Χθες το πρωί στη Βουδαπέστη ήμουν σε ένα αθλητικό κέντρο, όπου πηγαίνω συχνά να καταπολεμήσω τις συνέπειες του χρόνου αθλώντας το σώμα μου, και καθώς έφευγα, άκουσα τον ήχο μιας αστυνομικής μοτοσικλέτας να έρχεται προς το μέρος μου με τη σειρήνα της στη διαπασών. Καθώς κοίταξα να δω τι συνέβαινε παρατήρησα δύο ακόμη οχήματα να πλησιάζουν και η πρώτη μου σκέψη ήταν ότι κάποιος ξένος πρόεδρος είχε επισκεφθεί τη χώρα και είχε ειδική συνοδεία.
Προς μεγάλη μου έκπληξη αυτές οι μοτοσικλέτες και τα αυτοκίνητα της αστυνομίας συνόδευαν ένα λεωφορείο στο Γραφείο Ιθαγένειας και Μετανάστευσης όπου συνειδητοποίησα πως στεκόμουν απέναντι.
Μόλις κατάλαβα ότι δεν ερχόταν κάποιος ξένος αξιωματούχος – γιατί δεν ταξιδεύουν πολλοί αξιωματούχοι με παλιό λεωφορείο – αναρωτήθηκα αν ήταν επικίνδυνοι εγκληματίες μέσα στο λεωφορείο. Θυμήθηκα τότε ότι όλο το πρωί από το διαμέρισμά μου άκουγα τους ήχους των αστυνομικών οχημάτων που κινούνταν στην πόλη και τους αγνοούσα˙ ίσως αυτά τα δύο να συνδέονταν; Καθώς πέρασε το λεωφορείο έμεινα εμβρόντητος βλέποντας τα πρόσωπα γυναικών και παιδιών, σαφώς πρόσφυγες, να κάθονται στο λεωφορείο με τους άνδρες να στέκονται στους διαδρόμους, και αστυνομικοί να στέκονταν μεταξύ τους: 10 ίσως αστυνομικοί να συνοδεύουν 50 πρόσφυγες. Η αστυνομία φορούσε μάσκες, το είδος που χρησιμοποιείται από όσους θέλουν να αποφύγουν μια μολυσματική ασθένεια.
Δεν έχω ιδέα πώς ήταν η ζωή στη ναζιστική Γερμανία πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο το 1939 στην αποκορύφωση της εβραϊκής δίωξης πριν ξεκινήσει το Ολοκαύτωμα, αλλά σίγουρα δεν ήταν πολύ μακριά από αυτό που παρατηρούσα να συμβαίνει στη Βουδαπέστη μια καυτή ημέρα του Αυγούστου το 2015. Αντηχώντας τη φρίκη των σκηνών της Βουδαπέστης, στην Τσεχική Δημοκρατία απεγνωσμένη η αστυνομία έχει αρχίσει να ζωγραφίζει αριθμούς πάνω στους πρόσφυγες για λόγους αναγνώρισης.
Η Βουδαπέστη τώρα είναι σχεδόν σε κατάσταση πολιορκίας. Χιλιάδες άνθρωποι καταφθάνουν καθημερινά, ίσως περισσότεροι από ό,τι πριν στηθεί ο γελοίος συνοριακός φράχτης κατά μήκος των συνόρων με τη Σερβία. Και τώρα που η Γερμανία δίνει το πράσινο φως για τους Σύριους να πάνε και να εγγραφούν εκεί, κάθε πρόσφυγας που μοιάζει έστω και λίγο ότι είναι από τη Μέση Ανατολή μετακινείτε προς τα εκεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Μερικοί άνθρωποι βγάζουν πολλά χρήματα από την πλαστογράφηση και πώληση συριακών διαβατηρίων. Η ουγγρική αστυνομία που νωρίτερα αυτή την εβδομάδα επέτρεπε στους πρόσφυγες να ταξιδεύουν χωρίς ελέγχους διαβατηρίων, τώρα άλλαξε γνώμη και αυτή τη στιγμή υπάρχουν περίπου 3.000 πρόσφυγες που έχουν στρατοπεδεύσει στο σταθμό των τρένων περιμένοντας τις ουγγρικές αρχές να αλλάξουν και πάλι γνώμη.
Οι ευρωπαίοι πολιτικοί βρίσκονται σε μια μόνιμη κατάσταση αυτοσχεδιασμού. Δεν έχουν απολύτως καμία ιδέα για το τι απάντηση να δώσουν σε αυτή την κατάσταση και κάθε είδους συμφωνία είναι αδύνατη. Για μια «εθελοντική» ποσόστωση περίπου 32.000 προσφύγων ανά χώρα συζήτησαν σε συναντήσεις αυτή την εβδομάδα οι ηγέτες της ΕΕ και να διανείμουν τους 800.000 που η Γερμανία αναμένει φέτος, αλλά είναι γελοίο να πιστεύουμε ότι οι χώρες σε λιτότητα με μικροσκοπικές οικονομίες έχουν την ικανότητα να δεχτούν πρόσφυγες. Και άλλες χώρες αρνούνται ξεκάθαρα να εξετάσουν ακόμη και την ιδέα, με την Πολωνία να δηλώνει ότι μπορεί να πάρει μόνο μερικούς εκατοντάδες καθολικούς Σύριους.
Η συμφωνία του Σένγκεν είναι στα πρόθυρα της κατάρρευσης υπό την πίεση του αριθμού των ανθρώπων που μετακινούνται. Είναι αδύνατο να γίνει επεξεργασία αυτών των αριθμών. Και οι 800.000 είναι η κορυφή του παγόβουνου. Κάθε ανθρώπινο ον που φτάνει, ενεργοποιεί το ταξίδι περισσότερων επειδή οι εμπειρίες επιτυχίας μεταδίδονται από το τηλέφωνο και το διαδίκτυο στους ανθρώπους που έμειναν πίσω. Ολόκληρες οικογένειες φτάνουν με μικρά παιδιά, ηλικιωμένους ακόμη και συγγενείς με ειδικές ανάγκες. Προσπαθούν να ξεφύγουν από τον εφιάλτη που δημιούργησε η Δύση στις πατρίδες τους.
Εάν η Ευρώπη επιθυμεί να επιλύσει αυτό το πρόβλημα πρέπει να το καταλάβει στη ρίζα του.
Και στη ρίζα αυτού του προβλήματος είναι αυτό: οι πόλεμοι του ΝΑΤΟ και οι παρεμβάσεις του σε άλλες χώρες.
Οι ΗΠΑ και οι στρατιωτικοί σύμμαχοί της νόμιζαν ότι μπορούσαν απλά να βομβαρδίζουν χώρες και να καταστρέφουν οικονομίες και ζωές χωρίς καμία συνέπεια. Λοιπόν τώρα ήρθε η ώρα της “εξόφλησης”. Πήρε κάποιο χρόνο, αλλά πρώτα το Κοσσυφοπέδιο και τώρα η Συρία αδειάζουν από τους ανθρώπους τους, οι οποίοι πιστεύουν ότι υπάρχει ζωή γι’ αυτούς στη Δύση και όλοι τους είναι έτοιμοι να πάρουν το ρίσκο, επειδή δεν υπάρχει τίποτα γι’ αυτούς από εκεί που έρχονται.
Αν η Ευρώπη θέλει πραγματικά να επιλύσει το πρόβλημα των προσφύγων είναι απαραίτητη μια τεράστια αλλαγή της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής. Ακόμη και ο βρετανός πρωθυπουργός, Ντέιβιντ Κάμερον το καταλαβαίνει. Σήμερα είπε, ότι η καλύτερη λύση για την κρίση είναι να έρθει η ειρήνη στη Μέση Ανατολή.
Η ισορροπία δυνάμεων μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου στον κόσμο αλλάζει όλο και περισσότερο υπέρ του κεφαλαίου τα τελευταία χρόνια και αν δεν ενώσουμε τις διάφορες κρίσεις μαζί – τους πόλεμους και τις στρατιωτικές δαπάνες, την οικονομική κατάρρευση και την οικολογική καταστροφή – δεν θα βρούμε τη σωστή απάντηση.
Αξίζει να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχουν ομοιότητες σήμερα με άλλες στιγμές της ιστορίας. Πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο υπήρξε μαζική ξενοφοβίας και εθνικισμός σε μια χώρα που επίσης υπόκειντο σε φοβερή λιτότητα. Η ξενοφοβία, ο εθνικισμός και η λιτότητα αυτή τη στιγμή είναι στις ειδήσεις κάθε μέρα.
Φαίνεται ότι μετά τον πόλεμο οι κάτοικοι της Δυτικής Ευρώπης και του κόσμου ήταν τόσο σοκαρισμένοι από αυτό που είχε συμβεί που εισήχθησαν θεμελιώδεις αλλαγές. Στη Δυτική Ευρώπη, υπήρξε μια απότομη αύξηση των δημοσίων υπηρεσιών, εθνικοποίηση βασικών βιομηχανιών και ένα πολύ μικρότερο χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών: το κεφάλαιο ήταν περισσότερο στην υπηρεσία των ανθρώπων. Καθώς περνούσε ο καιρός το Μεγάλο Κεφάλαιο απέκτησε όλο και περισσότερη δύναμη, συνεχώς γινόταν η τροχοπέδη για την πρόοδο των δημόσιων υπηρεσιών και για τα οφέλη που παρέχονταν από τις εθνικοποιημένες βιομηχανίες. Οι εθνικοποιημένες βιομηχανίες πωλήθηκαν σε τιμές ευκαιρίας ώστε ένας μικρός αριθμός ανθρώπων να γίνουν απίστευτα πλούσιοι και η ισορροπία δυνάμεων μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου γύρισε πίσω υπέρ του κεφαλαίου.
Έτσι λοιπόν το Μεγάλο Κεφάλαιο τώρα έχει τόση δύναμη που είναι ουσιαστικά εκτός ελέγχου, δημιουργώντας όλεθρο και καταστροφή ενώ επιδιώκει κέρδη σε βάρος των ανθρώπων. Το ΝΑΤΟ είναι οι ένοπλες δυνάμεις του Μεγάλου Κεφαλαίου.
Εάν αυτό δεν σταματήσει, και γρήγορα, τότε όπως έγραψε ο George Santayana, ο Ισπανός φιλόσοφος, ποιητής και μυθιστοριογράφος, «Εκείνοι που δεν θυμούνται το παρελθόν τους είναι καταδικασμένοι να το επαναλάβουν».
Ένα εξαιρετικό σημείο εκκίνησης για την αναστροφή της κατεύθυνσης προς ένα παγκόσμιο πόλεμο θα ήταν για την Ευρώπη να αναγνωρίσει ότι το ΝΑΤΟ δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από όσα λύνει και να διαλύσει τη συμμαχία.
Αυτό το Σαββατοκύριακο στο Ελσίνκι της Φινλανδίας λαμβάνει χώρα μία διάσκεψη σχετικά με το θέμα του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας, η οποία διοργανώνεται από το δίκτυο «Όχι στον πόλεμο – Όχι στο ΝΑΤΟ». Το συνέδριο έχει ως στόχο να «συγκεντρώσει πολίτες από την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας και εμπειρογνώμονες για να ενημερώσουν ο ένας τον άλλον, να αναλύσουν την τεταμένη κατάσταση στην περιοχή και να παρουσιάσουν εναλλακτικές λύσεις για την στρατιωτικοποίηση, συμπεριλαμβάνοντας τη συνεργασία, ένα κοινό σπίτι της Ευρώπης, τον ΟΑΣΕ, και την ουδετερότητα. Πέρα από την ανάλυση της στρατηγικής του ΝΑΤΟ και τα γεωστρατηγικά του συμφέροντα, η διεθνής διάσκεψη εξετάζει τις αρνητικές επιπτώσεις των πολιτικών αυτών στις κοινωνίες, ιδιαίτερα σε μια κοινωνία με κοινωνική και μεταξύ των φύλων δικαιοσύνη.»
Η χρονική στιγμή είναι κατάλληλη καθώς τον Οκτώβριο, το ΝΑΤΟ θα πραγματοποιήσει στρατιωτικές ασκήσεις στην Ιταλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία και ακτιβιστές κατά του ΝΑΤΟ σε αυτές τις χώρες σχεδιάζουν μια σειρά διαδηλώσεων για την ευαισθητοποίηση σχετικά με το επικίνδυνο στρατιωτικό δόγμα που ενστερνίζεται το ΝΑΤΟ και το πώς αυτό επηρεάζει την καθημερινή ζωή των ευρωπαίων πολιτών καθώς οι στρατιωτικές δαπάνες που δεν επηρεάζονται από τη λιτότητα συνεχίζονται ενώ οι χώρες του ΝΑΤΟ καθημερινά αυξάνουν τη ρητορική εναντίον της Ρωσίας, προσπαθώντας να τη βάλουν στο ρόλο του κακού που προηγουμένως κατείχε η ΕΣΣΔ στον Ψυχρό Πόλεμο.
Αντιπρόσωποι από όλη την Ευρώπη θα το παρακολουθήσουν, και το Pressenza θα το καλύψει.
