Ο Άγιος Ευστράτιος ή Άη Στράτης είναι νησί του βορειοανατολικού Αιγαίου με 200 κατοίκους, το νησί και η παράκτια θαλάσσια ζώνη του είναι προστατευόμενος βιότοπος του δικτύου Natura 2000. Κατά τον 20ό αιώνα χρησιμοποιήθηκε ως τόπος εξορίας για τους αριστερούς.  Σπουδαίοι πνευματικοί άνθρωποι εκτοπίστηκαν στο νησί αυτό, όπως ο εκπαιδευτικός, συγγραφέας και πολιτικός Δημήτρης Γληνός, οι ποιητές Κώστας Βάρναλης, Γιάννης Ρίτσος, Τάσος Λειβαδίτης, οι λογοτέχνες Μενέλαος Λουντέμης, Θέμος Κορνάρος, Δημήτρης Φωτιάδης, οι ηθοποιοί Μάνος Κατράκης και Τζαβαλάς Καρούσος, και πολλοί άλλοι, επώνυμοι και μη. Επίσης, πολλοί Αριστεροί πολιτικοί εκτοπίστηκαν στον Άη Στράτη, όπως ο Ηλίας Ηλιού, ο Αντώνης Μπριλλάκης, ο Κώστας Γαβριηλίδης, ο Στέφανος Σαράφης κ.ά. Υπολογίζεται ότι από το 1947 μέχρι και το 1962 πέρασαν από το νησί περίπου 9.000 αριστεροί εξόριστοι. Το στρατόπεδο κράτησης του Άη Στράτη έκλεισε οριστικά το 1962.

Φτάνοντας στο νησί, το λιμάνι κοσμούν γκράφιτι που σου θυμίζουν την ιστορία του τόπου, τιμώντας εκείνους που πέρασαν από εκεί και ο παρακάτω στίχος του Γιάννη Ρίτσου: “Δεν έχω καιρό να κουραστώ. Δεν έχω καιρό για να σταυρώσω τα χέρια μου. Δεν έχω καιρό να μην αγαπώ, να μη μισώ, να μη θέλω, να μη σκοτώνουμαι. Δώσ΄μου το χέρι σου – κι απ’ την αρχή – μίαν άλλη αρχή. Στις 5 ναι στην διασταύρωση. Δικός μας είναι ο κόσμος.” Στίχος που με κάνει να σκεφτώ τη δύναμη που έχουμε να μετατρέπουμε το σκοτάδι σε φως. Πριν φύγουμε από το νησί, συναντήσαμε την δημαρχίνα του, Μαρία Κακαλή, και μάθαμε περισσότερα για τον σημερινό Άγιο Ευστράτιο, τις δυσκολίες, τις προκλήσεις αλλά και τα βήματα που κάνουν για να τις αντιμετωπίσουν σαν κοινότητα.

Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά δημαρχίνα στον Άγιο Ευστράτιο με ποσοστό στις εκλογές 100%, τι είναι αυτό που σας ώθησε να αναλάβετε για δεύτερη τετραετία παρ’ όλες τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζει ένα ακριτικό νησί;

Οι δυσκολίες συνάδουν πάντα με το τι συμβαίνει στην κοινωνία γύρω μας και η πραγματικότητα είναι πως το τελευταίο διάστημα καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε πολλές. Σχετικά με τη δεύτερη τετραετία στο δημαρχιακό θώκο, η απόφαση δεν ήταν μόνο δική μου, ήταν και συνεχίζει να είναι συλλογική, έχω ανθρώπους δίπλα μου που με εμπιστεύονται και με στηρίζουν. Ξέρετε σε μία κοινωνία 200 μόνιμων κατοίκων (το χειμώνα), είναι παράλογο να υπάρχει διχασμός, όχι πως δεν το έχουμε δει να συμβαίνει, το έχουμε δει και ξέρουμε τα ολέθρια αποτελέσματά του, γι’ αυτό το λόγο η απόφαση όλων μας ήταν κοινή, να «κατέβει» στις εκλογές ένας και μοναδικός συνδυασμός, ο οποίος θα αποτελούνταν από ανθρώπους με όρεξη για δουλειά χωρίς προσωπικά συμφέροντα, με στόχο την ευημερία και την ανάπτυξη των κατοίκων και του τόπου.

 Το νησί σας χαρακτηρίζεται διεθνώς “πράσινο”, υπάρχει σχέδιο για ενεργειακή αυτονομία και αν ναι τα σχέδια για ενεργειακή αυτονομία του νησιού που περιλαμβάνουν και την εγκατάσταση ανεμογεννητριών, όπως και φωτοβολταϊκών, δεν πιστεύετε ότι θα αλλοιώσουν το οικοσύστημα του νησιού;

Το πρόγραμμα Άη Στράτης Πράσινο Νησί είναι ένα έργο που στόχο έχει την ενεργειακή αυτονομία του νησιού με τη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ήλιο και αέρα). Περιλαμβάνει μία σειρά έργων που στόχο έχουν τη βιώσιμη ανάπτυξη. Είναι ένα έργο αρκετά μικρό, προκειμένου να μπορούμε να το διαχειριστούμε κατά το δυνατόν καλύτερα. Έχουν πραγματοποιηθεί σειρά συζητήσεων σχετικά με τα υπέρ και τα κατά, όχι μόνο σε υψηλό επίπεδο αλλά και σε τοπικό. Οι κάτοικοι γνωρίζουν. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως αντικαταστήσαμε μία πρόταση στη μελέτη, έπειτα από πολλές ενημερώσεις και συζητήσεις με τους πολίτες μας. Η αρχική μελέτη προέβλεπε κατασκευή σταθμού υδρογόνου, τελικά αποφασίστηκε να κατασκευαστεί δίκτυο τηλεθέρμανσης, στο οποίο θα συνδεθούν όλες οι οικείες και οι επιχειρήσεις που διαθέτουν καλοριφέρ. Πραγματοποιήθηκαν ενημερώσεις, όπως προανέφερα, προκειμένου οι κάτοικοι αφού εκφράσουν ερωτήσεις, απορίες και ενστάσεις να συμπληρώσουν αιτήσεις, με σκοπό το κόστος των συνδέσεων να το αναλάβει το πρόγραμμα και όχι οι ιδιώτες.

Στο διοικητικό συμβούλιο της ΚΕΔΕ σήμερα από τα 31 μέλη τα 2 μόνο είναι γυναίκες. Πού πιστεύετε ότι οφείλεται αυτή η ανισότητα των φύλων και στον χώρο της αυτοδιοίκησης και πως μπορεί να ανατραπεί;

Αυτό που συναντάμε στο διοικητικό συμβούλιο της ΚΕΔΕ, το συναντάμε στα περισσότερα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια της χώρας μας.
Ο χώρος της τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού είναι ανδροκρατούμενος και αυτό συμβαίνει γιατί ζούμε σε μία κοινωνία όπου ενώ η ίση συμμετοχή της γυναίκας στα κοινά είναι θεσμοθετημένη, δυστυχώς δεν θεωρείται δεδομένη. Σε πολλές περιπτώσεις δε, ευτυχώς που υπάρχει και ο νόμος της ποσόστωσης καθώς δε θα επιλέγονταν γυναίκες, όχι λόγω σκοπιμότητας κυρίως λόγω αμέλειας. Γιατί δεν έχει γίνει κομμάτι μας, δεν είναι κτήμα μας, δεν έχει συνηθίσει το μάτι μας να βλέπει πολλές γυναίκες να ασχολούνται με τα κοινά. Γιατί ακόμη και αυτό είναι σημαντικό, η εικόνα.
Πιστεύω πως για να μπορέσει η κοινωνία μας να επιτύχει στο κομμάτι αυτό, θα πρέπει να εξασφαλίσει αρχικά τον τρόπο που θα εκπαιδεύσει τις νέες γενιές σχετικά με την ισότητα, όχι μόνο των φύλων.
Εμείς από πλευράς ΚΕΔΕ, καθώς είμαι και Πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας, θέλουμε να προσπαθήσουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Αρχικά να καταγράψουμε πόσες και ποιες γυναίκες ασχολούνται με το κομμάτι της αυτοδιοίκησης την τρέχουσα δημοτική και περιφερειακή περίοδο, έπειτα να εξασφαλίσουμε τρόπους συνεργασίας με σκοπό την ανταλλαγή καλών πρακτικών, να δημιουργήσουμε εργαλεία στήριξης των τοπικών και των περιφερειακών επιτροπών ισότητας. Πέρα από το δίκτυο της χώρας, πρέπει να δημιουργηθούν δεσμοί και με άλλες πόλεις του εξωτερικού.

Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίζετε για την σχολική φετινή χρονιά ως δήμος και ως κοινότητα;

Η φετινή σχολική χρονιά είναι ιδιαίτερη σε σχέση με τους κανόνες που πρέπει να τηρηθούν λόγω covid-19. Βέβαια σε ένα σύνολο 27 παιδιών, από το νηπιαγωγείο έως και το Λύκειο δε μας απασχολεί το θέμα αίθουσες, αριθμός τμημάτων, το μειονέκτημα λοιπόν που έχουμε σε σχέση με άλλα σχολεία, μικρός αριθμός παιδιών, στην παρούσα φάση για εμάς είναι πλεονέκτημα καθώς δε χρειάζεται ούτε να μειώσουμε τμήματα, ούτε να εξασφαλίσουμε νέες αίθουσες, ούτε να κάνουμε εκ περιτροπής μάθημα. Οπότε θα έλεγα πως η ανησυχία που υπάρχει είναι πώς θα καταφέρει το νησί μας να προφυλαχτεί στο σύνολό του καθώς δε διαθέτουμε μία καλά οργανωμένη μονάδα, η οποία θα μπορεί να διαχειριστεί τέτοιου είδους περιστατικά. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να γίνει διακομιδή στο πλησιέστερο Κέντρο Υγείας που βρίσκεται στο γειτονικό νησί της Λήμνου. Βέβαια, το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό μας (δύο γιατροί και δύο νοσηλεύτριες) έχει αποδείξει πως είναι πανέτοιμο να αντιμετωπίσει δύσκολες καταστάσεις και δύσκολα περιστατικά. Εμείς όμως ευχόμαστε να μη χρειαστεί.

 Πόσο έχει επηρεάσει η πανδημία covid-19 τους κατοίκους του νησιού και πώς το έχετε αντιμετωπίσει;

Στο νησί και στην τοπική οικονομία συνέβη ό,τι ακριβώς συνέβη, όχι μόνο στην ελληνική οικονομία αλλά στην παγκόσμια. Η πανδημία covid-19 δεν έχει αφήσει καμία κοινωνία, μικρή ή μεγάλη, ανεπηρέαστη σε κανέναν τομέα. Οι επιχειρήσεις έκλεισαν όταν έπρεπε να κλείσουν, οι πολίτες έμειναν σπίτι, απομακρύνθηκε ο ένας από τον άλλον. Όσο περίεργο και αν ακούγεται αυτό, ο κόσμος του Αγίου Ευστρατίου εφάρμοσε και τήρησε τα μέτρα ακόμη και όταν είχαν σταματήσει οι μετακινήσεις από και προς τα νησιά μας.
Η καλοκαιρινή περίοδος , όπως ήταν αναμενόμενο, ήταν πολύ μικρή, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, όπου το νησί επιλεγόταν από τον Απρίλιο έως και τον Οκτώβριο για διακοπές. Παρόλα αυτά όμως, έστω και τον Αύγουστο ο Άγιος Ευστράτιος επιλέχθηκε από πολλούς επισκέπτες και αυτό συνέβη καθώς θεωρήθηκε «ασφαλής» προορισμός.
Ο Δήμος Αγίου Ευστρατίου φροντίζει και στηρίζει το Πολυδύναμο Περιφερειακό Ιατρείο και το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό ειδικά τώρα, οπότε και πολλές προμήθειες από πλευράς Δήμου έγιναν με σκοπό να εξοπλίσουμε το ιατρείο για να βοηθήσουμε το έργο των γιατρών μας.

Πώς θα θέλατε να διαμορφωθεί η ταυτότητα του νησιού, μετά την ολοκλήρωση της 2ης θητείας σας;

Αρχικά πρέπει να λάβουμε σαν δεδομένο πως δεν υπάρχουν μαγικά ραβδιά τα οποία μπορούν να αλλάξουν την εικόνα και την ταυτότητα ενός τόπου από τη μία μέρα στην άλλη. Για να συμβεί αυτό χρειάζεται προσπάθεια όχι από έναν, ούτε από λίγους, θέλει κόπο και προσπάθεια από πολλούς. Κυρίως όμως πρέπει να γνωρίζουμε αρχικά μέχρι που θέλουμε να φτάσουμε και τελικά μέχρι πού μπορούμε να φτάσουμε λαμβάνοντας υπόψη και τους εσωτερικούς και τους εξωτερικούς παράγοντες που μας επηρεάζουν, σα νησί.
Αυτό που θα ήθελα να πετύχουμε είναι να μη φύγει κανείς και να μπορέσουμε να αυξήσουμε τον αριθμό των μόνιμων κατοίκων του χειμώνα. Αυτό θεωρώ πως είναι ένα στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί.