Η συμβολική χειρονομία αλληλεγγύης Εβραίων και Αράβων δείχνει ότι ο πόλεμος δεν έχει νικήσει την επιθυμία για ειρήνη. Αυτοί που αντιτίθενται στη σύγκρουση είναι τα δύο τρίτα.
Γράφει η Λουτσία Καπούζι, για το Avvenire.
“Δεν είμαστε ανίσχυροι. Μπροστά στην τραγωδία αυτού του πολέμου, ας υψώσουμε τη φωνή μας μαζί, για να πούμε αρκετά!“. Με καπέλα για να προστατεύονται από τον ήλιο, μπλουζάκια και παντελόνια, μερικές χιλιάδες Ισραηλινοί πολίτες, Εβραίοι και Άραβες – τουλάχιστον δύο χιλιάδες σύμφωνα με τις δυνάμεις ασφαλείας, πολύ περισσότεροι αν κρίνουμε από τις φωτογραφίες – πραγματοποίησαν πορεία από το Τελ Αβίβ προς τα σύνορα της Λωρίδας της Γάζας, περίπου ογδόντα χιλιόμετρα νότια, κρατώντας στους ώμους τους σάκους με τρόφιμα. Επρόκειτο για μια συμβολική διαδήλωση καθώς γνώριζαν ότι οι ισραηλινές αρχές δεν θα επέτρεπαν τη διέλευση βοήθειας από το συνοριακό πέρασμα. Ωστόσο, αυτό δεν εμπόδισε το Standing Together και πλήθος άλλων ομάδων να ξεκινήσουν. Στόχος να δείξουν με τα ίδια τους τα σώματα το κίνημα που υπάρχει εδώ και καιρό στην ισραηλινή κοινωνία, η οποία είναι πολύ πιο πλουραλιστική και πολύπλοκη από ό,τι συχνά παρουσιάζεται. Ο πόλεμος, δραματικά, έχει αυξήσει τις εντάσεις της, αλλά έχει επίσης αναδείξει μια φαινομενικά αδρανή ζύμωση. Το αντίθετο της αφήγησης που προωθεί η κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανιάχου, η οποία προσπάθησε και προσπαθεί να ακινητοποιήσει τη μνήμη της χώρας στο σοκ της 7ης Οκτωβρίου. Η υποστήριξη της κλιμάκωσης της καταστροφής, στον απόηχο της σφαγής της Χαμάς, έχει πάψει προ πολλού να είναι πλειοψηφική.
Από την αρχή, στην πραγματικότητα, με μια πιο προσεκτική εξέταση, η υποτιθέμενη ομοφωνία φάνηκε να είναι περισσότερο μια ενστικτώδης αντίδραση παρά μια συγκεκριμένη επιλογή. Οι ομάδες και τα κινήματα που είχαν δεσμευτεί για την ειρήνη, παρά το σκληρό χτύπημα, μπόρεσαν να αντισταθούν. Και να επανεφεύρουν τους εαυτούς τους χάρη και στη συμπερίληψη νέων εθελοντ(ρι)ών.
Οι συγγενείς των ομήρων ήταν οι πρώτοι που διαδήλωσαν για την υπεράσπιση των αγαπημένων τους προσώπων και ήταν ακριβώς αυτοί που άρχισαν να τους ακολουθούν ήδη από τα τέλη του 2023. Το σημείο καμπής ήταν η εισβολή στη Ράφα την επόμενη άνοιξη, η οποία έδειξε στο κοινό την απουσία πολιτικού ορίζοντα από την πλευρά του πρωθυπουργού πέρα από τη ρητορική της «ολοκληρωτικής νίκης». Εκατό χιλιάδες παρέμειναν κατασκηνωμένοι για μια εβδομάδα μπροστά από την Κνεσέτ στην Ιερουσαλήμ για να διαμαρτυρηθούν κατά της κυβέρνησης. Στην πρώτη γραμμή, βέβαια, ήταν οι συγγενείς των απαχθέντων, αλλά δίπλα τους, στην οδό Κάπλαν, βρίσκονταν σχηματισμοί διαφορετικών προσανατολισμών, από προοδευτικούς μέχρι συντηρητικούς, βετεράνοι των διαδηλώσεων κατά της δικαστικής μεταρρύθμισης, πρώην στρατιωτικοί και συλλογικότητες υπέρ της ειρήνης. Η πρώτη δημόσια στάση μιας ομάδας εφέδρων χρονολογείται επίσης από αυτή την περίοδο. Έκτοτε έχει αρχίσει ένα κρεσέντο, όπως επιβεβαιώνεται από τις δύο εκδηλώσεις It’s time – τον Ιούλιο του 2024 και τον περασμένο μήνα – που συγκέντρωσαν δεκάδες οργανώσεις και χιλιάδες ανθρώπους αποφασισμένους να φανταστούν εναλλακτικές λύσεις ενάντια στο τείχος. Η πορεία προς τα σύνορα έχει τις ρίζες της σε αυτή τη διαδικασία. Και, ταυτόχρονα, της δίνει περαιτέρω ώθηση. Διότι αποδεικνύει την ικανότητα σταθερής συνεργασίας μεταξύ διαφορετικών ομάδων και τομέων. Αποδεικνύει επίσης ότι ο πόλεμος, η φρίκη, η βία δεν έχουν νικήσει την επιθυμία για συνάντηση μεταξύ αυτών των δύο λαών: οι αναγνώστες και οι αναγνώστριές μας, κρίνοντας από τα σχόλια στο Facebook, το έχουν καταλάβει αυτό.
Μερικές φορές επιμένουν ότι, σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για μια μειοψηφία. Στην πραγματικότητα, πρόσφατες έρευνες αποκαλύπτουν ότι οι υποστηρικτές της σύγκρουσης είναι η μειονότητα – το ένα τρίτο του πληθυσμού. Τα δύο τρίτα ζητούν συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών. Δεν συμβαίνει προφανώς αυτό για τους ίδιους λόγους: για πολλούς, η προτεραιότητα είναι να σωθούν οι όμηροι, για άλλους να μπει ένα τέλος στο μακελειό, των αμάχων αλλά και των στρατιωτών, στη Λωρίδα της Γάζας, για άλλους να βγουν από την οικονομική και πολιτική κρίση που προκαλεί ο πόλεμος. Το ζητούμενο είναι, αν μη τι άλλο, να μεταφραστεί αυτή η ευαισθητοποίηση των πολιτών σε μια συγκεκριμένη πολιτική εναλλακτική λύση. Σε αυτό, το Ισραήλ είναι ο αντεστραμμένος καθρέφτης της Παλαιστίνης. Ακόμη και στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα – στην πρώτη το πιστοποιούν οι δημοσκοπήσεις, στη δεύτερη το επιβεβαιώνουν οι διαδηλώσεις κατά της Χαμάς υπό βομβαρδισμό – η υποστήριξη προς τους εξτρεμιστές δεν ξεπερνά το 30% των πολιτών. Οι υπόλοιποι, ωστόσο, δεν έχουν ακόμη καταφέρει να μεταφράσουν το συναίσθημα αυτό σε πρόγραμμα ανανέωσης της ηγεσίας. Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι, ωστόσο, αρνούνται να περιμένουν αδρανείς μια τέτοια ωρίμανση. Οι άνθρωποι της ειρήνης, παρά τα χίλια εμπόδια, συνεχίζουν να περπατούν.
