Με την τελική ψηφοφορία 122 χωρών υπέρ, 1 αποχή και 1 κατά (Ολλανδία), η διάσκεψη για τη διαπραγμάτευση μιας συνθήκης για την απαγόρευση των πυρηνικών όπλων ενέκρινε το κείμενό της. Η συνθήκη θα ανοίξει για υπογραφή στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στις 20 Σεπτεμβρίου. Τίθεται σε ισχύ μετά την επικύρωση από πενήντα χώρες.

Υπάρχουν θετικές στιγμές στην ιστορία που σε ακολουθούν λόγω των ισχυρών εικόνων που τις συνοδεύουν, όπως η πρώτη προσγείωση στο φεγγάρι, η πτώση του Τείχους του Βερολίνου και η απελευθέρωση του Νέλσον Μαντέλα από τη φυλακή. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες στιγμές, αναμφισβήτητα ιστορικές αλλά όχι τόσο φωτογενείς. Η ανακάλυψη των αντιρετροϊκών φαρμάκων και οι θεραπείες για διάφορα είδη καρκίνου, η ανακάλυψη της εξωσωματικής γονιμοποίησης και του Σωματιδίου Χιγκς, για παράδειγμα. Η συγγραφή και έγκριση συνθηκών για την απαγόρευση των όπλων μαζικής καταστροφής είναι αναμφισβήτητα μεταξύ των λιγότερο φανταχτερών στιγμών της ιστορίας. Ωστόσο, σήμερα σε μια αίθουσα συνεδριάσεων στο υπόγειο των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη μια τέτοια στιγμή της ιστορίας επιτελέστηκε με την έγκριση μιας συνθήκης στην οποία:

«Κάθε Κράτος-Μέρος αναλαμβάνει ποτέ και σε καμία περίπτωση να αναπτύξει, να δοκιμάσει, να παράγει, να κατασκευάσει, είτε με άλλο τρόπο να αποκτήσει, να κατέχει ή να αποθηκεύσει πυρηνικά όπλα ή άλλες πυρηνικές εκρηκτικές συσκευές» ή να «χρησιμοποιήσει ή να απειλήσει να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα ή άλλες πυρηνικές εκρηκτικές συσκευές».

Πάνω από 130 κράτη συμμετείχαν σε αυτές τις διαπραγματεύσεις, οι οποίες έλαβαν χώρα μετά από διαρκή πίεση μιας χούφτας κρατών που δεν είναι πλέον διατεθειμένα να αφήσουν το επισφαλές μέλλον της ανθρωπότητας στα χέρια εκείνων που ασκούν την εξουσία να προκαλέσουν έναν Αρμαγεδδών σε όλους μας.

Όπως ακριβώς συνέβη με τα χημικά όπλα, τα βιολογικά όπλα, τα πυρομαχικά διασποράς και τις νάρκες ξηράς, ο λόγος που οδήγησε στην απαγόρευσή τους άλλαξε εστιάζοντας στις ανθρωπιστικές επιπτώσεις. Αυτό δεν ήταν καθόλου εύκολο, δεδομένου ότι η τελευταία χρήση πυρηνικών όπλων κατά τη διάρκεια πολέμου ήταν το 1945 και ελάχιστοι επιζώντες από τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι παραμένουν για να δώσουν τις μαρτυρίες τους. Τα θύματα των πυρηνικών δοκιμών, κυρίως απομακρυσμένες, αυτόχθονες κοινότητες, χωρίς πόρους για να κάνουν εκστρατείες υψηλού προφίλ υποστηριζόμενες από ηθοποιούς και διασημότητες του Χόλιγουντ, αγωνίστηκαν επίσης για να ακουστούν οι φωνές τους απέναντι σε απίστευτες δυσκολίες.

Η συνθήκη για την απαγόρευση των πυρηνικών καταγγέλθηκε από τις χώρες που έχουν πυρηνικά όπλα και τους φίλους τους ως μη ρεαλιστική, άχρηστη, αντιπαραγωγική και παράλογη. Η Πρεσβευτής των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη, Νίκκι Χάλεϋ, ισχυρίστηκε ότι ως μητέρα, κόρη και σύζυγο δεν μπορούσε να υποστηρίξει τη σύνταξη αυτής της συνθήκης αγνοώντας αφελώς το γεγονός ότι, ως γυναίκα, αυτή και όλες εκείνες του ίδιου φύλου, θα επηρεαστούν δυσανάλογα από οποιαδήποτε πυρηνική έκρηξη.

Στο πρώτο ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών, το θέμα των πυρηνικών όπλων τέθηκε στην ατζέντα. Το 1970, 25 χρόνια αργότερα και 47 χρόνια πριν, ο ΟΗΕ είχε τελικά μια συνθήκη για να ανοίξει το δρόμο για τον αφοπλισμό και να αποτρέψει τη διάδοση σε άλλες χώρες (η οποία απέτυχε και στα δύο). Αυτή η συνθήκη μη διάδοσης λέει στο άρθρο 6:

«Καθένα από τα συμβαλλόμενα μέρη της συνθήκης δεσμεύεται να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με καλή πίστη με αποτελεσματικά μέτρα όσον αφορά την ταχεία παύση της κούρσας των πυρηνικών εξοπλισμών και τον πυρηνικό αφοπλισμό και με μια συνθήκη για τον γενικό και πλήρη αφοπλισμό υπό αυστηρό και αποτελεσματικό διεθνή έλεγχο».

Αυτή η συνθήκη απαγόρευσης, η οποία είναι ανεξάρτητη από τη συνθήκη μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων (NPT), καθώς δεν είναι αναγκαίο να έχει υπογράψει κάποιος την τελευταία προκειμένου να συμμετάσχει στην πρώτη, καλύπτει το νομικό κενό που περιγράφεται στο παραπάνω άρθρο, διότι αν η απαγόρευση των πυρηνικών όπλων δεν είναι ένα αποτελεσματικό μέτρο, τότε τίποτα δεν είναι.

Ας μην είμαστε όμως αφελείς, απαγορεύουμε αυτά τα όπλα (και η απαγόρευση τίθεται σε ισχύ όταν την επικυρώσει η 50ή χώρα), αλλά βραχυπρόθεσμα, κανένα πυρηνικό όπλο δεν θα αφοπλισθεί ως αποτέλεσμα αυτού. Αλλά η αξία της έγκειται στον στιγματισμό που παρέχει η συνθήκη απαγόρευσης.

Στην πρόσφατη προπαρασκευαστική συνάντηση της NPT τον Μάιο στη Βιέννη, η Ρωσία επανέλαβε το ψευδές επιχείρημα που χρησιμοποιούν πολλά κράτη με πυρηνικά όπλα από το 1970, ότι η NPT καθιστά νόμιμη κάπως την κατοχή πυρηνικών όπλων. Ακόμα και το Διεθνές Δικαστήριο, στη συμβουλευτική γνωμοδότησή του το 1996, βρήκε ένα παραθυράκι σε μέγεθος φορτηγού μέσω του οποίου τα κράτη με πυρηνικά όπλα θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν τη συνέχιση κατοχής τους, όταν αναφέρεται ότι η χρήση πυρηνικών όπλων μπορεί να είναι νόμιμη στην περίπτωση απειλής για την «επιβίωση ενός Κράτους».

Αυτή η συνθήκη απαγορεύει τα πυρηνικά όπλα σε όλες τις περιπτώσεις και κλείνει όποια παραθυράκια υπήρχαν.

Η κοινωνία των πολιτών (δηλ. όσοι από εμάς δεν συμμετέχουμε στην στρατιωτική κοινωνία) αγωνίστηκε για πολύ καιρό για να συμβεί αυτό. Μεταξύ άλλων, το Abolition 2000 και πιο πρόσφατα η Διεθνής Εκστρατεία για την Κατάργηση των Πυρηνικών Όπλων (ICAN) εργάστηκαν με σχεδόν καθόλου πόρους για να ασκήσουν πίεση για να συμβεί αυτό, αλλά παραδόξως η δουλειά τώρα αρχίζει πραγματικά.

Αυτή η συνθήκη για την απαγόρευση των πυρηνικών όπλων, καλύπτοντας το νομικό κενό, όπως εξήγησε η Αυστρία στη διάσκεψη της Βιέννης για τις ανθρωπιστικές συνέπειες των πυρηνικών όπλων, είναι ένα από τα λίγα βήματα που θα μπορούσαν να κάνουν οι χώρες χωρίς πυρηνικά όπλα χωρίς να χρειάζεται η συμμετοχή των κρατών με πυρηνικά όπλα.

Τώρα, η κοινωνία των πολιτών και οι κυβερνήσεις που προώθησαν ενεργά αυτή τη μέρα θα πρέπει να βρουν νέες οδούς μέσω των οποίων να ασκήσουν πιέσεις.

Σίγουρα, οι εκστρατείες από-επένδυσης, όπως το «Don’t Bank on the Bomb» της PAX, θα αποτελέσουν σημαντικό εργαλείο. Οι εκστρατείες για τον τερματισμό των συγκρούσεων μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν (και Κίνας), στη Μέση Ανατολή και στη Βορειοανατολική Ασία θα είναι άλλα πεδία όπου μπορεί να ασκηθεί διεθνής πίεση.

Και σε εθνικό επίπεδο, η αναγνώριση από τη συνθήκη της «σπουδαιότητας της εκπαίδευσης για την ειρήνη και τον αφοπλισμό σε όλες τις πτυχές της και της ευαισθητοποίησης σχετικά με τους κινδύνους και τις συνέπειες των πυρηνικών όπλων για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές» θα μπορούσε να οδηγήσει σε ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες. Όχι μόνο στις αίθουσες διδασκαλίας του κόσμου, αλλά και στον τομέα των μέσων ενημέρωσης και του πολιτισμού, όπου η αποστολή τους για τη δημιουργία μιας παγκόσμιας συνείδησης ​​που θα αποστρέφεται τα πυρηνικά όπλα θα διαδραματίσει έναν πολύ σημαντικό ρόλο.

Αλλά αυτό είναι το αύριο, γιατί σήμερα γιορτάζουμε αυτή τη στιγμή της ιστορίας, γιορτάζουμε όλους εκείνους τους ακτιβιστές και τις οργανώσεις που αφιερώθηκαν σε αυτόν τον αγώνα, γιορτάζουμε τις χώρες των οποίων οι πολιτικοί και οι διπλωμάτες μάς έφεραν εδώ, γιορτάζουμε που αυτός ο αλληγορικός Δαβίδ μπόρεσε να νικήσει έναν θρασύ Γολιάθ και γιορτάζουμε που 72 χρόνια μετά την πυρηνική κόλαση για τον πληθυσμό της Ιαπωνίας, ποτέ δεν θα μπορέσει ξανά κράτος να δικαιολογήσει νομικά την κατοχή ενός όπλου που έχει τη δύναμη να καταστρέψει τον ανθρώπινο πολιτισμό και σχεδόν όλη τη ζωή στον πλανήτη.