Γράφει, για την eldiario, ο Teguayco Pinto

Κουρασμένα από τις ελλείψεις και τις υψηλές τιμές που επιβάλλει η φαρμακοβιομηχανία, περισσότερα από 450 νοσοκομεία στις ΗΠΑ ενώνονται για να δημιουργήσουν μια μη κερδοσκοπική φαρμακευτική εταιρεία. Με αυτή τη στρατηγική θεωρούν ότι θα ασκήσουν πιέσεις σε μερικές φαρμακευτικές που υιοθετούν την τακτική να αγοράζουν φάρμακα εκτός πατέντας και σε χαμηλή τιμή, και στη συνέχεια να εκτινάσσουν τις τιμές τους στα ύψη. Η πρακτική αυτή εφαρμόζεται συνήθως στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει ανταγωνισμός στο γενόσημο, όπως η περίπτωση του φαρμάκου EpiPen (έγχυση επινεφρίνης), που η τιμή του αυξήθηκε πέντε φορές μέσα σε διάστημα 9 ετών. Αυτές οι κινήσεις έχουν οδηγήσει αρκετές εταιρίες στο να τελούν υπό δικαστική διερεύνηση και στις ΗΠΑ και στην ΕΕ για απόπειρα εκμετάλλευσης της αγοράς γενοσήμων.

«Πρόκειται για μια αναγκαία πρωτοβουλία που θα είχε ενδιαφέρον να την αντιγράφαμε και στην Ισπανία και στην ΕΕ», εξηγεί ο ειδικός σε σχεδιασμό προγραμμάτων υγείας, Fernando Lamata. «Είναι μια λογική αντίδραση του καταναλωτή – σε αυτή την περίπτωση καταναλωτής είναι το νοσοκομείο – απέναντι στην ραγδαία αύξηση των τιμών και στις επιβαλλόμενες ελλείψεις που δημιουργούν στην αγορά οι φαρμακευτικές εταιρείες».

 

Η χειραγώγηση της αγοράς γενοσήμων
Όμως το σημερινή πρόβλημα δεν είναι μόνο οι «υψηλές και αδικαιολόγητες» τιμές ορισμένων επώνυμων φαρμάκων αλλά και η ίδια η αγορά γενοσήμου, συνεχίζει ο Lamata. Ορισμένες φορές οι εταιρίες γενοσήμων συμφωνούν μεταξύ τους στις τιμές ή ακόμα και αποσύρουν φτηνά γενόσημα από την αγορά για να ασκηθεί πίεση να αυξηθούν οι τιμές των διαθέσιμων σκευασμάτων.

Το πρόβλημα της χειραγώγησης της αγοράς γενοσήμων «έσκασε» πέρσι τον Οκτώβριο, όταν Εισαγγελείς σε 45 Πολιτείες των ΗΠΑ παρουσίασαν ένα κοινό κατηγορητήριο απέναντι σε 18 εταιρείες γενοσήμων για το ότι είχαν προσυμφωνήσει τον τεμαχισμό της αγοράς και το φιξάρισμα των τιμών για περίπου 15 διαφορετικά σκευάσματα.

Στην ΕΕ αντίστοιχη περίπτωση διερευνάται δικαστικά για την Aspen και δεν είναι η πρώτη φορά που αυτή η εταιρία έρχεται αντιμέτωπη με πιθανές ποινικές ευθύνες για «κατάχρηση πρακτικών άρνησης διάθεσης σκευασμάτων και υπερτιμολόγησής τους». Το 2016 οι ιταλικές αρχές της επέβαλλαν πρόστιμο 5 εκατομμυρίων ευρώ, όταν διαπίστωσαν ότι είχε απειλήσει τον Ιταλικό Οργανισμό Φαρμάκων (αντίστοιχο ΕΟΦ) με διακοπή της διάθεσης μερικών φαρμάκων, αν η αύξηση της τιμής που η εταιρία επιθυμούσε δεν γινόταν δεκτή από το κράτος.

Μετά από αυτές τις περιπτώσεις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε πέρσι το Μάιο μια έρευνα για πιθανή κατάχρηση θέσης ισχύος. Η Επιτροπή υποπτεύεται ότι η Aspen ίσως έχει κάνει χρήση «άδικων και καταχρηστικών πρακτικών διαπραγμάτευσης με τις εθνικές αρχές», συμπεριλαμβάνοντας «τη μείωση της απευθείας διάθεσης των φαρμάκων και τη γενική απειλή μείωσης της διάθεσής τους στο εμπόριο».