Φέτος, την Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστών, μετά από 23 χρόνια λειτουργίας του φορέα μας, του Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών (ΕΦΜ), τα αιτήματά μας παραμένουν ίδια και αφορούν στη χάραξη μιας πολιτικής ένταξης, τον σχεδιασμό και την υλοποίηση μιας ουσιαστικής μεταναστευτικής πολιτικής και όχι άλλα “μπαλώματα” με επιμέρους μέτρα.

Δεκαετίες τώρα, η μεταναστευτική πολιτική της χώρας δεν έχει καταφέρει να επιλύσει προβλήματα. Αντιθέτως, δημιουργεί νέα. Με αποτέλεσμα, να βρισκόμαστε ακόμα στο ίδιο σημείο όπου η ένταξη των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία γίνεται -θέλοντας και μη- κατά κύριο λόγο από τους ίδιους τους μετανάστες, τις κοινότητες και τις οργανώσεις τους, απλούς έλληνες πολίτες καθώς και από οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.

Η ένταξη είναι σε αναμονή, όπως κι εμείς, μαζί με πάνω από 255.000 συμπολίτες μας να περιμένουν ακόμα να εκδοθεί η ανανέωση ή η νέα άδεια διαμονής τους. Το 62% εξ αυτών περιμένουν εδώ και 1 χρόνο, το 32% βιώνει καθυστερήσεις 2 ετών, και οι υπόλοιποι δεκάδες χιλιάδες συμπολίτες μας βρίσκονται σε αναμονή 3, 4 έως και πάνω από 5 έτη!

Επιπλέον, το 2022 που ξεκίνησε η ηλεκτρονική κατάθεση αιτήσεων, παρατηρήθηκε αύξηση της τάξης του 1087% (χίλια ογδόντα επτά επί τοις εκατό) των εκκρεμών αιτήσεων Αδειών διαμονής των πολιτών τρίτων χωρών σε σχέση με το 2021 (παρόλο που ο αριθμός νέος αιτημάτων εκείνη τη χρονιά αυξήθηκε μόλις 40%). Ενώ το 2023 παρατηρήθηκε αύξηση 97% των εκκρεμών αιτήσεων σε σχέση με το 2022.

Η αναμονή για την ανανέωση ή την έκδοση άδειας διαμονής είναι ένα σοβαρότατο πρόβλημα που επηρεάζει την καθημερινότητα και τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων στη χώρα, αφού δεν μπορούν να συνεχίσουν ομαλά την ζωή τους δίχως νομιμοποιητικά έγγραφα σε ισχύ (π.χ. συναλλαγές με την εφορία, με τις τράπεζες, απαγόρευση εξόδου από την χώρα πλην της χώρας καταγωγής τους κ.λπ.).

Σύμφωνα με τα πρόσφατα στατιστικά στοιχεία που κοινοποιήθηκαν από τις ελληνικές αρχές, παρατηρείται δραματική μείωση του αριθμού έκδοσης των αιτήσεων άδειας διαμονής, ως εκ τούτου δραματική αύξηση των εκκρεμών αδειών διαμονής. Σύμφωνα με τα Στοιχεία που δημοσιοποίησε το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου:

  • Μέχρι και τον Οκτώβριο 2023, εκκρεμούσαν συνολικά 255.634 αιτήσεις αδειών διαμονής πολιτών τρίτων χωρών, με το 62% εξ αυτών (159.309) να είναι αιτήσεις που έγιναν κατά το 2023, το 32% από αιτήσεις που έγιναν από το 2022 (80.717), το 2,7% (6.797) από το 2021 κ.ο.κ.
  • Κατά το τελευταίο έτος (Οκτώβριος 2022-Οκτώβριος 2023), από τις 271.148 αιτήσεις που κατατέθηκαν συνολικά είτε για ανανέωση είτε για νέα χορήγηση αδειών διαμονής εκκρεμούν ακόμα σχεδόν το 70% των αιτήσεων (187.361). Πιο αναλυτικά:
    • Για Αρχική Χορήγηση άδειας διαμονής: Από τις 125.769 αιτήσεις, εκδόθηκε μόνο το 19% (23,915 άδειες διαμονής) κατά το διάστημα Οκτώβριος 2022 – Οκτώβριος 2023.
    • Για Ανανέωση άδειας διαμονής: Από τις 145,379 αιτήσεις ανανέωσης, ανανεώθηκαν μόνο το 34% των αιτήσεων (48,863 άδειες διαμονής) κατά το διάστημα του τελευταίου έτους (Οκτ 2022 – Οκτ 2023).

Στο Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών πιστεύουμε πως το πρώτο βήμα για την ένταξη είναι η άδεια διαμονής. Από κει και πέρα, η στάση της πολιτείας απέναντι σε εκπαίδευση, εργασία, υγεία, πολιτικά και θρησκευτικά δικαιώματα, διαφύλαξη ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αντιμετώπιση του ρατσισμού και των διακρίσεων, θα καθορίσει εν τέλει και τον τρόπο ένταξης του κάθε ανθρώπου.

Καλούμε τις ελληνικές αρχές να εξετάσουν και να βελτιώσουν τις διαδικασίες άμεσα και να στελεχώσουν τις αρμόδιες υπηρεσίες με επαρκές προσωπικό, προκειμένου να διασφαλιστεί μια πιο αποτελεσματική και δίκαιη διαχείριση των αιτήσεων χορήγησης αδειών διαμονής.

Σήμερα, την Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστών 2023, δεν το βάζουμε κάτω και ζητάμε ακόμα μια φορά τη χάραξη ουσιαστικής μεταναστευτικής πολιτικής, καθώς και τη δημιουργία ενός σχεδίου κοινωνικής ένταξης, ως μία πολιτική ανθρωπισμού και ισοπολιτείας. Έτσι μόνο μπορεί να επιτευχθεί μια κοινωνία που σέβεται και προάγει τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων, ανεξαρτήτως καταγωγής ή εθνικότητας, προωθώντας την κοινωνική συνοχή.