Δημοσιεύουμε εδώ τις σημειώσεις της Alicia Muñoz κατά τη διάρκεια των συζητήσεων που έγιναν στο πλαίσιο του 4ου Λατινοαμερικάνικου Ανθρωπιστικού Φόρουμ, από το Δίκτυο Επικοινωνίας και Δημοσιογραφίας για τη Μη-βία. Επικεντρώθηκαν στις ανησυχίες και τις ανάγκες των νέων μέσων ενημέρωσης ώστε να συνεχίσουν να προχωρούν στην προσπάθεια εισαγωγής νέων διηγημάτων και οπτικής της πραγματικότητας, με επίκεντρο την ειρήνη και τη μη-βία.
Πώς ανταποκρινόμαστε στην κατάσταση της ηπείρου και την τεράστια εξουσία που έχουν αποκτήσει τα συμβατικά μέσα χάρη στη χρήση εικονικών δικτύων;
Στον κόσμο των επικοινωνιών γνωρίζουμε ότι υπήρχαν πάντα ψευδείς ειδήσεις και αυτό ενισχύθηκε πρόσφατα λόγω των νέων τεχνολογιών. Το φαινόμενο αυτό, το οποίο είναι σύγχρονο, σπρώχνει τους απλούς ανθρώπους να έχουν εύκολη πρόσβαση στις ψηφιακές πληροφορίες, προκαλώντας ακόμη και παρεμβολές στις πολιτικές διαδικασίες.
Ωστόσο, ορισμένα από τα οφέλη τους είναι ότι υπάρχουν όλο και περισσότερες πλατφόρμες επικοινωνίας που μεταδίδουν τις θέσεις τους και παλεύουν με τα συμβατικά μέσα ενημέρωσης. Γίνεται κατανοητό ότι η επικοινωνία γίνεται ένας σημαντικός χώρος για την έκφραση ιδεών.
Πρέπει να είναι δυνατόν με τα πολλαπλά μέσα κοινωνικών κινημάτων να δημιουργείται μια μεγάλη μάζα για την καταπολέμηση των συμβατικών μέσων ενημέρωσης, ωστόσο δεν είμαστε επαρκώς συνδεδεμένοι έτσι ώστε ο λόγος μας να έχει μια σχετική βαρύτητα και να αποτελεί απειλή για τα μέσα ενημέρωσης που λειτουργούν για την κατεστημένη εξουσία. Είναι καιρός να σκεφτούμε πώς να συνεργαστούμε για την οικοδόμηση ενός δικτύου επικοινωνίας.
Ο Τζούλιαν Ασάνζ, λόγω του τεράστιου έργου του, δείχνει τις αντιφάσεις των μεγάλων μέσων ενημέρωσης: οι κυβερνήσεις λογοκρίνουν τα περιεχόμενα. Πίσω από τις επιθέσεις και τις διώξεις του Τζούλιαν, ο οποίος αν εκδοθεί θα αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα, διότι αυτό που παρείχε ήταν σχετικές πληροφορίες, λέγεται ότι οποιοσδήποτε μπορεί να εναχθεί και να κατηγορηθεί για παραβίαση της ιδιωτικής ζωής των χρηστών.
Δεν μπορεί κανείς να σκεφτεί το θέμα της επικοινωνίας χωρίς να λάβει υπόψη την πολιτική πτυχή, η οποία προσπαθεί απεγνωσμένα να αποτρέψει την εμφάνιση νέων μέσων. Στην ήπειρό μας, αμέτρητοι δημοσιογράφοι πεθαίνουν ή απειλούνται χωρίς καν να είναι γνωστοί και περιορίζονται από την έλλειψη ελευθερίας του Τύπου. Είναι απαραίτητο να είμαστε γενναίοι για να αρθρώνεται η πολυφωνία: ο μόνος τρόπος να προχωρήσουμε είναι να δείξουμε ότι είναι δυνατή μια άλλη δημοσιογραφία, αλλά και καταγγέλλοντας την κατάσταση του μονοπωλίου, δημιουργώντας συμμαχίες υπέρ των αλλαγών.
Το Διαδίκτυο επηρεάζεται από τα επιχειρηματικά συμφέροντα. Τα αριστερά πόρταλ έχουν επίτηδες εκτραπεί, επειδή ο παγκόσμιος ιστός δεν είναι πλέον το εργαλείο που ήταν. Για το λόγο αυτό, πρέπει να δημιουργηθούν συμμαχίες έτσι ώστε το Διαδίκτυο να γίνει μια πλατφόρμα που λειτουργεί για τους ανθρώπους.
Ένα μεγάλο θέμα συζήτησης για τα κοινωνικά δίκτυα είναι: Πώς γινόμαστε ελκυστικοί για το κοινό; Η συνοδεία που παρέχουμε στο κοινό είναι σημαντική. Πρέπει να διατηρήσουμε τις κατευθυντήριες γραμμές, την αξιοπιστία, να βρεθεί ισορροπία, να μπούμε στον δημόσιο λόγο και να διατηρήσουμε το όραμά μας.
Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτήν την πολιτική δύναμη που υπάρχει σήμερα; Τα πράγματα γίνονται πολύ ριζοσπαστικά, τα κοινωνικά δίκτυα έχουν προσωπικότητα και παίρνουν δική τους ζωή.
Είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν συμμαχίες, επειδή τα παραδοσιακά μέσα παρεμποδίζουν τα εναλλακτικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία επίσης έχουν λίγους πόρους σε σύγκριση με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Μια πλατφόρμα επικοινωνίας πρέπει να διατηρηθεί για το μέλλον, ο καθένας έχει τη δική του ικανότητα και ανάγκη για μετάδοση. Το πρόβλημα είναι ότι βρισκόμαστε στην ίδια φούσκα, επειδή οι άνθρωποι έχουν λίγα εναλλακτικά μέσα ενημέρωσης. Πρέπει να ενωθούμε, να συνεργαστούμε με άλλους. Πρέπει να προσπαθήσουμε να βγούμε από τη φούσκα και γι’ αυτό χρειαζόμαστε συμμαχίες με κοινωνικές ομάδες.
Μπορούμε επίσης να εφαρμόσουμε μορφές επικοινωνίας που απαιτούν λιγότερο χρόνο, επειδή οι άνθρωποι δεν είναι πρόθυμοι να διατηρούν την προσοχή τους για πολύ. Για παράδειγμα, η τηλεόραση είναι ένα συνεχές βίντεο που τραβάει την προσοχή. Τα βίντεο μπορούν να έχουν το ίδιο περιεχόμενο με τα κείμενα. Πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τις μορφές που απαιτούνται από το μέσο σήμερα. Ο δρόμος είναι ένα μέσο επικοινωνίας που δεν πρέπει να εγκαταλειφθεί.
Πώς κάνουμε κάτι για να αλλάξουμε τον τρόπο που επικοινωνούμε;
Για να προχωρήσουμε περαιτέρω απαιτείται μια προσαρμογή όπως αυτή που έχουμε κάνει. Είναι απαραίτητο να υπάρξει περισσότερος προβληματισμός και κοινή στρατηγική, να ενθαρρύνουμε, να είμαστε δημιουργικοί, τολμηροί, να εκπληρώνουμε την ανάγκη προσέγγισης περισσότερων ανθρώπων.
Προερχόμαστε από μια νέα σχολή επικοινωνίας όπου μιλάμε για αυτό που πιστεύουμε, αλλά δεν ακούμε και δεν δημιουργούμε αλληλεπίδραση. Είναι θεμελιώδες να εμπλέξουμε περισσότερες αφηγήσεις που διαθέτουν περιεχόμενα, που καλούν τους ανθρώπους να δημιουργήσουν. Το πρόβλημα δεν είναι το περιεχόμενο, αλλά η γλώσσα, απαιτείται προσαρμογή. Να είμαστε ανάμεσα στο ανάλογο του δρόμου και του ψηφιακού, να δημιουργεί αφήγηση.
Είμαστε συνηθισμένοι στη χρήση δικτύων, αλλά δεν τα εμπιστευόμαστε. Η όλη στρατηγική δεν πρέπει ποτέ να επικεντρώνεται εκεί.
Η ανάπτυξη της Pressenza ανοίγει νέους τομείς. Ο σκοπός των εναλλακτικών μέσων είναι να αλλάξουμε τον κόσμο και να τον μετατρέψουμε σε μη-βίαιο.
Υπάρχει ένα σημείο αναλογίας μεταξύ της επιρροής και του βάθους, μεταξύ της συγκυρίας και της διαδικασίας. Η οπτική να κερδίσουμε περισσότερα «likes» και «shares» μπορεί να μας οδηγήσει στον πραγματισμό της καπιταλιστικής επικοινωνίας. Είναι απαραίτητο να βελτιωθεί η ποιότητα των αφηγημάτων σε μια επικοινωνία με πολλές κατευθύνσεις που όχι μόνο δημιουργεί αντίκτυπο, αλλά και παράγει πράγματα άλλης ποιότητας που απαιτούν περισσότερη προσπάθεια.
Η υποκειμενικότητα δεν είναι το ίδιο με τα ψέματα, αλλά είναι ένας άλλος τρόπος να παραποιηθούν πληροφορίες.
Όταν ξέρουμε πού θέλουμε να πάμε, μπορούμε να εμπλέξουμε τις διαφορετικές δεξιότητες και να ενισχύσουμε αυτό που έχουμε.
Ένας τρόπος για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης είναι η σοβαρότητα. Η αξιοπιστία είναι τα πάντα. Στον κόσμο των επικοινωνιών αυτό που παράγει επιρροή είναι η αλήθεια, τα συγκεκριμένα γεγονότα, η πραγματικότητα.
Να σκεφτόμαστε σε παγκόσμιο επίπεδο και να δρούμε τοπικά: αυτό που δεν αλλάζει είναι η ανθρωπότητα, είναι η πραγματική ιστορία που μας συνδέει και μας ταυτίζει με τον άλλο. Όταν είναι σαφές τι πρόκειται να γραφτεί, τι θέλουμε να πούμε, το ακροατήριο εντοπίζεται, επειδή από τη στιγμή που οι πληροφορίες μπορούν να μεταδοθούν, είναι ευκολότερο να συνδεθούν με πραγματικά προβλήματα.
Προκειμένου να αλλάξουμε τον κόσμο, πρέπει να είμαστε δυνατοί. Πρέπει να δημιουργήσουμε κοινούς στόχους για τη μετάδοση του ίδιου επικοινωνιακού κύματος σε διάφορες χώρες.
Δεν γράφουμε για τον εαυτό μας, πρέπει να σκεφτόμαστε εκείνους που πρόκειται να διαβάσουν αυτό που γράφουμε, είναι γι’ αυτούς.
Ο πολλαπλασιασμός των σχέσεων δημιουργεί αντίκτυπο. Η Pressenza είναι συνυφασμένη με τις σχέσεις, οι οποίες θα πρέπει να ληφθούν υπόψη επειδή αυτές είναι που επιτρέπουν στο πρακτορείο να συντηρείται, αυτές που του δίνουν δύναμη. Δεν είναι εμπορικό μέσο, μπορεί να βελτιωθεί επειδή δεν συμμετέχουμε στον καπιταλισμό.
Γιατί κάνουμε αυτό που κάνουμε; Δεν συμπίπτουμε με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Πρόκειται για την προώθηση ταυτόχρονα με τον ανθρωπισμό. Κάνουμε πολλά περισσότερα πράγματα από ό,τι κάναμε ή ξέραμε, μάθαμε. Έχουμε εφαρμογές σε διαφορετικές γλώσσες. Υποστηρίζουμε τηλεοπτικά προγράμματα στο Διαδίκτυο, ραδιοφωνικά προγράμματα, είμαστε παρόντες στο Facebook. Η Pressenza έχει δημιουργήσει μια σειρά ντοκιμαντέρ και είμαστε έτοιμοι για να κάνουμε περισσότερα. Ο μη-βίαιος Τύπος πρέπει να εκπαιδεύει τους νέους και τις νέες και τους δημοσιογράφους. Μπορούμε να εμβαθύνουμε τις συμμαχίες που έχουμε, εκεί είναι που υπάρχει ένας μεγάλος πλούτος. Έχουμε τις δυνατότητες να δημιουργήσουμε ένα τμήμα γραφικών, που μας έχουν προσφέρει αυτές τις μέρες. Μπορούμε να συνεχίσουμε να επεκτείνουμε αρκετά αυτό που κάνουμε, πάντα με στόχο την αμφισβήτηση των αφηγήσεων, την επικοινωνία της οπτικής μας, της δημοσιογραφίας με έμφαση στην ειρήνη και τη μη-βία.
Μετάφραση: Pressenza Athens
