Το ελληνικό γραφείο της Pressenza ζήτησε από την ομάδα των Emantes, μία νέα οργάνωση για την υποστήριξη ΛΟΑΤΚΙΑ+ προσφύγων, μεταναστριών/-ών και αιτουσών/αιτούντων άσυλο να μας μιλήσει για την εμπειρία τους στο πεδίο μέχρι σήμερα με αφορμή την καμπάνια τους “4isCalling – Emantes’ Solidarity Drives”.

Τι σημαίνει Emantes και ποια είναι η αποστολή σας;

“Emantes” σημαίνει “εμείς” στα καλιαρντά, την αργκό των ΛΟΑΤΚΙΑ+ ανθρώπων στη χώρα μας από τη δεκαετία του 1940 και ύστερα. Ταυτόχρονα, η λέξη “emantes” είναι ομόηχη με τους “ιμάντες”, που χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητά μας σε πολλές εργασίες, όπως για να δέσουμε, να μεταφέρουμε ή να σηκώσουμε φορτία, σε ρούχα, μηχανές, και άλλα ακόμα αντικείμενα και δραστηριότητες. Τη σημασία αυτή, ενός δηλαδή απλού εργαλείου που μπορεί να μας βοηθήσει να σηκώσουμε ένα βάρος ή να μας διευκολύνει, την είχαμε επίσης στο μυαλό μας όταν καταλήξαμε στο όνομα “emantes”, γιατί φανερώνει μία πολύ σημαντική για εμάς αρχή: αυτή της συνεργασίας, της δράσης του ίδιου του ατόμου μαζί με εμάς για την επίτευξη ενός στόχου.

Συνοπτικά θα λέγαμε ότι έχουμε ορίσει ως αποστολή μας την ψυχοκοινωνική στήριξη ΛΟΑΤΚΙΑ+ προσφύγων, μεταναστριών/-ών και αιτουσών/αιτούντων άσυλο, διαμορφώνοντας μαζί τους την οποιαδήποτε παρέμβαση. Εξίσου σημαντικό κομμάτι της αποστολής μας είναι η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της Κοινωνίας των Πολιτών σχετικά με ζητήματα που αντιμετωπίζει η ΛΟΑΤΚΙΑ+ προσφυγική/μεταναστευτική κοινότητα.

Ποιες είναι οι δράσεις σας στο πεδίο, σε ποιες ομάδες απευθύνεστε και γιατί;

Στον πυρήνα των δράσεών μας βρίσκεται ό,τι αφορά την ενδυνάμωση των ανθρώπων που φροντίζουμε καθώς και την ορατότητα και την ευαισθητοποίηση της Κοινωνίας των Πολιτών σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ΛΟΑΤΚΙΑ+ κοινότητα των προσφύγων/μεταναστριών/-ών. Έτσι, επιδιώκουμε να διοργανώνουμε ενημερωτικές και επιμορφωτικές συναντήσεις για ζητήματα νομικά, υγείας, εκπαιδευτικά κ.ά., αλλά και συναντήσεις ή project των οποίων βασικός στόχος είναι η ψυχαγωγία, η αλληλογνωριμία και αλληλοενδυνάμωση, ακόμα και η προσωπική έκφραση (για παράδειγμα: https://www.emantes.com/blog/2020/1/19/emantes-meets-borderlines-international-poetry-project).

Με δεδομένο ότι το εγχείρημά μας εμπίπτει τόσο στο προσφυγικό/μεταναστευτικό όσο και στο ΛΟΑΤΚΙΑ+ πεδίο, συμμετέχουμε συχνά σε ημερίδες, συνέδρια, focus groups επαγγελματιών, φεστιβάλ κ.ά. στην Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό, αναδεικνύοντας τις πολλαπλές καταπιέσεις που φέρει η διπλή ταυτότητα των ΛΟΑΤΚΙΑ+ προσφύγων/μεταναστριών/-στών και την αορατότητά τους εντός του προσφυγικού/μεταναστευτικού πληθυσμού.

Μπορείτε να μας αναφέρετε κάποια παραδείγματα υποθέσεων που έχετε αναλάβει τις δυσκολίες αλλά και τις επιτυχίες τους;

Ερχόμαστε σε επικοινωνία με πολλά άτομα τα οποία συχνά έχουν διαφορετικά αιτήματα. Η επιτυχία σχετίζεται με το στόχο (ή τους στόχους) που θέτουμε από κοινού με το κάθε άτομο με βάση τις δικές του ανάγκες και τις δικές μας δυνατότητες.

Ένα παράδειγμα υπόθεσης που έχει ολοκληρωθεί αφορά ένα ζευγάρι (γκέι άντρας και τρανς γυναίκα) από το Ιράκ. Η Α. και ο Ζ.* γνωρίστηκαν το 2017 όσο ήταν και οι δύο ήδη στην Ελλάδα. Και οι δύο είχαν ζήσει υπό συνθήκες ακραίας καταπίεσης στο Ιράκ. Ο Ζ. μάλιστα είχε αναγκαστεί να παντρευτεί. Αυτό το τελευταίο γεγονός προκάλεσε κατά την εξέταση του αιτήματος ασύλου του αμφισβήτηση του σεξουαλικού του προσανατολισμού, παρόλο που ξέρουμε κι από άλλα άτομα ότι στο Ιράκ δεν είναι σπάνιο φαινόμενο ο καταναγκαστικός γάμος. Παραμονή Χριστουγέννων του 2018, σε ένα πάρκο κοντά στο κέντρο της Αθήνας δέχτηκαν και οι δύο ρατσιστική επίθεση από ομάδα ατόμων, οι οποίοι τους χτύπησαν και τους έκλεψαν. Στη συνέχεια έπρεπε να κατατεθεί μήνυση σε Α.Τ. παρουσία δικηγόρου (στα Α.Τ. δεν δέχονται μηνύσεις αν δεν είναι στην ελληνική γλώσσα, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις δεν παρέχεται διερμηνεία) και να προλάβουμε να κάνουμε ό,τι άλλο ήταν απαραίτητο μέσα σε λίγες ώρες. Για την Α. ήταν η τρίτη φορά που δεχόταν επίθεση. Τελικά, μετά από έφεση, και στους δύο χορηγήθηκε καθεστώς ασύλου, την άνοιξη του 2019.

Ο Χ. είναι Ιρανός, 27 ετών, ανήκει στη ΛΟΑΤΚΙΑ+ κοινότητα και έφτασε στη Λέσβο τον Οκτώβριο του 2017. Μεταφέρθηκε στο hot spot της Μόριας απ’ όπου έφυγε μετά από 25 ημέρες, κατόπιν απειλών που δέχτηκε από ομοεθνείς, λόγω του σεξουαλικού του προσανατολισμού. Όταν ήρθε σε επαφή με εμάς, αντιμετώπιζε πολλά ψυχολογικά προβλήματα, ένιωθε μοναξιά και είχε τάσεις αυτοκτονίας. Η στήριξη που έλαβε σε ψυχοκοινωνικό και νομικό επίπεδο από τους Emantes και άλλες οργανώσεις, σε συνδυασμό με τη γνωριμία του με άλλα μέλη της ΛΟΑΤΚΙΑ+ προσφυγικής κοινότητας, τον βοήθησαν να αντιμετωπίσει τη ζωή με μια πιο αισιόδοξη ματιά. O ίδιος μας περιγράφει ότι οι συζητήσεις/δραστηριότητες στις οποίες συμμετείχε, τον έκαναν να νιώσει εμπιστοσύνη και πως είχε κάπου να απευθυνθεί στις δύσκολες στιγμές αλλά και να μοιραστεί τη χαρά του. Ο Χ. αναγνωρίστηκε ως πρόσφυγας τον Σεπτέμβριο του 2019, έχει αποφασίσει να μείνει στην Ελλάδα, εργάζεται και νοικιάζει σπίτι στο κέντρο της Αθήνας. Στον ελεύθερό του χρόνο γράφει ποίηση και ευελπιστεί να εκδώσει κάποια ποιήματά του σε έναν χρόνο από τώρα.

Οι δυσκολίες για μία/έναν ΛΟΑΤΚΙΑ+ πρόσφυγα/μετανάστρια/η είναι πολλές εκ των πραγμάτων. Ενδεικτικά, εδώ και μήνες οι άστεγοι άνθρωποι στην Αθήνα είναι όλο και περισσότεροι. Ταυτόχρονα, η αναμονή για την εξέταση των αιτημάτων ασύλου είναι εξαντλητική, ενώ η αγορά εργασίας στην Ελλάδα είναι δύσκολα προσβάσιμη ακόμα και για τις/τους ντόπιες/-ους ΛΟΑΤΚΙΑ+. Επιπλέον, υπάρχουν δυσκολίες που προκύπτουν από προσωπικά βιώματα και συνήθως σχετίζονται με τις συνθήκες που επικρατούσαν στη χώρα καταγωγής, αλλά και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού και της παραμονής στα σύνορα ή τα νησιά.

Τα ΛΟΑΤΚΙΑ+ άτομα που αιτούνται άσυλο στη χώρα μας συνήθως φτάνουν μόνα τους. Έχουν εγκαταλείψει τις χώρες καταγωγής τους, διωκόμενα από τους νόμους του κράτους, από τις τοπικές κοινωνίες και πολύ συχνά ακόμα και από τις ίδιες τις οικογένειές τους, μόνο και μόνο επειδή είναι ΛΟΑΤΚΙΑ+. Πολλά από αυτά έχουν επιβιώσει από βασανιστήρια, ενώ συχνά συνεχίζουν να δέχονται ρατσιστικές και ομοφοβικές/τρανσφοβικές επιθέσεις και αφού φτάσουν στην Ευρώπη.

* Τα αρχικά των ονομάτων έχουν αλλαχτεί για λόγους προστασίας των προσωπικών δεδομένων.

Τι επιπλέον προβλήματα έχετε δει να προκύπτουν σήμερα με την πανδημία του covid 19, καθώς οι πρόσφυγες και μετανάστες ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες;

Μπορούμε να πούμε ότι εντείνονται και διαχέονται σε μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού τα προβλήματα που υπήρχαν ήδη. Αυτό το βλέπουμε και από την αύξηση των αιτημάτων για βοήθεια που λαμβάνουμε όλο αυτό το διάστημα.

Οι συνθήκες για τον προσφυγικό/μεταναστευτικό πληθυσμό ήταν δυσμενείς και πριν έρθει ο Covid-19. Οι άνθρωποι που ζούσαν άστεγοι για μήνες ήταν ήδη πάρα πολλοί και εξακολουθούν να ζουν στο δρόμο. Τα προγράμματα στέγασης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ διακόπηκαν μέχρι νεωτέρας και ο Δήμος Αθήνας δεν δέχεται άστεγες/-ους πρόσφυγες, αιτούσες/-ντες άσυλο, μετανάστριες/-ες. Δεν μπορούμε να παραπέμψουμε πουθενά για στέγαση.

Η πρόσβαση στη δημόσια υγεία ήταν δύσκολη έως αδύνατη. Και, ενώ ανακοινώθηκε ότι από τις 15 Απριλίου θα ίσχυε ο ΠΑΑΥΠΑ (Προσωρινός Αριθμός Ασφάλισης Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού), εμείς τουλάχιστον δεν έχουμε δει να εφαρμόζεται. Τα λίγα άτομα που είχαν καταφέρει να έχουν κάποια δουλειά ήταν κατά κύριο λόγο ανασφάλιστα, οπότε τώρα βρίσκονται με μηδενικά εισοδήματα. Όσα άτομα εργάζονταν με ένσημα αδυνατούσαν να συμπληρώσουν χωρίς βοήθεια την υπεύθυνη δήλωση για το έκτακτο επίδομα, καθώς αυτή υπήρχε μόνο στα ελληνικά.

Η πανδημία ανέδειξε φυσικά για μία ακόμα φορά το πόσο επικίνδυνες είναι οι δομές υποδοχής και φιλοξενίας προσφύγων. Οι συνεχείς εκκλήσεις των οργανώσεων για αποσυμφόρηση, και πριν τον κορωνοϊό, δεν έχουν εισακουστεί.

Όσον αφορά το άσυλο, η Υπηρεσία Ασύλου έχει αναστείλει τη λειτουργία της για το κοινό μέχρι τέλη Μαΐου, οπότε όσα άτομα έφτασαν στην Ελλάδα αυτή την περίοδο δεν μπορούν καν να κάνουν αίτηση για άσυλο. Αυτό σημαίνει ότι κινδυνεύουν να συλληφθούν οποιαδήποτε στιγμή. Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι οι συζητήσεις για προσφυγή σε δεύτερο βαθμό οι οποίες έχουν προσδιοριστεί στο διάστημα της καραντίνας δεν έχουν αναβληθεί. Αντίθετα, συζητιούνται χωρίς την παρουσία του προσφεύγοντος ατόμου, την οποία ο νόμος θεωρεί υποχρεωτική, χωρίς την παρουσία δικηγόρου και χωρίς το δικαίωμα λήψης αντιγράφων των φακέλων.

Στο επίπεδο της μιντιακής προβολής όλα αυτά αποσιωπούνται. Δεν λείπουν, ωστόσο, σχόλια και δημοσιεύματα που μιλούν για «υγειονομικές βόμβες», όπως στην περίπτωση των γυναικών προσφύγων στο Κρανίδι, χωρίς ποτέ να αναφέρεται ότι σε κάποιους ανθρώπους δεν δίνεται καμία απολύτως βιώσιμη επιλογή.

Οι συνθήκες για πολύ κόσμο είναι απάνθρωπες, αλλά οφείλουμε να επισημάνουμε και τα θετικά που ξεπροβάλλουν εν μέσω πανδημίας, όπως η έμπρακτη αλληλεγγύη προς τους πρόσφυγες και η θέληση για συνεργασία μεταξύ αλληλέγγυων/συλλογικοτήτων. Εξίσου σημαντική είναι και η ευαισθητοποίηση ατόμων που δεν είχαν πριν επαφή με το προσφυγικό και σήμερα υποστηρίζουν τόσο τη δική μας πρωτοβουλία αλλά και τόσες άλλες που “τρέχουν” ταυτόχρονα, τόσο σε Ευρωπαϊκό όσο και σε Παγκόσμιο επίπεδο.

Ποιος ο στόχος της καμπάνιας, τι έχετε καταφέρει μέχρι σήμερα;

Κεντρικό αίτημα της καμπάνιας “4isCalling – Emantes’ Solidarity Drives”, είναι να γίνουν ορατοί/ες τόσο οι ΛΟΑΤΚΙΑ+ πρόσφυγες, μετανάστριες/ες όσο και οι ανάγκες που εκείνες/οι αντιμετωπίζουν στο πλαίσιο της υγειονομικής κρίσης.

Βασική επιτυχία είναι ότι νιώθουμε και είμαστε δίπλα στους ανθρώπους μας και το ίδιο αισθάνονται εκείνες και εκείνοι. Ενημερώνουμε, ευαισθητοποιούμε και στη συνέχεια δίνουμε βήμα για δράση στα άτομα που επιθυμούν να υποστηρίξουν την καμπάνια μας οικονομικά ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο. Αποδεικνύεται εν τέλει πως είναι εφικτό να μην είμαστε μόνες και μόνοι αντιμέτωπες/-οι με τον φόβο.

Αυτή τη στιγμή που μιλάμε, ήδη έχουν ετοιμαστεί προς διανομή πακέτα κάλυψης αναγκών προσωπικής υγιεινής και προστασίας από τον ιό για τουλάχιστον 43 άτομα. Στο επόμενο στάδιο θα καλύψουμε ανάγκες σε φρέσκα και μακράς διάρκειας τρόφιμα.

Φυσικά αυτά τα επιτεύγματα δεν είναι αποκλειστικά δικά μας. Ανήκουν σε όλα τα άτομα και τις συλλογικότητες που υποστηρίζουν την καμπάνια “4isCalling- Emantes’ Solidarity Drives” είτε με την παροχή ειδών είτε οικονομικά ή απλά κοινοποιώντας τη στα μέσα τους.

Η καμπάνια “4isCalling-Emantes’ Solidarity Drives” πραγματοποιείται σε συνεργασία με την κολλεκτίβα Lgbtqia+ Refugees Welcome.

Συνολικά έχουν γίνει μέχρι στιγμής εβδομήντα (70) δωρεές από Κύπρο, Ολλανδία, Καναδά, Ισπανία, Γερμανία, Σουηδία, Σκωτία, Αγγλία, Ηνωμένες Πολιτείες (Νέα Υόρκη, Σαν Φρανσίσκο), Ιαπωνία και Ελλάδα.

Ενεργά μας έχουν υποστηρίξει ως τώρα οι εξής οργανώσεις, συλλογικότητες και μέσα ενημέρωσης: SOS Refugiados, Khora Free Shop, Steps, Παμπειραϊκή Πρωτοβουλία για τους πρόσφυγες, Καταλαχού, Justice for Zak/Zackie, This Is Not A Feminist Project, Strap-on Unicorns, Οργάνωση Ενωμένων Γυναικών Αφρικής, Babel DC, Compass For Refugee Youth, Orlando LGBT+, AMOQA, AntiVirus magazine, Left.gr. Μέρος των αγορών που κάναμε καλύψαμε με δωροεπιταγή που μας προσέφερε η εταιρεία Σκλαβενίτης Α.Ε.Ε.

 

H καμπάνια μας θα παραταθεί μέχρι και τις 15 Ιουνίου, αφενός γιατί τα αιτήματα που λαμβάνουμε είναι πολλά, αφετέρου γιατί επιθυμούμε να πραγματοποιήσουμε περισσότερες από μία διανομές, καθώς οι ανάγκες δεν σταματούν να υπάρχουν με την άρση των περιοριστικών μέτρων.

Μπορείτε να δωρίσετε οποιοδήποτε ποσό εδώ https://gogetfunding.com/4-is-calling/, ενώ εάν επιθυμείτε να μοιραστείτε την καμπάνια μας μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα hashtags
#4iscalling #EmantesSolidarityDrives #covid19 #refugeeswelcome #lgbtqirefugees #solidarity #fundraising

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στο info.emantes@gmail.com & στο inbox της σελίδας μας στο Facebook, @emantesInternationalLgbtqiaSolidarity

Για να μαθαίνετε τα νέα μας ακολουθήστε μας στο @emantes_lqbtqia (Twitter) και
emantes_lgbtqia_solidarity (Instagram) ή επισκεφθείτε το site μας emantes.com.