Γκαμπριέλ Μπόριτς: η πρώτη του ομιλία ως εκλεγμένος Πρόεδρος της Χιλής

Δημοσιεύουμε εδώ ολόκληρη την ομιλία με την οποία ο Γκαμπριέλ Μπόριτς ευχαριστεί τον λαό της Χιλής για την τεράστια ψήφο εμπιστοσύνης που έλαβε, η οποία τον καθιστά τον νεότερο πρόεδρο που είχε ποτέ η χώρα στην ιστορία της.

Η πράξη αυτή πραγματοποιήθηκε στο Σαντιάγο, με την πιο μαζική συγκέντρωση που έχει γίνει ποτέ στην λεωφόρο Bernardo O’Higgins, ενώ σε όλες τις πλατείες των διαφόρων πόλεων οι εορτασμοί και η χαρά ήταν επίσης μαζικοί.

“ΚΑΛΗΣΠΕΡΑ, ΧΙΛΗ!
PO NUI, SUMA ARUMA, PUN MAY CHILE!
ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ, ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ, ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΧΙΛΙΑΝΟΥΣ ΛΑΟΥΣ.

Πρώτα απ’ όλα, ευχαριστώ όλους τους Χιλιανούς και τις Χιλιανές που πήγαν να ψηφίσουν αυτή την ημέρα, τιμώντας τη δέσμευσή τους στη δημοκρατία.

Στον σκληρό και ευγενή βορρά. Στον βροχερό και θυελλώδη νότο. Στο θερμό και εύφορο κέντρο. Στο Ράπα Νούι, το Χουάν Φερνάντεζ, στη χιλιανή Ανταρκτική. Στο εξωτερικό.

Δεν έχει σημασία αν ψηφίσατε εμένα ή τον αντίπαλό μου: το σημαντικό είναι ότι ψηφίσατε, ότι ήσασταν παρούσες και παρόντες, ότι δείξατε την αφοσίωσή σας σε αυτή τη χώρα που ανήκει σε όλους και όλες μας. Επίσης, φυσικά, ευχαριστώ τους χιλιάδες ανθρώπους που ήθελαν να ψηφίσουν και δεν μπόρεσαν να το κάνουν λόγω της έλλειψης μέσων μαζικής μεταφοράς. Δεν μπορεί να ξανασυμβεί αυτό, σε μια τόσο σημαντική ημέρα οι άνθρωποι να στερούνται τη δυνατότητα να ασκήσουν το δικαίωμά τους να ψηφίσουν.

Επίσης, ευχαριστώ όλους όσοι έκαναν δυνατή αυτή την όμορφη εκστρατεία. Ανεξάρτητοι, κοινωνικές οργανώσεις και κόμματα, όλοι οι άνθρωποι που τις τελευταίες εβδομάδες κινητοποιήθηκαν σε όλη τη Χιλή και στο εξωτερικό, από το Μαγκαγιάνες μέχρι την Αρίκα, από το Βισβίρι, μέχρι το Πουέρτο Τόρο, για να οργανώσουν μια εκστρατεία πολιτών που κατέστησε δυνατή αυτή τη νίκη. Η ίδια δέσμευση και ο ίδιος ενθουσιασμός θα είναι απαραίτητα κατά τη διάρκεια των ετών της κυβέρνησής μας, έτσι ώστε, μεταξύ όλων μας, να μπορέσουμε να διατηρήσουμε τη διαδικασία αλλαγής που έχουμε ήδη ξεκινήσει, βήμα προς βήμα.

Ευχαριστώ την υπεύθυνη της εκστρατείας μου, Δρ. Ισκία Σίτσες, που έδωσε τα πάντα και ακόμη περισσότερα σε αυτή την υποψηφιότητα, με τόση αγάπη, τόση ενέργεια και τόσο ενθουσιασμό. Όλες τις τεχνικές ομάδες που συμμετείχαν σε αυτή την πρόταση, όλους τους ανεξάρτητους και τα κόμματα που έκαναν δυνατή αυτή την εκστρατεία.

Ευχαριστούμε τα παιδιά που, καθ’ όλη τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού, μας γέμισαν με αγάπη και ελπίδα, με όμορφες ζωγραφιές που εξέφραζαν με αθωότητα και ελπίδα τη Χιλή που ονειρεύονται. Μια Χιλή που είναι πράσινη και γεμάτη αγάπη, που φροντίζει τη φύση και τα ζώα, στην οποία ξαναβρίσκουν πλατείες και γειτονιές για να παίζουν, μια Χιλή όπου οι πατέρες και οι μητέρες έχουν περισσότερο χρόνο να περάσουν με τα παιδιά τους και οι παππούδες και οι γιαγιάδες δεν είναι μόνοι σε αυτό το στάδιο της ζωής τους. Κοιτάξαμε στα μάτια τα παιδιά της Χιλής και ξέρω ότι δεν μπορούμε να τα απογοητεύσουμε.

Ευχαριστώ τις γυναίκες της χώρας μας. Οι οποίες οργανώθηκαν σε όλη τη Χιλή για να υπερασπιστούν τα δικαιώματα για τα οποία εργάστηκαν τόσο σκληρά. Από το δικαίωμα ψήφου μέχρι το δικαίωμα να αποφασίζουν για το σώμα τους.

Από το δικαίωμα στη μη διάκριση με βάση το είδος της οικογένειας που αποφάσισαν να δημιουργήσουν μέχρι την αναγνώριση για το έργο φροντίδας που επιτελούν σήμερα. Βασιστείτε σε εμάς. Θα είστε οι πρωταγωνιστές της κυβέρνησής μας. Επίσης, στους αντιφρονούντες και στις διαφορετικότητες που έχουν υποστεί διακρίσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε αυτή την εκστρατεία είδαν να απειλούνται οι λίγες πρόοδοι που έχουν επιτύχει. Στην κυβέρνησή μας, η αντιμετώπιση των διακρίσεων και ο τερματισμός της βίας κατά των διαφορετικοτήτων και των γυναικών, μαζί με τις φεμινιστικές οργανώσεις, θα είναι θεμελιώδους σημασίας.

Ευχαριστώ επίσης το Σερβέλ (το σώμα που διοργάνωσε τις εκλογές) για την άψογη δουλειά του. Συμβολίζει το κράτος που χρειαζόμαστε: αποτελεσματικό, αμερόληπτο, δίκαιο. Τα εθνικά και περιφερειακά μέσα ενημέρωσης που μεταφέρουν πληροφορίες στις πιο απομακρυσμένες γωνιές του κόσμου. Ο ελεύθερος Τύπος είναι το βασικό θεμέλιο της δημοκρατίας και εσείς είστε το όχημά του.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους υποψηφίους που συμμετείχαν σε αυτές τις εκλογές, γιατί τελικά η δημοκρατία φτιάχνεται από όλους μας και χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλον. Τους Γιάσνα Προβόστε, Σεμπαστιάν Σισέλ, Μάρκο Ενρίκεζ Ομινάμι, Φράνκο Παρίζι, Εντουάρδο Άρτεζ και Χοσέ Αντόνιο Καστ. Το μέλλον της Χιλής μας χρειάζεται όλους στο ίδιο στρατόπεδο, στο στρατόπεδο του λαού, και ελπίζω να βασιστώ στην υποστήριξή σας, στις ιδέες και τις προτάσεις σας για να ξεκινήσω την κυβέρνησή μου. Ξέρω ότι πέρα από τις διαφορές που έχουμε, ιδίως με τον Χοσέ Αντόνιο Καστ, ξέρουμε πώς να χτίσουμε γέφυρες μεταξύ μας, ώστε οι συμπατριώτες μας να μπορούν να ζήσουν καλύτερα. Γιατί αυτό που μας ενώνει είναι η αγάπη μας για τη Χιλή και τους ανθρώπους της.

Και παρεμπιπτόντως, ευχαριστώ την οικογένειά μου, τον πατέρα μου και τη μητέρα μου, τους δύο αδελφούς μου, τους παππούδες και τις γιαγιάδες μου που δεν είναι πια εδώ. Τη σύντροφό μου στο ταξίδι, Ιρίνα. Είστε οι στυλοβάτες μου στις σκοτεινές μέρες και χάρη σε εσάς βρίσκομαι εδώ σήμερα.

Το ξέρετε αυτό. Κατάγομαι από την περιοχή Μαγκαλάνες, το πιο νότιο τμήμα της Χιλής, που αγγίζει σχεδόν την Ανταρκτική. Είμαι 35 ετών.

Και ξέρω ότι η ιστορία δεν ξεκινά από εμάς. Αισθάνομαι ότι είμαι κληρονόμος μιας μακράς ιστορικής διαδρομής, εκείνων που, από διαφορετικές θέσεις, προσπάθησαν ακούραστα για την κοινωνική δικαιοσύνη, την επέκταση της δημοκρατίας, την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την προστασία των ελευθεριών. Αυτή είναι η μεγάλη μου οικογένεια, την οποία θα ήθελα να δω να επανενώνεται σε αυτό το στάδιο που ξεκινάμε τώρα.

Συμπατριώτες και συμπατριώτισσες, θα είμαι ο πρόεδρος όλων των Χιλιανών ανδρών και γυναικών. Εκείνων που ψήφισαν σήμερα υπέρ αυτού του σχεδίου, εκείνων που επέλεξαν άλλη εναλλακτική λύση και εκείνων που δεν ψήφισαν. Οι εποχές που έρχονται δεν θα είναι εύκολες. Θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις κοινωνικές, οικονομικές και υγειονομικές συνέπειες της χειρότερης πανδημίας που έχει βιώσει η χώρα μας εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα. Θα είναι δύσκολο, δεν υπάρχει αμφιβολία, αλλά θα προχωρήσουμε με μικρά αλλά σταθερά βήματα, μαθαίνοντας από την ιστορία μας.

Επειδή η Χιλή έχει μια σύντομη ιστορία ως εθνικό κράτος – μόλις δύο αιώνες ανεξάρτητης ζωής – αλλά πλούσια σε εμπειρίες επιτευγμάτων, λαθών, επιτυχιών και απογοητεύσεων. Από όμορφες αλλά και δύσκολες στιγμές. Και επειδή μάθαμε από αυτές τις εμπειρίες, σήμερα μπορούμε να είμαστε πιο σίγουροι για ορισμένα πράγματα από ό,τι στο παρελθόν:

Ότι η οικονομική ανάπτυξη που βασίζεται στην ανισότητα έχει πήλινα πόδια. Μόνο με την κοινωνική συνοχή, συναντώντας ξανά και μοιραζόμενοι ένα κοινό έδαφος, μπορούμε να προχωρήσουμε προς μια πραγματική και βιώσιμη ανάπτυξη που θα φτάσει σε κάθε χιλιανή οικογένεια και που θα περιλαμβάνει επίσης τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που με τόσο κόπο χτίζονται από τίμιους άνδρες και γυναίκες σε όλα τα μήκη και πλάτη της χώρας.

Ότι η αποσταθεροποίηση των δημοκρατικών θεσμών οδηγεί άμεσα στη βασιλεία της κατάχρησης, στο νόμο της ζούγκλας, στον πόνο και κάνει τους αδύναμους ακόμα πιο αδύναμους. Θα φροντίζουμε για τη δημοκρατία, κάθε μέρα, κάθε μέρα. Αυτή η πρόοδος, για να είναι σταθερή, πρέπει να είναι καρπός ευρύτερων συμφωνιών. Για να έχουν διάρκεια, πρέπει πάντα να γίνονται σταδιακά, βήμα προς βήμα, ώστε να μην εκτροχιάζονται ή να μην κινδυνεύουν όσα έχει επιτύχει η κάθε οικογένεια με τις προσπάθειές της.

Ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πρέπει πάντα και παντού να αποτελεί ακλόνητη δέσμευση και ότι ποτέ, για κανέναν λόγο, ένας πρόεδρος δεν πρέπει να κηρύξει πόλεμο στον ίδιο του το λαό. Αλήθεια, δικαιοσύνη, αποκατάσταση και αποφυγή επαναλήψεων.

Υπάρχουν πολλές προκλήσεις μπροστά μας. Έγκαιρη υγειονομική περίθαλψη που δεν κάνει διακρίσεις μεταξύ πλουσίων και φτωχών, εξισώνοντας την πρόσβαση, την ποιότητα και τους χρόνους ανταπόκρισης προς τα πάνω. Αξιοπρεπείς συντάξεις για εκείνους/ες που εργάστηκαν όλη τους τη ζωή κάνοντας τη Χιλή μας μεγάλη και δεν μπορούν πλέον να περιμένουν, ανάπτυξη και δίκαιη κατανομή του πλούτου, που πρέπει να συμβαδίζουν. Το δράμα της έλλειψης στέγης και της πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Ενίσχυση της δημόσιας εκπαίδευσης, διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων για την οικοδόμηση μιας χώρας με αξιοπρεπή εργασία και καλύτερους μισθούς, δημιουργία ενός εθνικού συστήματος φροντίδας που θα αναγνωρίζει και θα εκτιμά τις γυναίκες που σήμερα αναλαμβάνουν τη φροντίδα, προωθώντας επίσης τη συνυπευθυνότητα και αφήνοντας πίσω την πατριαρχική κληρονομιά της κοινωνίας μας.

Η επείγουσα κατάσταση ασφαλείας που βιώνουμε, το να κάνουμε τις γειτονιές ασφαλέστερες και απαλλαγμένες από τη διακίνηση ναρκωτικών, το να τοποθετήσουμε τον πολιτισμό στη θέση που του αξίζει και να μην τον χρησιμοποιούμε ως το τελευταίο βαγόνι, το να αξιοποιήσουμε τους ανθρώπους που εργάζονται στον πολιτισμό, το να επεκτείνουμε τον αθλητισμό, το να προωθήσουμε την επιστήμη, το να προχωρήσουμε σε μια νέα σχέση με τους αυτόχθονες πληθυσμούς, το να αναγνωρίσουμε το δικαίωμά τους να βλέπουν τον κόσμο από άλλες γλωσσικές και πολιτισμικές οπτικές γωνίες και το να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στη φροντίδα του περιβάλλοντος θα είναι μέρος των καθηκόντων μας.

Επειδή η κλιματική αλλαγή, αγαπητοί συμπατριώτες, δεν είναι εφεύρεση. Είναι εδώ και έχει άμεσες επιπτώσεις στη ζωή μας και στις ζωές των μελλοντικών γενεών. Δεν είναι τυχαίο ότι είναι οι νέοι και οι νέες του κόσμου που ύψωσαν τη φωνή τους, από τη Γκρέτα μέχρι την Ιουλιέτα, απέναντι σε παράλογες δυνάμεις. Δεν μπορούμε να κάνουμε τα στραβά μάτια όταν οι αγρότες και οι αγρότισσές μας, όταν ολόκληρες περιοχές στερούνται το νερό ή όταν καταστρέφονται μοναδικά οικοσυστήματα, ενώ όλα αυτά μπορούμε να τα αποφύγουμε.

Φυσικά, δεν μπορούν να γίνουν όλα ταυτόχρονα και θα πρέπει να θέσουμε προτεραιότητες προκειμένου να επιτύχουμε πρόοδο που θα μας επιτρέψει να βελτιώσουμε, βήμα προς βήμα, τη ζωή των ανθρώπων μας. Δεν θα είναι εύκολο, δεν θα είναι γρήγορο, αλλά η δέσμευσή μας είναι να προχωρήσουμε σε αυτό το μονοπάτι με ελπίδα και υπευθυνότητα.

Χιλιανοί άνδρες και γυναίκες,

φτάσαμε ως εδώ με ένα κυβερνητικό σχέδιο που μπορεί να συνοψιστεί σε μερικές απλές λέξεις: να προχωρήσουμε υπεύθυνα στις αλλαγές που απαιτεί η Χιλή, χωρίς να αφήσουμε κανέναν πίσω. Αυτό σημαίνει οικονομική ανάπτυξη, μετατροπή αυτού που κάποιοι αντιλαμβάνονται ως καταναλωτικά αγαθά σε κοινωνικά δικαιώματα, εγγύηση μιας πιο ειρηνικής και ασφαλούς ζωής, εμβάθυνση των ελευθεριών όλων: στην κυβέρνησή μας οι γυναίκες δεν θα πάνε πίσω στα δικαιώματα και τις ελευθερίες που έχουν κατακτήσει σε όλη την ιστορία.

Το σχέδιό μας σημαίνει επίσης την προώθηση της δημοκρατίας και, φυσικά, όπως έχουμε ήδη πει εδώ, τη φροντίδα της συντακτικής διαδικασίας, πηγή παγκόσμιας υπερηφάνειας και ο μόνος τρόπος για να οικοδομήσουμε, με δημοκρατία και με συμπερίληψη, μια καλύτερη χώρα. Για πρώτη φορά στην ιστορία μας γράφουμε ένα Σύνταγμα με δημοκρατικό και ισότιμο τρόπο, με τη συμμετοχή των ιθαγενών πληθυσμών. Ας φροντίσουμε όλοι αυτή τη διαδικασία, ώστε να έχουμε μια Μάγκνα Χάρτα που θα είναι σημείο συνάντησης και όχι πηγή διχασμού.

Θα συνεργαστούμε ομαδικά με όλους τους τομείς. Οι προκλήσεις είναι πολύ σημαντικές για να παραμείνουμε δεμένοι στα χαρακώματα. Μας χρειάζονται όλες και όλοι εδώ. Οι εργαζόμενοι που σφυρηλατούν τον πλούτο της χώρας μας μέρα με τη μέρα. Η συνεργασία του επιχειρηματικού κόσμου, η οικοδόμηση συμμαχιών, η προσέγγιση των απόψεών μας. Αν είμαστε εδώ, είναι για να διασφαλίσουμε ότι η ευημερία θα φτάσει σε κάθε γωνιά της χώρας μας, και γι’ αυτό κανείς δεν είναι περιττός.

Σε αυτή τη βραδιά θριάμβου, επαναλαμβάνω τη δέσμευση που αναλάβαμε καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας: θα επεκτείνουμε τα κοινωνικά δικαιώματα και θα το κάνουμε με δημοσιονομική υπευθυνότητα, θα το κάνουμε φροντίζοντας παράλληλα τη μακροοικονομία μας. Θα το κάνουμε καλά και αυτό θα μας επιτρέψει να βελτιώσουμε τις συντάξεις και την υγειονομική περίθαλψη χωρίς να χρειαστεί να πάμε πίσω στο μέλλον.

Θα έχουμε ένα ισορροπημένο Κογκρέσο, το οποίο με τη σειρά του σημαίνει πρόσκληση και υποχρέωση για διάλογο. Ειλικρινά το βλέπω ως μια ευκαιρία να συναντηθούμε ξανά, να ενωθούμε σε μεγάλες πράξεις για την ευημερία της χώρας μας, να επιτύχουμε ευρείες και διαρκείς συμφωνίες για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των συμπατριωτών μας. Εμπιστεύομαι την ευθύνη όλων των πολιτικών δυνάμεων να διατηρούν τις διαφορές στο πλαίσιο των ιδεών, να θέτουν πάντα το κοινό καλό σε προτεραιότητα και να απορρίπτουν σαφώς και απερίφραστα τη βία στην πολιτική και στη ζωή μας στην κοινωνία.

Να ξέρετε ότι στο πρόσωπό μου θα βρείτε έναν πρόεδρο που είναι ανοιχτός στο να ακούει και να ενσωματώνει διαφορετικά οράματα και που είναι επίσης δεκτικός σε εποικοδομητική κριτική που θα μας βοηθήσει να βελτιωθούμε.

Χιλιανοί άνδρες και γυναίκες,

λαμβάνω αυτή την εντολή με ταπεινότητα. Γνωρίζω ότι το μέλλον της χώρας μας διακυβεύεται τα επόμενα χρόνια. Γι’ αυτό σας εγγυώμαι ότι θα είμαι ένας πρόεδρος που νοιάζεται για τη δημοκρατία και δεν την εκθέτει, που ακούει περισσότερο απ’ ό,τι μιλάει, που επιδιώκει την ενότητα των συμφωνιών και που φροντίζει καθημερινά για τις ανάγκες του λαού, που μάχεται κατά των προνομίων και εργάζεται καθημερινά για την ποιότητα ζωής της οικογένειάς σας.

Σήμερα είναι μια μέρα μεγάλης ευτυχίας, αλλά κυρίως μεγάλης ευθύνης, το έργο που έχουμε μπροστά μας είναι τεράστιο και σας χρειαζόμαστε όλες και όλους. Πρέπει να συνεχίσουμε να είμαστε ενωμένοι, πρέπει να συνεχίσουμε να ενωνόμαστε για να προωθήσουμε τις αλλαγές που τόσο πολύ χρειάζεται η χώρα.

Έτσι θα το κάνουμε, κυβερνώντας με όλους τους ανθρώπους. Προσθέτοντας ιδέες, ανοίγοντας πόρτες, χτίζοντας γέφυρες. Έτσι θα προχωρήσουμε, βήμα-βήμα, χτίζοντας μια δίκαιη πατρίδα σιγά-σιγά, μέρα με τη μέρα.

Γι’ αυτό απόψε πρέπει να γιορτάσουμε, αλλά θα το κάνουμε με ψυχραιμία. Πηγαίνετε σπίτι σας με την υγιή χαρά της καθαρής νίκης που πετύχαμε. Σας ζητώ να φροντίσετε αυτόν τον θρίαμβο. Αύριο θα έχουμε πολλή δουλειά να κάνουμε για να επανασυνδεθούμε, να επουλώσουμε τις πληγές και να βαδίσουμε προς ένα καλύτερο μέλλον.

Με την ελπίδα άθικτη.
Με την επίγνωση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε.
Σας αποχαιρετώ με μια τεράστια αγκαλιά, θα δώσω τον καλύτερο εαυτό μου.

Σας ευχαριστώ πολύ.
Συνεχίζουμε”.

Μετάφραση από τα ισπανικά: Pressenza Athens.

Το φωτορεπορτάζ είναι της Μαρσέλα Κοντάρδο, από τους εορτασμούς στο Βαλπαραΐζο: