Τις τελευταίες εννέα ημέρες στην COP26, οι κυβερνήσεις δημοσιεύουν πληροφορίες σχετικά με το τι θα κάνουν -ή δεν θα κάνουν, ανάλογα με την περίπτωση- για να φτάσουν τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα.

Σύμφωνα με μια νέα ιστοσελίδα που δημοσιεύτηκε αυτήν την εβδομάδα, το militaryemissions.org, ένα σημαντικό κομμάτι του παζλ που παραμένει κρυφό σχετίζεται με την άρνηση πολλών κυβερνήσεων να δημοσιεύσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που προκαλούν οι στρατιωτικές τους δραστηριότητες.

Για να τονιστεί η κλίμακα του κενού των στρατιωτικών εκπομπών, οι οργανισμοί Conflict and Environment Observatory και Concrete Impacts έχουν συγκεντρώσει τα δεδομένα που οι κυβερνήσεις αναφέρουν για τις εκπομπές των στρατών τους σε έναν ιστότοπο, επιτρέποντας στους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο να εξερευνήσουν τι αναφέρουν και τι δεν αναφέρουν οι κυβερνήσεις τους.

Για την Ελλάδα, η οποία είναι η 38η χώρα παγκοσμίως σε στρατιωτικές δαπάνες, οι αναφορές των εκπομπών, σύμφωνα με την ιστοσελίδα, είναι πολύ σημαντικά ελλιπείς, ενώ η προσβασιμότητα των δεδομένων είναι ανεπαρκής.

«Είναι ζωτικής σημασίας οι κυβερνήσεις να αναλάβουν επείγουσα δράση για να μειώσουν την τεράστια συμβολή των στρατών στην κλιματική κρίση», δήλωσε ο Doug Weir από το Conflict and Environment Observatory. «Με αυτήν τη νέα ιστοσελίδα, μπορούμε να βοηθήσουμε όλους από το κοινό, τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τον ίδιο τον στρατό να κατανοήσουν την πραγματική κλίμακα του προβλήματος, κάτι που είναι ένα κρίσιμο πρώτο βήμα για την αντιμετώπισή του».

Ο όρος «στρατιωτικές εκπομπές» δεν αναφέρεται απλώς στα ορυκτά καύσιμα που καίνε οι ένοπλες δυνάμεις σε πλοία, τανκ και αεροπλάνα. Ο όρος περιλαμβάνει επίσης τις υπηρεσίες εφοδιαστικής μεταφορών, τις οικοδομικές εργασίες και την αλυσίδα εφοδιασμού των όπλων, από την εξαγωγή πρώτων υλών, την κατασκευή, τον παροπλισμό και την απόρριψη. Για να πάρουμε μια ιδέα της κλίμακας των στρατιωτικών εκπομπών, αν ο στρατός των Ηνωμένων Πολιτειών ήταν μία χώρα ξεχωριστά, οι εκπομπές του θα ήταν περίπου ίσες με εκείνες της χώρας του Περού, σύμφωνα με ερευνητές από τα πανεπιστήμια του Ντάρχαμ και του Λάνκαστερ.

Παρά τον τεράστιο συνδυασμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεών τους, η πραγματική έκταση των στρατιωτικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου είναι κρυφή. Ορισμένες χώρες βάζουν τις στρατιωτικές εκπομπές τους μαζί με τις πολιτικές εκπομπές ρύπων ή παρέχουν ελλιπή δεδομένα. Άλλες χώρες δικαιολογούν τη μη δήλωση των εκπομπών επικαλούμενες ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια.

Η Linsey Cottrell από το Conflict and Environment Observatory δήλωσε: «Σαράντα βιομηχανικές χώρες ξόδεψαν περίπου 1.270 δισεκατομμύρια δολάρια στις ένοπλες δυνάμεις τους το 2020, αλλά μόνο πέντε από αυτές ανέφεραν τις στρατιωτικές εκπομπές τους σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΗΕ».

Οι διοργανωτές αυτού του νέου εγχειρήματος ζητούν τρεις δεσμεύσεις από τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο:

  1. Οι ανεπτυγμένες βιομηχανικές χώρες να αναλάβουν τη σύνταξη υποχρεωτικής και ανεξάρτητα επαληθευμένης αναφοράς των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου των στρατών τους, καθιστώντας τις πληροφορίες διαφανείς, προσβάσιμες και διακριτές από τις εκπομπές από άλλα μέρη της οικονομίας.
  2. Οι αναπτυσσόμενες χώρες θα πρέπει να αρχίσουν την ετήσια εθελοντική αναφορά των εκπομπών των στρατών τους.
  3. Όλες οι κυβερνήσεις πρέπει να θέσουν σαφείς στόχους για τους στρατούς όσον αφορά την εξοικονόμηση ενέργειας, τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και τη μετάβαση σε περιβαλλοντικά υπεύθυνη ανανεώσιμη ενέργεια, κάνοντας πραγματικές περικοπές στις εκπομπές και χωρίς να στηρίζονται σε αντισταθμίσεις.

Η συμμόρφωση με αυτά τα τρία αιτήματα σίγουρα δεν θα λύσει την παγκόσμια κλιματική κρίση. Αλλά οι πολίτες αξίζουν να κατανοήσουν το πλήρες εύρος του τρόπου με τον οποίο οι στρατοί τους συμβάλλουν στην κλιματική κρίση. Οι διοργανωτές του Κενού των Στρατιωτικών Εκπομπών προειδοποιούν για τυχόν στρατιωτικό greenwashing, καλώντας για μια συγκεκριμένη λίστα απαιτήσεων, έτσι ώστε η αναφορά τους να είναι αξιόπιστη και ουσιαστική στο συνολικό κίνημα για μαζική μείωση των εκπομπών.

Μετάφραση από τα αγγλικά/ επιμέλεια: Pressenza Athens