιξε στο ενεργειακό θέμα ο κ. Πάιατ και οι ΗΠΑ επί διακυβέρνησης δημοκρατικών. “Η προσπάθεια αυτή αποσκοπούσε στην αποκοπή από την ενεργειακή σχέση με τη Ρωσία και στη μετάβαση στο σχιστολιθικό αέριο. Αυτή τη στιγμή, όπως διαβάζω, το 50% της κατανάλωσης του φυσικού αερίου που κάνουμε στην Ελλάδα είναι αμερικάνικο σχιστολιθικό αέριο. Είναι πολύ πιο ακριβό και δυστυχώς για τη δημιουργία του σχιστολιθικού αερίου επέρχεται τεράστια μόλυνση στην περιοχή που παράγεται (σ.τ.σ. εξορύσσεται). Είναι πάρα πολύ κρίμα που δεν έχουμε καθόλου το μυαλό και τη γνώση να σταματήσουμε τα πράγματα σε κάποιο σημείο. Αφού τελικά αποκοπήκαμε εντελώς από το ρωσικό φυσικό αέριο, τουλάχιστον να είχαμε την γνώση να χρησιμοποιήσουμε LNG από άλλες περιοχές, να μην είναι σχιστολιθικό αέριο. Αυτό που κάνουμε τώρα είναι ένα είδος αυτοκτονίας.”
Παρακολουθείστε όλη την εισήγηση του κυρίου Βασίλη Μπορνόβα στο βίντεο που έδωσαν στη δημοσιότητα οι εκδόσεις ΤΟΠΟΣ.
Διάρκεια: 19′:35″
