Πρόσφατες εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) συμβάλλουν στον πυρηνικό κίνδυνο, σύμφωνα με νέα έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI). Οι συγγραφείς προειδοποιούν ότι ο ανταγωνισμός των κρατών με πυρηνικά όπλα στην στρατιωτική τεχνητή νοημοσύνη και η πρόωρη υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης στα πυρηνικά όπλα και τις δυνατότητες που σχετίζονται με αυτά, θα μπορούσαν να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην στρατηγική σταθερότητα και να αυξήσουν την πιθανότητα χρήσης των πυρηνικών όπλων. Η έκθεση προτείνει ειδικά μέτρα που αφορούν την ΤΝ για τη μείωση του πυρηνικού κινδύνου.

Οι πρόσφατες εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη θα επηρεάσουν τα πυρηνικά όπλα και τις δυνατότητες που σχετίζονται με αυτά

Η έκθεση αναφέρει ότι οι πρόσφατες εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη, και συγκεκριμένα το machine learning (εκμάθηση μηχανής) και η αυτονομία, θα μπορούσαν να απελευθερώσουν νέες και ποικίλες πιθανότητες σε μια ευρεία γκάμα δυνατοτήτων που σχετίζονται με τα πυρηνικά όπλα, από την έγκαιρη προειδοποίηση έως τη διοίκηση και τον έλεγχο και την παράδοση όπλων.

Το machine learning και η αυτονομία δεν είναι καινούρια, αλλά οι πρόσφατες εξελίξεις σε αυτούς τους τομείς έχουν επιτρέψει την ανάπτυξη αυτοματοποιημένων συστημάτων που μπορούν να επιλύσουν περίπλοκα προβλήματα ή καθήκοντα που προηγουμένως απλά υπέκυπταν μπροστά στην ανθρώπινη νόηση ή απαιτούσαν ανθρώπινη παρέμβαση.

«Το βασικό ερώτημα δεν είναι αν, αλλά πότε, πώς και από ποιον θα υιοθετηθούν οι πρόσφατες εξελίξεις στη ΤΝ για σκοπούς που σχετίζονται με τα πυρηνικά», αναφέρει ο Dr Vincent Boulanin, ερευνητής του SIPRI και κύριος συντάκτης της έκθεσης. «Ωστόσο, σε αυτό το στάδιο, οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα δεν μπορούν παρά να είναι υποθετικές. Τα κράτη με πυρηνικά όπλα δεν παρέχουν διαφάνεια όσον αφορά τον σημερινό και τον μελλοντικό ρόλο της ΤΝ στις πυρηνικές τους δυνάμεις».

Η έρευνα δείχνει, ωστόσο, ότι όλα τα κράτη με πυρηνικά όπλα έχουν βάλει ως προτεραιότητα τη στρατιωτική επιδίωξη της ΤΝ, με πολλά από αυτά να είναι αποφασισμένα να γίνουν παγκόσμιοι ηγέτες στον τομέα αυτό. Η έκθεση προειδοποιεί ότι αυτό θα μπορούσε να έχει αρνητικό αντίκτυπο στις στρατηγικές σχέσεις, ακόμα και πριν αναπτυχθούν ή παραταχθούν εφαρμογές που σχετίζονται με πυρηνικά όπλα.

Η πρόωρη υιοθέτηση της στρατιωτικής τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να εντείνει τον πυρηνικό κίνδυνο

Οι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι θα ήταν παράλογο για τα κράτη με πυρηνικά όπλα να επισπεύσουν την υιοθέτηση τεχνολογίας ΤΝ για στρατιωτικούς σκοπούς γενικά και για σκοπούς που σχετίζονται με πυρηνικά ειδικότερα. Η πρόωρη υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο τα πυρηνικά όπλα και οι σχετικές τους δυνατότητες να μη λειτουργήσουν σωστά ή να χρησιμοποιηθούν με τρόπους που θα μπορούσαν να οδηγήσουν μια τυχαία ή ακούσια κλιμάκωση μιας κρίσης ή σύγκρουσης σε πυρηνική σύγκρουση.

«Ωστόσο, είναι απίθανο οι τεχνολογίες ΤΝ —οι οποίες λειτουργούν βοηθητικά— να αποτελέσουν το έναυσμα για τη χρήση πυρηνικών όπλων», λέει η Dr Lora Saalman, συνεργάτρια για τον Οπλισμό και τον Αφοπλισμό του SIPRI. «Οι περιφερειακές τάσεις, οι γεωπολιτικές εντάσεις και η παρερμηνευμένη σήμανση πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη για να κατανοηθεί ο τρόπος με τον οποίο οι τεχνολογίες ΤΝ μπορούν να συμβάλουν στην κλιμάκωση μιας κρίσης σε πυρηνικό επίπεδο».

Η έκθεση συνιστά ότι τα μέτρα διαφάνειας και οικοδόμησης εμπιστοσύνης σχετικά με τις εθνικές εξελίξεις στον τομέα της ΤΝ θα βοηθήσουν να μετριαστούν αυτοί οι κίνδυνοι.

Οι προκλήσεις της τεχνητής νοημοσύνης πρέπει να αντιμετωπιστούν στις μελλοντικές προσπάθειες για μείωση του πυρηνικού κινδύνου

Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, οι προκλήσεις της ΤΝ στην πυρηνική αρένα πρέπει να καταστούν προτεραιότητα στις μελλοντικές συζητήσεις για τη μείωση του πυρηνικού κινδύνου.

«Είναι σημαντικό να μην υπερεκτιμήσουμε τον κίνδυνο που ενέχει η ΤΝ για τη στρατηγική σταθερότητα και τον πυρηνικό κίνδυνο. Ωστόσο, δεν πρέπει επίσης να υποτιμούμε τον κίνδυνο να μην κάνουμε τίποτα», αναφέρει ο Dr Petr Topychkanov, ερευνητής στο Πρόγραμμα Πυρηνικού Αφοπλισμού, Ελέγχου των Εξοπλισμών και Μη Διάδοσης του SIPRI.

«Αν και η συζήτηση για τους κινδύνους που σχετίζονται με την ΤΝ εξακολουθεί να είναι νέα και υποθετική, δεν είναι πολύ νωρίς για τα κράτη με πυρηνικά όπλα και τη διεθνή κοινότητα ασφάλειας να διερευνήσουν λύσεις για τον μετριασμό των κινδύνων που θα ενείχε η εφαρμογή της ΤΝ σε συστήματα πυρηνικών όπλων για την ειρήνη και τη σταθερότητα», λέει ο Topychkanov.

Η έκθεση προτείνει μια σειρά μέτρων για τα κράτη με πυρηνικά όπλα, όπως η συνεργασία για την επίλυση των θεμελιωδών προβλημάτων ασφάλειας της ΤΝ, η από κοινού διερεύνηση της χρήσης της ΤΝ για τον έλεγχο των εξοπλισμών και η συμφωνία επί συγκεκριμένων ορίων για τη χρήση της ΤΝ στις πυρηνικές δυνάμεις.


Σχετικά άρθρα:

Ο εκσυγχρονισμός των παγκόσμιων πυρηνικών δυνάμεων συνεχίζεται παρά τη γενική μείωση του αριθμού των πυρηνικών κεφαλών

Επανακυκλοφορία τραγουδιού των Pink Floyd με θέμα την πυρηνική καταστροφή