Από το ECPMF
Βερολίνο (IDN) – Το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ελευθερία του Τύπου και των Μέσων Ενημέρωσης (ECPMF) στη Λειψία της Γερμανίας προειδοποιεί για την διάλυση των δικαιωμάτων για την ελευθερία και την αυξανόμενη απειλή κατά των δημοσιογράφων στην ΕΕ.
«Οι δημαγωγοί και οι αυτοκράτορες πολεμούν τον ελεύθερο Τύπο επειδή δεν μπορούν να αντέξουν τους δημοκρατικούς ελέγχους. Σε μια διεφθαρμένη διοίκηση το έργο ενός δημοσιογράφου έρευνας θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του», λέει ο Lutz Kinkel, γενικός διευθυντής του ECPMF. «Πρέπει να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας με όλη μας τη δύναμη για να προστατεύσουμε τους δημοσιογράφους. Διαφορετικά, η ΕΕ θα χάσει τη δημοκρατική της ουσία».
Το ECPMF ιδρύθηκε το 2015 για να δημοσιοποιεί παραβιάσεις του Ευρωπαϊκού Χάρτη για την Ελευθερία του Τύπου.
Ανησυχία προκαλεί ο Δείκτης Παγκόσμιας Ελευθερίας του Τύπου 2018 που δημοσιεύτηκε από τους Δημοσιογράφους χωρίς Σύνορα. Αναφέρει: «σε καμία άλλη περιοχή του κόσμου η κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου δεν έχει επιδεινωθεί τόσο όσο στην Ευρώπη». Τα κράτη μέλη της ΕΕ καθώς και οι υπό ένταξη χώρες, τα οποία παρακολουθούνται από το ECPMF, παίζουν ρόλο σε αυτό. Ιδιαίτερα ανησυχητικές είναι οι εξελίξεις στη Μάλτα, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία και την Πολωνία.
Η Δημοκρατία της Μάλτας, όπου η ερευνήτρια δημοσιογράφος Daphne Caruana Galizia δολοφονήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2017 με βόμβα αυτοκινήτου, υποχώρησε κατά 18 μονάδες στη θέση 65 του δείκτη. Η Σλοβακία, όπου ο δημοσιογράφος δεδομένων Ján Kuciak και η αρραβωνιαστικιά του δολοφονήθηκαν τον Φεβρουάριο, έπεσε δέκα μονάδες και τώρα βρίσκεται στη θέση 27.
«Αναμενόταν ότι η Μάλτα και η Σλοβακία θα έπεφταν στο δείκτη λόγω του θανάτου δύο δημοσιογράφων. Αυτό που είναι ακόμα χειρότερο είναι ότι οι δημοσιογράφοι και στις δύο χώρες δεν εμπιστεύονται πια την εισαγγελία, ούτε την αστυνομία ούτε το δικαστικό σώμα, γεγονός που καθιστά λιγότερο αξιόπιστα τα αποτελέσματα των ερευνών», λέει η Flutura Kusari, νομικός σύμβουλος του ECPMF. Ταξίδεψε και στις δύο χώρες για να ερευνήσει τις δολοφονίες.
Η Σερβία έπεσε 10 θέσεις στην κατάταξη στη θέση 76. Τον Ιανουάριο του 2018, η οργάνωση που είναι συνεργάτης με το ECPMF, ο Οργανισμός Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης Νοτιοανατολικής Ευρώπης (Seemo), ταξίδεψε στη Σερβία με αντιπροσωπεία για να ερευνήσει την κατάσταση της ελευθερίας των μέσων μαζικής ενημέρωσης επί τόπου: «Η ήπια λογοκρισία και η αυτό-λογοκρισία είναι μεγάλο πρόβλημα της κατάστασης των μέσων ενημέρωσης στη Σερβία σήμερα», λέει ο γενικός γραμματέας του Seemo, Oliver Vujović.
«Μας λείπει η αλληλεγγύη και οι κοινές δράσεις των δημοσιογράφων. Πολλά μέσα χρησιμοποιούν απλώς το ‘copy paste’ ως καθημερινή πρακτική. Ορισμένα μέσα ενημέρωσης δεν σέβονται ούτε καν τα βασικά επαγγελματικά και δεοντολογικά πρότυπα. Αυτοί που βρίσκονται στην εξουσία μπορούν να είναι ευχαριστημένοι με αυτή την κατάσταση, καθώς τους βοηθά να παραμείνουν στην εξουσία».
Καθώς η κατάσταση χειροτερεύει στην ΕΕ, υπάρχουν οι πρώτες αντιδράσεις και το ECPMF τις καλωσορίζει. Το Συμβούλιο της Ευρώπης όρισε τον Pieter Omtzigt ως ειδικό εισηγητή για την υπόθεση της Μάλτας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει ένα νέο νόμο για την ενίσχυση της προστασίας των πληροφοριοδοτών δημοσίου συμφέροντος σε ολόκληρη την ΕΕ. Ευρωπαίοι δημοσιογράφοι πραγματοποίησαν μια διασυνοριακή συνεργασία με το πρόγραμμα Daphne για τη συνέχιση των ερευνών της Daphne Caruana Galizia. Στη Σλοβακία, η διαμαρτυρία των πολιτών ανάγκασε τον Πρωθυπουργό και τον Υπουργό Εσωτερικών να παραιτηθούν.
Το ECPMF υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το ομόσπονδο κράτος της Σαξονίας, την πόλη της Λειψίας και το ίδρυμα του Sparkasse Leipzig. Εκτός από την δημόσια προβολή του, οι δραστηριότητές του είναι το πρόγραμμα Journalists-in-Residence, το οποίο επιτρέπει σε δημοσιογράφους που απειλείται η ζωή τους να μείνουν και να εργαστούν στη Λειψία για μισό χρόνο. Το 2018, το ECPMF με τον συνεργάτη του, το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου στη Βιέννη (IPI), ξεκίνησε για πρώτη φορά επιχορηγήσεις για τη διασυνοριακή ερευνητική δημοσιογραφία στην ΕΕ. [IDN-InDepthNews – 25 Απριλίου 2018]
Μετάφραση από τα αγγλικά: Pressenza Athens
