Νέο έγγραφο τριών οικονομολόγων του ΔΝΤ εκτιμά ότι οι πολιτικές απελευθέρωσης της κίνησης κεφαλαίων και η λιτότητα εντείνουν την ανισότητα, η οποία με τη σειρά της βλάπτει την μεγέθυνση – ” ότι δηλαδή η νεοφιλελεύθερη ατζέντα προτίθεται να ενισχύσει.”
του Ανδρέα Γερμανού, αρθογράφου στο Common Dreams.
Ένα νέο έγγραφο που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα από οικονομολόγους του Διεθνές Νομισματικού Ταμείου αμφισβητεί τις ίδιες τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που το σώμα έχει επιβάλει και μπορεί να θεωρηθεί ως ένα σημάδι μετατόπισης ως προς την κυρίαρχη ιδεολογία.
Με τίτλο «Νεοφιλελευθερισμός: Υπερεκτιμημένος;» οι Jonathan Ostrý, Prakash Loungani και Davide Furceri του ΔΝΤ εστιάζουν την ανάλυσή τους σε δύο πολιτικές τις οποίες ο Βρετανός συγγραφέας George Monbiot βάφτισε δόγμα ζόμπι: “κατάργηση των περιορισμών στην κίνηση των κεφαλαίων εντός των συνόρων μιας ολόκληρης χώρας (γνωστή ως απελευθέρωση της κίνησης κεφαλαίων) και δημοσιονομική εξυγίανση, μερικές φορές αποκαλούμενη και λιτότητα, οι οποίες, εν συντομία είναι πολιτικές για τη μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και του χρέους.”
Οι συγγραφείς θεωρούν ότι μία αξιολόγηση αυτών των δύο νεοφιλελεύθερων πολιτικών, οδηγεί σε “τρία ανησυχητικά συμπεράσματα“. Εξηγούν: Τα οφέλη από την πλευρά της προώθησης της ανάπτυξης φαίνεται αρκετά δύσκολο να αποδειχθούν όταν κάποιος συμπεριλάβει μια ευρεία ομάδα χωρών. Το κόστος από την άποψη της αύξησης της ανισότητας είναι εμφανές. Το κόστος αυτό δε, αποτελεί την επιτομή που ανατρέπει την ισορροπία μεταξύ ανάπτυξης και ανισότητας, που επιθυμούν να προωθήσουν πτυχές της νεοφιλελεύθερης ατζέντας.
Η αυξημένη ανισότητα με τη σειρά της βλάπτει το επίπεδο και τη βιωσιμότητα της ανάπτυξης. Ακόμη και αν η ανάπτυξη είναι ο μοναδικός ή κύριος σκοπός της νεοφιλελεύθερης ατζέντας, οι υποστηρικτές της εν λόγω ατζέντας οφείλουν να δώσουν προσοχή στα θέματα αναδιανομής.
Συνεχίζουν σημειώνοντας: “δεδομένου ότι τόσο η απελευθέρωση όσο και η λιτότητα συνδέονται με την αύξηση της εισοδηματικής ανισότητας, αυτή η αναδιανεμητική επίδραση δημιουργεί ένα δυσμενή κύκλο ανάδρασης. Η αύξηση των ανισοτήτων που δημιουργούνται από την οικονομική απελευθέρωση και τη λιτότητα θα μπορούσαν από μόνες τους να υπονομεύσουν την ανάπτυξη” ότι δηλαδή η νεοφιλελεύθερη ατζέντα προτίθεται να ενισχύσει.
Οι συγγραφείς προσθέτουν: “η απόδειξη της οικονομικής ζημίας από την ανισότητα υποδεικνύει ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα έπρεπε να είναι πιο ανοιχτοί σε αναδιανομή από ό, τι είναι.”
Σε άλλο σημείο αναφέρουν ότι “υπάρχουν πολλά για να ευθυμήσεις στη νεοφιλελεύθερη ατζέντα” και συνεχίζουν “τα οφέλη ορισμένων πολιτικών που αποτελούν σημαντικό μέρος της νεοφιλελεύθερης ατζέντας φαίνεται να έχουν κάπως υπερτονιστεί.”
Ή, όπως o οικονομολόγος Richard Murphy δηλώνει: «το ΔΝΤ μπορεί πλέον να συνειδητοποιήσει ότι έχει εμπλακεί σε μια μαζική άσκηση ανακατανομής του πλούτου προς τα πάνω στην κοινωνία.”
Η οικονομική αναλύτρια Yves Smith στο μπλογκ της Naked Capitalism επισημαίνει: “το γεγονός ότι γράφτηκε ένα τέτοιο άρθρο και υποδαυλίζει τη συζήτηση στους κύκλους της πολιτικής είναι πιο σημαντικό από τις λεπτομέρειες της επιχειρηματολογίας του, δεδομένου ότι δεν ανοίγει νέους δρόμους. Αντ’ αυτού, παίρνει μερικά από τα ευρήματα και την ανάλυση ετερόδοξων και προνοητικών οικονομολόγων και τα συνοψίζει όμορφα.”
Και προσθέτει: “Η δημοσίευση του παρόντος εγγράφου του ΔΝΤ είναι ένα σημάδι ότι η κυρίαρχη ιδεολογία, χρόνια μετά την κρίση, τελικά αλλάζει. Είναι όλο και πιο δύσκολο να υποστηρίξουν ότι οι πολιτικές που παρήγαγαν την παγκόσμια οικονομική κρίση, οι οποίες παραμένουν σχεδόν εξ ολοκλήρου ακόμα άθικτες, μπορούν να δουλέψουν. Τόσο οι ελίτ όσο και οι οικονομικοί αλχημιστές τους πρέπει να αναγνωρίσουν ότι εάν δεν αλλάξουν πορεία πολύ σύντομα, υπάρχει κίνδυνος να απολέσουν όχι μόνο τη νομιμοποίηση αλλά και τον έλεγχο. Με τον Trump και τη Le Pen να βρίσκονται στα οδοφράγματα, η κλήση αφύπνισης του ΔΝΤ μπορεί να είναι πολύ καθυστερημένη.”
