Στις 25 Νοεμβρίου 2020 δόθηκε στη δημοσιότητα η νέα Φαρμακευτική Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είχε προηγηθεί ανοιχτή διαβούλευση του κειμένου, στην οποία συμμετείχαν και οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών από όλη την ΕΕ και την Ελλάδα. Με αφορμή το περιεχόμενο της στρατηγικής, το γραφείο των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Γενεύη δημοσίευσε τα ακόλουθα.
Η εκστρατεία πρόσβασης των ΓΧΣ (Access Campaign) χαιρετίζει τη φαρμακευτική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ευρώπη και τον στόχο της για τη βελτίωση της πρόσβασης σε προσιτά φάρμακα και ιατρικά εργαλεία μέσω διασφάλισης περισσότερης διαφάνειας και αναθεώρησης του πλαισίου κινήτρων για την πνευματική ιδιοκτησία. Ωστόσο ως προς το θέμα της πνευματικής ιδιοκτησίας ελλοχεύει κίνδυνος εξαιτίας της πρότασης της Επιτροπής για ένα απλοποιημένο (ενιαίο) σύστημα συμπληρωματικού πιστοποιητικού προστασίας (ΣΠΠ) στην Ευρώπη.
Η στρατηγική της Επιτροπής παρέχει μια ιστορική ευκαιρία να διασφαλίσει ότι οι πολιτικές και η νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ευθυγραμμίζονται και προσανατολίζονται στην πρόσβαση σε αναγκαία φάρμακα, εμβόλια και διαγνωστικά. Ωστόσο, το προτεινόμενο εννιαίο σύστημα Συμπληρωματικού Πιστοποιητικού Προστασίας (Σ.Π.Π.) παρατείνει τη διάρκεια ενός διπλώματος ευρεσιτεχνίας σε ένα φάρμακο έως και 5 χρόνια (σ.τ.μ. εκτός της προβλεπόμενης 20τίας), επιτρέποντας στις εταιρείες να χρεώνουν υπερβολικές τιμές για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Σε αντίθεση με όσα ισχυρίζονται οι φαρμακευτικές εταιρείες, μια ανάλυση ομοτίμων από τους ΓΧΣ, που έγινε στα φάρμακα που χρησιμοποιήθηκαν για τη θεραπεία της ηπατίτιδας c και του καρκίνου, έδειξε ότι οι εταιρείες δεν χρειάζονται Σ.Π.Π. για να ανακτήσουν τις επενδύσεις στην Έρευνα & Ανάπτυξη. Αυτή η ανάλυση επίσης ανέδειξε στοιχεία για το πώς τα Σ.Π.Π. άφησαν άτομα στην Ευρώπη χωρίς πρόσβαση σε φάρμακα που είχαν ανάγκη.
Σύμφωνα με μια αξιολόγηση για τα Σ.Π.Π. που δημοσιεύθηκε σήμερα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι φορολογούμενοι δαπάνησαν πάνω από 37 δισεκατομμύρια ευρώ επιπλέον σε ακριβά φάρμακα λόγω των Σ.Π.Π. Η Επιτροπή δικαιολογεί εσφαλμένα τις δαπάνες αυτές ως επενδύσεις στην καινοτομία. Αντί να προτείνει ένα ενιαίο σύστημα Σ.Π.Π. στην Ευρώπη, απαιτείται μια ενδελεχής αναθεώρηση αυτού του συστήματος διεύρυνης του χρόνου που καλύπτεται η καινοτομία από πατέντες, λαμβάνοντας υπόψη τον αρνητικό αντίκτυπο στην πρόσβαση σε προσιτά φάρμακα.
“Τα συμπληρωματικά πιστοποιητικά προστασίας επεκτείνουν άσκοπα τα μονοπώλια των φαρμακευτικών εταιρειών, τα οποία κρατούν μακριά τους ανθρώπους από σωτήρια φάρμακα. Η ανάλυσή μας έδειξε ότι η αποκλειστικότητα της ύπαρξης των Συμπληρωματικών Πιστοποιητικών Προστασίας οδήγησε σε υψηλές τιμές φαρμάκων στις ευρωπαϊκές χώρες και σε καθυστερημένη μείωση των τιμών εφόσον δεν ενεργοποιείται η δυνατότητα ανταγωνισμού μέσω των γενοσήμων. Προτρέπουμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απαλλαγεί από το σύστημα Συμπληρωματικών Πιστοποιητικών Προστασίας, που δεν είναι τίποτα άλλο από ένα περιττό κόστος για την κοινωνία, το οποίο μπορεί να προκαλέσει αναπόφευκτο πόνο ή και θανάτους,” λέει ο Dimitri Eynikel, σύμβουλος ευρωπαϊκής πολτικής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα.
