Γράφει ο Νίκος Στεργίου*

Μία ακόμα ημέρα στο ημερολόγιο της ανθρωπότητας, στην προσπάθεια ενημέρωσης και ενεργοποίησης για την προστασία του περιβάλλοντος. Την προστασία του μοναδικού γνωστού περιβάλλοντος, στο γνωστό σύμπαν, με τα εκατομμύρια έτη εξέλιξης των ειδών και των 8 λεπτών προ μιας πιθανής επιστροφής μας σε κατάσταση ενός άγονου βραχώδους πλανήτη.

Πραγματικά, τα πυρηνικά όπλα και τα πυρηνικά καύσιμα, έχουν αυτή την ιδιότητα, να υποστηρίξουν ένα “ταξίδι στον χρόνο” (προς το παρελθόν όμως), όχι μόνο για έναν ή όλους τους ανθρώπους, αλλά πιθανότερα για όλο τον πλανήτη. Ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα, εσκεμμένα ή από λάθος (τουλάχιστον 5 φορές πέρασαν μπροστά από τα μάτια της ανθρωπότητας η ιστορία της πριν το τέλος, κατά λάθος πάντα…), είναι πιο κοντά από ποτέ, πιο κοντά και από την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου.

Τα πυρηνικά καύσιμα, μετά την χρήση τους, έχουν ως παράγωγα δύο στοιχεία που μπορούν (με την αντίστοιχη τεχνογνωσία) να χρησιμοποιηθούν ως υλικό για πυρηνικά όπλα: Ουράνιο 385 και Πλουτώνιο. Και όσο βαφτίζουμε “πράσινη” την πυρηνική ενέργεια, τόσο περισσότερα “καύσιμα” δίνουμε στην πυρηνική βιομηχανία για τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη του πυρηνικού οπλοστασίου.

Όμως, όπως ανέδειξε και η έρευνα της Διεθνούς Εκστρατείας για την Εξάλειψη των Πυρηνικών Όπλων (International Campaign to Abolish Nuclear Weapons – ICAN / Peace Nobel Prize 2017), “η παραγωγή πυρηνικών όπλων, από την εξόρυξη ουρανίου έως την παραγωγή πυρηνικών όπλων, προκαλεί τεράστια περιβαλλοντική ζημία”.
https://assets.nationbuilder.com/ican/pages/3178/attachments/original/1677630121/Climate_Crisis_Policy_Paper-2.pdf?1677630121

Θεωρώ περιττό για κάθε νοήμον άνθρωπο να αναφερθώ στην περιβαλλοντική καταστροφή που συντελεστεί σε περίπτωση ενός πυρηνικού πολέμου, οπότε θα επικεντρωθώ στο σημείο εκείνο της έρευνας που εξετάζει τις επιπτώσεις της εξόρυξης του Ουρανίου, υλικού που χρησιμοποιείται και για τα πυρηνικά εργοστάσια πυρηνικής ενέργειας.

Αναφέρει λοιπόν η έρευνα:
“Η εξόρυξη ουρανίου διοχετεύει ραδιενέργεια και ραδιενεργά υλικά στο περιβάλλον αφήνοντας τις περιοχές εξόρυξης γεμάτες με επικίνδυνα υλικά που μπορούν να μολύνουν περαιτέρω οικοσυστήματα. Αυτή η μόλυνση μπορεί να είναι εξαιρετικά επικίνδυνη όχι μόνο για τον άνθρωπο, αλλά και για τα φυτά και τη ζωή των ζώων και μπορεί να παραμείνει για χιλιάδες χρόνια. Για παράδειγμα, η εξόρυξη ουρανίου στην περιοχή της Βόρειας Saskatchewan (Καναδάς) έχει αφήσει 14,45 εκατομμύρια τόνους ραδιενεργών αποβλήτων στην τοπική περιοχή, σε μία έκταση που καλύπτει έως και 53 εκτάρια. Αυτοί οι χώροι απόρριψης ραδιερνεργών ουσιών θα συνεχίσουν να να αποτελούν οικολογικούς κινδύνους για τουλάχιστον εκατό χιλιάδες χρόνια.”

Και εάν αυτό συμβαίνει στον Καναδά, θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να μάθουμε τί συμβαίνει στις περιοχές εξόρυξης πυρηνικών υλικών σε χώρες της Αφρικής και της Ασίας. Αλλά αυτό θα μπορούσε να είναι ένα ενδιαφέρον θέμα μιας νέας έρευνας, αν είναι εφικτή η συγκέντρωση έγκυρων στοιχείων.

Η πυρηνική ενέργεια, όπως έχουν δείξει οι εξορύξεις, η χρήση και τα απόβλητά της, κάθε άλλο παρά “πράσινη” είναι, και συνδέεται άμεσα και με την κατασκευή πυρηνικών όπλων. Επίσης, Οι υπολογισμοί των ειδικών μας έδιναν πιθανότητα σοβαρού πυρηνικού ατυχήματος μια στο εκατομμύριο ανά αντιδραστήρα και ανά έτος λειτουργίας. Έχουν ήδη συμβεί τρία σοβαρά πυρηνικά ατυχήματα σε λίγες δεκαετίες λειτουργίας: Three Mile Island (ΗΠΑ, 1979), Τσέρνομπιλ (ΕΣΣΔ, 1986), Φουκουσίμα (Ιαπωνία, 2011).

Η έρευνα της ICAN συνεχίζει: Η Συνθήκη για την απαγόρευση των πυρηνικών όπλων (ΣΑΠΟ) είναι πρωτοποριακή για μια πυρηνική συνθήκη για τα πυρηνικά όπλα ως προς την αναγνώριση και τις προσπάθειες αποκατάστασης των περιβαλλοντικών βλαβών που προκαλούνται από τα πυρηνικά όπλα.
Το προοίμιο της TPNW αναγνωρίζει πώς τα πυρηνικά όπλα έχουν σημαδέψει το περιβάλλον και κατανοεί ότι οι επιπτώσεις των πυρηνικών όπλων “υπερβαίνουν τα εθνικά σύνορα, θέτουν σοβαρά συνέπειες για την ανθρώπινη επιβίωση, το περιβάλλον, την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη, την παγκόσμια οικονομία, την επισιτιστική ασφάλεια και την υγεία των σημερινών και μελλοντικών γενεών”.

Η Συνθήκη Απαγόρευσης των Πυρηνικών Όπλων (ΣΑΠΟ), προσφέρει μια λύση στις περιβαλλοντικές απειλές που θέτουν τα πυρηνικά καύσιμα και όπλα, απαγορεύοντας όλες τις δραστηριότητες πυρηνικών όπλων και απαιτώντας
περιβαλλοντική αποκατάσταση στις περιοχές όπου υπάρχουν ορυχεία, περιοχές δοκιμών, φύλαξης και αποθήκευσης πυρηνικών υλικών και όπλων. Είναι θεμελιώδες για την Ώρα της Γης, όλες οι χώρες (ναι, και η Ελλάδα), να υπογράψει και να επικυρώσει την Συνθήκη Απαγόρευσης των Πυρηνικών Όπλων (ΣΑΠΟ), όπως έχουν ήδη κάνει 93 χώρες, οι 3 μάλιστα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ώρα της Γης, για τα πυρηνικά σημαίνει ότι “ήρθε η ώρα τους” να γίνουν ιστορία, πριν η Γη επιστρέψει στην προϊστορία.

* Πρόεδρος του Ελληνικού τμήματος της οργάνωσης “Κόσμος Χωρίς Πολέμους και Βία”.