(Συνέντευξη στη Μαριανέλλα Κλώκα)

Ασχολείται χρόνια με ζητήματα ειρήνης και μη βίας. Συντόνισε αντίστοιχη επιτροπή κατά την ύπαρξη της Ευρωπαϊκής Ανθρωπιστικής Περιφέρειας το 2003 (εναρκτήρια συνάντηση στην Πράγα) και το 2004 (επόμενη συνάντηση στην Βουδαπέστη)  καθώς και στο Ευρωπαϊκό Ανθρωπιστικό Φόρουμ το 2006 στη Λισαβώνα και το 2008 στο Μιλάνο.  Το 2009 ήταν μέλος της ομάδας κεντρικού συντονισμού της Παγκόσμιας Πορείας για την ειρήνη και τη μη βία. Σήμερα συμμετέχει στον παγκόσμιο ανθρωπιστικό οργανισμό, Κόσμο χωρίς πολέμους και βία, και είναι ενεργό μέλος της ιταλικής συντακτικής ομάδας του Pressenza. Αυτή η συνέντευξη γίνεται με αφορμή την επίσκεψή της στην Ελλάδα για σειρά επαφών και συναντήσεων σε κάτι λιγότερο από δυο εβδομάδες.

 

Άννα, παρακολουθείς το ξέσπασμα της ελληνικής κρίσης δημοσίου χρέους από την αρχή, είχες την ευκαιρία να επισκεφτείς τη χώρα με διάφορες αφορμές. Ποια είναι η εντύπωσή σου για το πώς βίωσε την εξέλιξη αυτής της κατάστασης ο ελληνικός λαός;
Αντιλήφθηκα την ελπίδα που υπήρξε μετά τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ τον περασμένο Ιανουάριο και μετά την εφαρμογή από πλευράς Τσίπρα και Βαρουφάκη ορισμένων πολιτικών ενάντια στη λιτότητα. Η δυνατότητα που δόθηκε στο να μπορεί κανείς να διαμαρτύρεται χωρίς να του επιτίθεται η αστυνομία με δακρυγόνα, ήταν επίσης κάτι θετικό. Αυτά παρατήρησα τους πρώτους μήνες αυτού του χρόνου.

Πώς παρουσίασαν τα ιταλικά ΜΜΕ την προσπάθεια που ξεκίνησε από τον περασμένο Φλεβάρη μέχρι και το δημοψήφισμα να δοθεί στην ελληνική κρίση δημοσίου χρέους η κατάλληλη διάσταση ως προς το γεγονός ότι πρόκειται για ένα ιδιωτικό χρέος που μετακυλήθηκε σε έναν λαό;
Η γενική θέση που παίχτηκε ήταν η επανάληψη του «μάντρα» της Τρόικα: «Πρέπει να πληρώσετε το χρέος και να σεβαστείτε τις υποχρεώσεις σας ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πήρατε πολλά λεφτά και τώρα πρέπει να τα δώσετε πίσω. Η πιθανότητα του Grexit θα είναι καταστροφική για την Ελλάδα και θα κινδυνεύσει και η Ευρώπη». Υπήρξε μια ιδιαίτερα στοχευμένη εκστρατεία εναντίον του Βαρουφάκη, του επιτέθηκαν λέγοντάς τον ανεύθυνο και αναξιόπιστο Υπουργό, του οποίου οι προτάσεις ήταν παράλογες. Μερικές φορές υπήρξαν κάποιες αδύναμες φωνές που υπερασπίστηκαν τη θέση της ελληνικής κυβέρνησης και παραδέχθηκαν ότι όλα αυτά τα χρόνια που εφαρμόστηκαν πολιτικές λιτότητας δεν βοήθησαν. Αντίθετα είχαν ως αποτέλεσμα να φτωχύνει ο κόσμος στη χώρα.

Ποια είναι η κυρίαρχη γνώμη αυτή τη στιγμή στην Ιταλία για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισαν οι Ευρωπαϊκοί θεσμοί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της 5ης Ιουλίου;
Τα συστημικά ΜΜΕ ικανοποιήθηκαν που επιτέλους ο Τσίπρας «φωτίστηκε» και αποδέχθηκε τις υποχρεώσεις του απέναντι στην Ευρώπη, αποφεύγοντας τον εφιάλτη της εξόδου από το ευρώ. Από την άλλη πλευρά, πολύς κόσμος που είχε χαρεί με το παράδειγμα θάρρους και αξιοπρέπειας που δόθηκε σε όλον τον κόσμο από τον ελληνικό λαό με τη νίκη του ΟΧΙ στο δημοψήφισμα, απογοητεύτηκε και μπερδεύτηκε.

Εσύ πώς βίωσες αυτές τις εξελίξεις;
Για μένα ήταν ένα σοκ. Ίσως ήμουν αφελής. Δεν είχα φανταστεί την σκληρή στάση που οι Ευρωπαϊκοί θεσμοί θα υιοθετούσαν για να διαλύσουν στην ουσία το επικίνδυνο παράδειγμα που εκπροσωπούσε η επανάσταση μιας χώρας απέναντι στα μέτρα λιτότητας.

Πώς εξηγείς το γεγονός ότι στις εκλογές του Σεπτεμβρίου στην Ελλάδα και στις μόλις πρόσφατες εκλογές στην Πορτογαλία, πολύ μεγάλο μέρος  του κόσμου, που πλησιάζει (αν δεν ξεπερνά) το 45% απείχε;
Φαντάζομαι ότι ο κόσμος είναι απογοητευμένος και αισθάνεται ότι η ψήφος του είναι μάταιη, καθώς πάντα οι προσδοκίες του προδίδονται από τους πολιτικούς που τελικά φαίνεται ότι δεν τον εκπροσωπούν.

Δεν έχουμε καμία πληροφορία εδώ για το τι συμβαίνει στην Ιταλία. Τα μόνα νέα που αναπαράγονται είναι οι δηλώσεις του Ρέντζι. Τι συμβαίνει με τα κοινωνικά κινήματα; Θα μπορούσε να περιμένει κάτι η Ευρώπη από την πολιτική κατάσταση στην Ιταλία, όπως αναμένει για παράδειγμα από την Πορτογαλία τώρα ή σε λίγο από την Ισπανία;
Η κυβέρνηση του Ρέντζι είναι τυπική νεοφιλελεύθερη που παριστάνει την αριστερή και κάνει περικοπές στην εκπαίδευση, την υγεία αλλά ποτέ για παράδειγμα δεν κάνει περικοπές στις εξοπλιστικές δαπάνες. Τα πιο σημαντικά κινήματα είναι αυτά που υπερασπίζονται το δημόσιο δικαίωμα στο νερό, ως ένα ανθρώπινο δικαίωμα, ενδιαφέρον έχουν και οι πλατφόρμες κινημάτων που αντιτίθενται στην διατλαντική συμμαχία TTIP. Γενικά όμως δεν βλέπω κάτι εδώ που να συγκρίνεται με τους αγανακτισμένους της Ισπανίας ή τους Podemos.

Ένα από τα πράγματα που θα κάνεις σε λίγες μέρες στην Αθήνα και στο Ηράκλειο θα είναι μια ανοιχτή συζήτηση με θέμα «Φωτίζοντας το σκοτάδι». Με ποιον τρόπο νομίζεις ότι μπορεί κάποιος σήμερα να φωτίσει το σκοτάδι;
Αρχικά δεν νομίζω ότι κανείς μπορεί να κάνει κάτι μόνος. Η έξοδος θα έρθει από την κοινωνική βάση και ό,τι μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να ενωθούν, να αισθανθούν ελπίδα και δύναμη είναι χρήσιμο. Επίσης νομίζω ότι η ελληνική κατάσταση μας έδειξε ξεκάθαρα το ρόλο που παίζουν τα συστημικά ΜΜΕ στο να χειραγωγούν την πραγματικότητα και να υποστηρίζουν τρομοκρατικές εκστρατείες για να φοβίσουν τον κόσμο και να υπερασπιστούν με αυτόν τον τρόπο τα ισχυρά τους συμφέροντα. Είναι αλήθεια ότι αυτή είναι ιστορικά μια μαύρη στιγμή. Όμως το φως έρχεται από πολλές πλευρές, άλλοτε αχνό άλλοτε έντονο: οι απαντήσεις που δίνονται σε προβλήματα από ανθρώπους που αυτό-οργανώνονται (προβλήματα που έχουν να κάνουν με την υγεία, την παιδεία, τη στέγαση, την εργασία κλπ), οι δράσεις αλληλεγγύης προς τους πρόσφυγες, οι διαμαρτυρίες και οι πορείες σε όλον τον κόσμο, η ανάδυση νέων προτάσεων για την οικονομία και την πολιτική. Προς αυτή την κατεύθυνση ένα ανεξάρτητο πρακτορείο τύπου σαν την Pressenza, που εξειδικεύεται σε νέα για την ειρήνη, τη μη βία, τις διακρίσεις και το ξεπέρασμά τους, τα ανθρώπινα δικαιώματα, έχει ένα πολύ σημαντικό ρόλο να παίξει: να δώσει χώρο σε κάθε σημείο οπτικής και κάθε εμπειρία που «φωτίζει το σκοτάδι» και βοηθά όλες τις δράσεις αυτού του νέου ρεύματος να συνδεθούν μεταξύ τους.

——–

Η Άννα Πόλο θα είναι μαζί μας με αφορμή δυο ανοιχτές συζητήσεις με θέμα “Φωτίζοντας το σκοτάδι”, την Τετάρτη 21 Οκτωβρίου στην Αθήνα και την Παρασκευή 23 Οκτωβρίου στο Ηράκλειο Κρήτης.