Αναδημοσίευση άρθρου από την Εφημερίδα των Συντακτών

Η έρευνα της ομάδας Forensic Architecture καταγράφει ότι, τον Μάρτιο του 2020, Σύρος Μοχάμαντ Αλ Αράμπ σκοτώθηκε από πυρά στα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο και ότι κατά πάσα πιθανότητα για τον θάνατό του ευθύνονται Έλληνες στρατιώτες.

Το περιστατικό έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια της πρόσφατης ελληνοτουρκικής κρίσης στον Έβρο με την ελληνική κυβέρνηση να απαντά με ωμή βία και καταστολή στα κύματα προσφύγων και μεταναστών που προσπάθησαν να μπουν στη χώρα.

Στις 2 Μαρτίου ήρθαν οι πρώτες αναφορές για θάνατο πρόσφυγα στην περιοχή, με μαρτυρίες, καταγγελίες και πολλά δημοσιεύματα, τα οποία η ελληνική κυβέρνηση απέδωσε σε «fake news» και «τουρκική προπαγάνδα».

Τότε, η ομάδα Forensic Architecture είχε δημοσιεύσει προκαταρκτική έρευνα που περιείχε ενδείξεις πως τα βίντεο και οι φωτογραφίες από τον θάνατο του Μοχάμαντ ήταν αυθεντικά και ότι οι ευθύνες ίσως να βαρύνουν τη ελληνική πλευρά.

Άρθρο για το περιστατικό είχαν δημοσιεύσει και οι New York Times επιβεβαιώνοντας το περιστατικό, όμως η κυβέρνηση απέρριψε τις καταγγελίες, χωρίς καν να πραγματοποιήσει κάποια έρευνα.

Το βίντεο με τα νέα στοιχεία

Στη νέα έρευνα της Forensic Architecture, η οποία παρουσιάζεται και σε βίντεο δεκαεπτά λεπτών, παρουσιάζει νέα στοιχεία αναλύοντας βίντεο και δορυφορικές εικόνες, μιλώντας με ειδικούς και πραγματοποιώντας συνεντεύξεις με αυτόπτες μάρτυρες και συγγενείς του θύματος. Τα ευρήματα καταδεικνύουν ότι μία ομάδα Ελλήνων στρατιωτών που βρισκόταν κοντά στην τοποθεσία, θα μπορούσε να είναι υπεύθυνη για τον θάνατο. Στο βίντεο ακούγονται πυροβολισμοί αυτόματων όπλων από το σημείο όπου βρίσκονταν οι στρατιώτες, τις ώρες πριν από τον θάνατο του Αλ Αράμπ.

Δείτε το βίντεο στη σελίδα των Forensic Architecture ΕΔΩ.

Τα συμπεράσματα της έρευνας:

– Πραγματοποιήθηκε γεωγραφικός εντοπισμός πολλών βίντεο και εικόνων για να χαρτογραφηθεί η διαδρομή ομάδας προσφύγων, ενώ πλησίαζαν στον φράχτη του Έβρου.

– Σε φωτογραφίες που έχουν τραβηχτεί κοντά στον φράχτη, φαίνονται Έλληνες στρατιώτες με αυτόματα πυροβόλα όπλα, ενώ σε βίντεο που τραβήχτηκαν κοντά στο σημείο ακούγονται πυροβολισμοί.

– Τρεις αυτόπτες μάρτυρες τοποθετούν το σημείο όπου πυροβολήθηκε ο Αλ Αράμπ περίπου 15-135 μέτρα από την τοποθεσία των Ελλήνων στρατιωτών, σε μία λωρίδα γης που βρίσκεται παράλληλα με τον φράχτη.

– Σημεία από την αυτοψία, τα οποία έχει δει η Forensic Architecture, αναφέρουν ότι ο Αλ Αράμπ χτυπήθηκε από πραγματικά πυρά, αλλά και από πλαστικές σφαίρες.

– Τούρκοι στρατιώτες δεν φαίνονται σε κανένα από τα βίντεο ή τις εικόνες και μαρτυρίες δεν αναφέρουν την παρουσία τους.

Ο Στέφανος Λεβίδης, ερευνητής της ομάδας, αναφέρει «ο φόνος του Μοχάμαντ Αλ Άραμπ δεν πρέπει να θεωρείται ως μεμονωμένο περιστατικό στο πλαίσιο του πώς η Ελλάδα και η Ε.Ε. φυλάσσουν τα σύνορα με την Τουρκία. Η Forensic Archtecture ερευνά παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον Έβρο εδώ και δύο χρόνια, συνεργαζόμενη με ΜΚΟ που βρίσκονται στην περιοχή. Οι πολιτικές φύλαξης συνόρων συχνά περιλαμβάνουν συστηματική βία κατά αιτούντων ασύλου και αυτή η συμπεριφορά καλύπτεται από την μόνιμη άρνηση από διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις ότι υπάρχει τέτοια βία. Ο φόνος του Αλ Αράμπ και ο φόνος του Μοχάμαντ Γκουλζάρ είναι το αποκορύφωμα των πρακτικών αυτών».

Από την πλευρά της η αναπληρώτρια διευθύντρια της Forensic Architecture επισημαίνει για την έρευνα «ελπίζουμε ότι θα ξεκινήσει άμεσα εξονυχιστική και διάφανη έρευνα για αυτόν τον φόνο. Η Ελλάδα βρίσκεται σε ηθικό σταυροδρόμι για το πώς αντιδρά στην βία στα σύνορα. Η απόρριψη αυτών των ως fake news, υποβαθμίζει τις προσπάθειες απόδοσης ευθυνών, παραβιάζει την εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων πολιτών προς την Ελλάδα και προωθεί μία στάση που υπολογίζει το πολιτικό όφελος περισσότερο από τα ανθρώπινα δικαιώματα. Είναι κομβικής σημασίας για την Ελλάδα και την Ε.Ε. να πραγματοποιήσουν ανεξάρτητη έρευνα και να αναλάβουν τις ευθύνες των πράξεών τους».

Οι Financial Times εκθέτουν Μητσοτάκη

Ρεπορτάζ για το αποκαλυπτικό βίντεο των Forensic Architecture φιλοξενούν και οι Financial Times, μία ημέρα μετά τη συνέντευξη που παραχώρησε στο μέσο, όπου ο Κ. Μητσοτάκης φέρεται να αποκαλύπτει ότι έχει γίνει έρευνα για τέτοια περιστατικά, η τύχη της οποίας όμως… αγνοείται εδώ στην Ελλάδα.

Οι FT επισημαίνουν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε πως δεν έχει καθόλου στοιχεία για τέτοιο περιστατικό στον Έβρο, προσθέτοντας ότι θα αμφισβητήσει ανοιχτά τους όποιους ισχυρισμούς ότι η αστυνομία ή ο στρατός άνοιξαν πυρ κατά αιτούντων άσυλο που προσπάθησαν να περάσουν το ποτάμι.

«Δεν έχω κανένα απολύτως στοιχείο αναφορικά με ό,τι συνέβη στα σύνορα, πάντα χρησιμοποιούμε αυτό που θεωρούμε “περιορισμένη” βία για να προστατεύσουμε τα σύνορα. Δεν έχω καμία ένδειξη ότι υπήρξαν πραγματικά πυρά».

Οι FT, όμως, βγάζουν και… είδηση, καθώς ο πρωθυπουργός φέρεται να αναφέρει ότι έχει γίνει έρευνα για τα περιστατικά, χωρίς όμως να δίνει περισσότερες λεπτομέρειες.

Σύμφωνα με την εφημερίδα, ο Κ. Μητσοτάκης, ερωτηθείς εάν η Ελλάδα θα συμφωνούσε σε μία έρευνα, απάντησε «το έχουμε ήδη κάνει και πάλι δεν έχω περισσότερα στοιχεία». Ο πρωθυπουργός, βέβαια, δεν εμβαθύνει περαιτέρω στο πότε, από ποιους και για ποια περιστατικά έχει πραγματοποιηθεί σχετική έρευνα, ενώ δεν απαντά ούτε στο γιατί δεν έχουν δοθεί στη δημοσιότητα τα αποτελέσματα της φερόμενης έρευνας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην κουβέντα των FT με τον πρωθυπουργό για το προσφυγικό, όπως δημοσιεύθηκε σήμερα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν κάνει καμία αναφορά στα περί τουρκικής προπαγάνδας και fake news, που αποτέλεσαν την μόνιμη καραμέλα των προηγούμενων μηνών, με την τοποθέτησή του να απέχει από δηλώσεις άλλων υπουργών και βουλευτών που… έψαχναν να βρουν τον εσωτερικό εχθρό.

Εξηγήσεις στο ευρωκοινοβούλιο δίνουν σήμερα Μηταράκης-Χρυσοχοΐδης

Σημειώνεται ότι σήμερα (6/7/2020) πραγματοποιείται η συνεδρίαση της επιτροπής LIBE (Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων) του ευρωκοινοβουλίου όπου θα συζητηθεί το περιστατικό. Σε αυτήν έχουν κληθεί να παραστούν οι υπουργοί Μετανάστευσης και Προστασίας του Πολίτη της χώρας μας, ο Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε, ο εκτελεστικός διευθυντής της Frontex και η Ευρωπαϊκή Ακτοφυλακή και Υπηρεσία Φύλαξης συνόρων. Οι Νότης Μηταράκης και Μιχάλης Χρυσοχοΐδης θα μιλήσουν στις 16.45.